468 [1024x768]

47*

KINETYKA CHEMICZNA

Strzałkami zaznaczono kierunek przenoszenia ładunku ujemnego podczas przemian. Ostatni etap polega na przeniesieniu protonu. Katalityczne działanie kwasu polega na utworzeniu pośredniego stanu,

10    IOH

II -    I -

CH,—C— O—CH, + II⁺    CH,—C—O—CH, który z mniejszą energią aktywacji przyłącza cząsteczkę wody.

I© -    I -

CH,—C—O—CH, —- CH,—C-OCH, ft    O®

Katalityczne działanie kwasów i zasad jest niezwykle rozpowszechnione w reakcjach między- jak i wewnątrzc/ąsteczkowego przenoszenia wodoru. Proces ten często jest początkowym stadium dalszych przemian chemicznych.

Rozpatrzmy katalityczne działanie kwasów i zasad w reakcji enolizacji acetonu

10    icr

11    I

/ \ / \

H,C CH,    H,C CH₂

Działanie katalityczne kwasów i zasad polega na tworzeniu związków pośrednich z jonami H,0⁺ i OH ' co przedstawiono wzorami

b

HjCT

W przejściowych kompleksach następuje przegrupowanie wiązań. Utworzenie kompleksu z kolejno powstającymi i rwącymi się wiązaniami obniża barierę energetyczną reakcji przegrupowania keto-enolowcgo.

W przypadku katalizy na kontaktach (katalizator stanowi fazę stałą) istotną rolę odgrywają zjawiska powierzchniowe, toteż konieczne jest omówienie najpierw zjawiska adsorpcji.