518
KOLOIDY
— polimeryzacja,
— zmniejszanie rozpuszczalności (np. otrzymywanie koloidalnego roztworu siarki w wodzie przez wlewanie do wody nasyconego roztworu siarki w alkoholu),
redukcja (np. jonów metali szlachetnych),
— utlenianie (np. koloidalna siarkę można otrzymać przez utlenienie H2S za pomocą powietrza),
— hydroliza (np. wodorotlenków metali jak Zr(OH)*),
— wymiana (np. AgN03 + KJ - AgJ + K.N03).
Jak zobaczymy później, trwałość roztworów koloidalnych uzależniona jest w dużej mierze od ilości zanieczyszczeń; szczególnie niepożądane są zanieczyszczenia elektrolitami. Z lego względu konieczna jest znajomość metod oczyszczania roztworów koloidalnych. Metody te różnią się znacznie od metod stosowanych przy oczyszczaniu roztworów prawdziwych, gdyż w przeciwieństwie do tych ostatnich roztwory koloidalne nic są układami stabilnymi; procesy oczyszczania należy więc prowadzić w ten sposób, by oddzielić zanieczyszczenia a nie spowodować koagulacji (patrz str. 556).
Do oczyszczania roztworów koloidalnych stosuje się kilka metod, z których najważniejsze to:
1) dializa (elektrodializa), ^
2) filtracja (uhrajiltracja),
3) wymiana jonowa.
Wszystkie te metody wykorzystują właściwości niektórych błon półprze-puszczalnych (membran), przez które łatwo przechodzą zanieczyszczenia (elektrolity), a które są nieprzepuszczalne dla cząstek koloidalnych. W tzw.
Dializa dializatorach po jednej stronie membrany znajduje się zanieczyszczony roztwór koloidalny, zaś druga strona omywana jest czystym rozpuszczalnikiem (ośrodkiem dyspersyjnym), do którego poprzez membranę przechodzą zanieczyszczenia. Dla przyspieszenia tego procesu często stosuje się jeszcze pole elektryczne (tzw. elektrodializa) — ruch jonów elektrolitu stanowiącego zanieczyszczenia roztworu koloidalnego ulega w polu elektrycznym przyspieszeniu, w wyniku czego długotrwały proces dializy znacznie się skraca.
Wymiana 'Na innej zasadzie działają oczyszczająco tzw. wymieniacze jonowe (patrz str. 486). Wymieniają one jony elektrolitu, będącego zanieczyszczeniem, na jony,jyodorowę (kati.onity) .lub wodorotlenowe (anionity). Wystarczy zatem zanieczyszczony roztwór koloidalny doprowadzić do kontaktu z mieszaniną kationitu i anionitu a uzyska się bardzo wysoki stopień oczyszczenia.