5 (1494)

92 4. Kosmetyczna chemia organiczna

«-felandren

H₂C

/J-felandren

a- i /3-Pinen są składnikami olejków eterycznych drzew iglastych, zwłaszcza sosnowego, terpenowego, jałowcowego i eukaliptusowego. Oba izomery mają zapach ży-wiczno-terpentynowy i są stosowane jako substancje aromatyzujące:

cr-pinen    /i-pinen

S kwa len. triterpen łańcuchowy o 6 izolowanych wiązaniach podwójnych, jest olejem o t.w. 280°C (pod ciśnieniem 17 mmHg). Występuje w nieulegającej hydrolizie (zmy-dleniu) frakcji tranu z wątroby ryb (tłuszcz z wątroby rekina zawiera 40% skwalenu) oraz w olejach roślinnych (olej oliwkowy zawiera 0,1-0,7% skwalenu). Skwalen jest naturalnym składnikiem łoju skórnego, pełni również funkcję prekursora w biosyntezie steroidów, np. cholesterolu. Chroni przed transepidermalną utratą wody. Ma właściwości bakterio- i grzybobójcze. Stosowany jest w kosmetykach przeciwtrądzikowych.

skwalen

Skwalan otrzymywany jest przez całkowite wysycenie wodorem wiązań podwójnych w skwalenie. W porównaniu ze skwalenem jest odporny na działanie czynników atmosferycznych. Bezbarwny olej o t.t. —38°C i t.w. 350^JC dobrze rozprowadza się na skórze, miesza z tłuszczem skórnym i wykazuje z nim dużą zgodność fizykochemiczną. Stosowany jest jako rozpuszczalnik olejowych komponentów oraz wartościowy składnik natłuszczający w emulsjach. Zmiękcza i uelastycznia skórę. Zamiast skwalanu stosowany jest także poliizobutylen, występujący pod nazwami Luvitol Hp, Rewopal PIB.

skwalan