BILANS WARTOŚĆ POZNAWCZA I ANALITYCZNA (157)

298 llftmysimit bilansu ir ocrmt sytuacji majątkowej Ifinansowej /medsl(hlontw₀

Wskaźniki Do analizy zadłużenia wykorzystuje się wiele różnych wskaźników, zadłużenia Wskaźniki te dzieli się najczęściej na dwie grupy, a mianowicie:

•    wskaźniki przedstawiające poziom zadłużenia,

•    wskaźniki informujące o zdolności przedsiębiorstwa do spłaty zadłużenia.

W analizie zadłużenia wychodzi się od ustalenia globalnego zadłużenia przedsiębiorstwa. Służy temu wskaźnik ogólnego zadłużenia. Wskaźnik ten jest stosunkiem całej kwoty zobowiązań przedsiębiorstwa do łącznej kwoty jego akty-wów, co można zapisać następująco:

zobowiązania ogółem

Wskaźnik ogólnego zadłużenia *-

aktywa ogółem

Wskaźnik ten informuje, jaki jest udział zobowiązań w finansowaniu aktywów przedsiębiorstw a albo inaczej - jaki jest stopień zabezpieczenia całości zadłużenia przedsiębiorstwa jego aktywami. Kiedy duża część aktywów jest finansowana zobowiązaniami, to świadczy o wysokim uzależnieniu finansowym przedsiębiorstwa Analiza od kapitałów obcych. Z kolei niski wskaźnik ogólnego zadłużenia ozna-poziomu cza, że przeważającym źródłem finansowania aktywów są kapitały wła-zadiużenia _sne j_m(j_n0 j_est wskazać, jakie powinny być granice bezpiecznego zadłużenia przedsiębiorstwa. Niektóre źródła literaturowe podają, że bezpieczna wartość wskaźnika ogólnego zadłużenia powinna się mieścić w przedziale 0,57-0,67. Należy jednak podkreślić, że w określeniu bezpiecznej wielkości tego wskaźnika, istotne znaczenie ma zarówno struktura zobowiązań, jak i struktura aktywów. Jeżeli decydującym rodzajem zobowiązań są zobowiązania wobec dostawców, to są to zobowiązania korzystniejsze w porównaniu, np. z zobowiązaniami wobec banku z tytułu zaciągniętych kredytów. Z kolei, jeżeli w aktywach przedsiębiorstwa przeważają aktywa obrotowe, to również z punktu widzenia ogólnego zadłużenia jest sytuacją lepszą od tej, w której przeważałyby aktywa trwałe.

W rozpatrywaniu struktury zobowiązań istotny jest również czynnik czasu, czyli podział zobowiązań na długoterminowe i krótkoterminowe. Jeżeli w strukturze zobowiązania istotny udział zajmują zobowiązania długoterminowe, to jest to dla przedsiębiorstwa sytuacja bezpieczniejsza w porównaniu z dużym udziałem zobowiązań krótkoterminowych. Zobowiązania długoterminowe nie wymagają ciągłego odnawiania. Mankamentem tych zobowiązań może być jedynie wyższy koszt w postaci płaconych odsetek.

Drugą podstawą odniesienia do zobowiązań ogółem jest kapitał własny. Stosunek zobowiązań ogółem do kapitału własnego jest określany wskaźnikiem zadłużenia kapitału własnego, który zapisujemy następująco:

zobowiązania ogółem

Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego --

kapitał własny

Wskaźnik ten przedstawia relację ogólnej kwoty zobowiązań do kapitału własnego. Jego wartość wskazuje na stopień zaangażowania zobowiązań w finansowaniu działalności przedsiębiorstwa w porównaniu do stopnia zaangażo-    Zadłużenie

wania kapitału własnego. Ponieważ kapitał własny jest odpowiednikiem    kapitału

aktywów netto, wobec czego, wskaźnik zadłużenia kapitału własnego ^wla,n*R° określa stopień zabezpieczenia ogółu zobowiązań przedsiębiorstwa aktywami netto. Przyjmuje się, że bezpieczną granicą dla tego wskaźnika jest wielkość I, wówczas całe zobowiązania są w pełni zabezpieczone przez kapitał własny. Maksymalna wielkość relacji zobowiązań do kapitału własnego nie powinna przekraczać 3.

Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego ma dużą wartość poznawczą dla jednostek współpracujących z danym przedsiębiorstwem. Z punktu widzenia tych jednostek, niższa wartość tego wskaźnika jest wyrazem wysokiej wiarygodności finansowej przedsiębiorstwa, ponieważ w dużym zakresie przedsiębiorstwo finansuje swoją działalność ze źródeł własnych. Oznacza to jednocześnie, że przedsiębiorstwo prowadzi w dużym stopniu działalność na własne ryzyko, a nie na ryzyko współpracujących z nim kontrahentów, kredytodawców i pożyczkodawców".

Przykład

Kształtowanie się danych liczbowych do obliczenia omówionych wskaźników oraz ich wartości liczbowe ujęto w tabeli 6.27.

Tabela 6.27. Dane liczbowe i wskaźniki charakteryzujące poziom zadłużenia przedsiębiorstwa

Wyszczególnienie	Rok poprzedni	Rok bieżący
Aktywa ogółem (w zł)	17 640 876,36	18388 128,23
Kapitał własny (w zł)	15324 724,39	15 680231,11
Zobowiązania ogółem (w zł)	2316151,97	2555 296,12
Wskaźnik ogólnego zadłużenia	0,13 I	0,14
Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego	0,15 |	0,16

Jak wynika z przedstawionych obliczeń, poziom zadłużenia badanego przedsiębiorstwa jest wyjątkowo niski. Zarówno wskaźnik ogólnego zadłużenia, jak i wskaźnik zadłużenia kapitału własnego kształtują się na minimalnym poziomie, co oznacza, że przedsiębiorstwo finansuje swoją działalność w głównej mierze kapitałami własnymi.

¹¹ Por. Z. Nowak, Analiza sprmozdańfinansowych, PWE, Warszawa 2005, s. 225.