BILANS WARTOŚĆ POZNAWCZA I ANALITYCZNA (158)

300 tytorzyinuwK bilansu »• ocrntr .11 luacfi majątkowej IfimnlsouyJprseJsIęklarsnw

AnmllMM    Drugą grupę wskaźników oceny zadłużenia stanowią wskaźniki

możliwości charakteryzujące zdolność przedsiębiorstwa do obsługi długu, czy-dlueu określające możliwość zwrotu pożyczonego kapitału wraz z odsetkami w ustalonym terminie. W analizie tej wykorzystuje się określone wskaźniki nazywane wskaźnikami wypłacalności lub wskaźnikami pokrycia długu. Do najważniejszych z nich zalicza się:

•    wskaźnik pokrycia obsługi długu.

•    ivskażnik pokrycia odsetek zyskiem.

•    wskaźnik pokrycia długu nadwyżką finansową.

Należy podkreślić, że wskaźniki te są nastawione przede wszystkim na analizę zadłużenia przedsiębiorstwa wobec banku.

Wskaźnik pokrycia obsługi długu jest obliczany w dwóch wersjach. IV pierwszej wersji jest on stosunkiem zysk u brutto i odsetek do sumy rat kredytu i odsetek, co zapisujemy następująco:

zysk brutto + odsetki

Wskaźnik pokrycia obsługi długu I = -;    "    ;    ; ~7

raty kredytów + odsetki

Wskaźniki Wskaźnik ten informuje, ile razy zysk brutto powiększony o odsetki pokrycia od kredytu, pokrywa łączny dług. czyli roczne raty kredytu wraz z odset-°di^,Ug' ^{kami 0(1 kred}y^tu przypadającymi na dany rok. Ukazuje więc maksymalną ^ugu zdolność przedsiębiorstwa do obsługi długu. Według standardów Banku Światowego wskaźnik ten powinien kształtować się w przedziale od 1,0 do 2,5. Za optymalny poziom przyjmuje się wartość wskaźnika 2,5, natomiast za wartość krytyczną uznaje się 1,0.

Druga wersja wskaźnika pokrycia obsługi długu jest oparta na zysku netto. Wychodzi się bowiem z założenia, że jedynie odsetki od kredytu są płacone z zysku przed opodatkowaniem, natomiast raty kredytów są spłacone z zysku netto. W tym świetle drugą wersją wskaźnika pokrycia obsługi długu zapisujemy następująco:

Wskaźnik pokrycia obsługi długu II

zysk netto

raty kredytów + odsetki

Wskaźnik ten informuje, jaki jest stosunek zysku netto do przypadających na dany rok rat kredytów wraz z odsetkami. Według standardów światowych wskaźnik ten nie powinien być niższy od 1. Cały zysk netto nie może być przeznaczony na spłatę kredytu.

Wskaźnik pokrycia obsługi długu II jest głównie wykorzystywany do oceny efektywności kredytów zaciągniętych na finansowanie inwestycji rozwojowych.

W ocenie wskaźnika pokrycia obsługi długu, zarówno w pierwszej jak i drugiej wersji, ważna jest jego tendencja zmian. Jeżeli wskaźnik ten wykazuje tendencję do wzrostu, to znaczy, że przedsiębiorstwo efektywnie wykorzystało zaciągnięty kredyt.

Umowy kredytowe mogą przewidywać odroczenie spłaty rat kredytowych. Spłacie w początkowym okresie mogą podlegać jedynie odsetki. Do oceny możliwości spłaty odsetek wykorzystuje się wskaźnik pokrycia odsetek zyskiem. Jego formuła jest następująca'.

zysk brutto + odsetki odsetki

Wskaźnik pokrycia odsetek zyskiem *

Analiza

możliwości

spłaty

odsetek

Wskaźnik pokrycia odsetek zyskiem jest stosunkiem sumy zysku brutto i odsetek płaconych od kredytów do kwoty odsetek. Wskaźnik ten jest oparty na zysku brutto, ponieważ odsetki są płacone z zysku przed opodatkowaniem. Im wyższa jest wartość tego wskaźnika, tym korzystniej należy ocenić zdolność przedsiębiorstwa do spłaty odsetek.

Do oceny wypłacalności przedsiębiorstwa w długim okresie wykorzystuje się również wskaźnik pokrycia długu nadwyżką finansową. Wskaźnik ten jest stosunkiem nadwyżki finansowej do sumy rat kredytów i odsetek, co wyrażamy następująco:

zysk netto + amortyzacja raty kredytów + odsetki

Wskaźnik pokrycia długu nadwyżką finansową =

Wskaźnik ten informuje o tym, czy nadwyżka finansowa pokrywa roczne raty kredytów wraz z odsetkami. Zgodnie ze standardami światowymi przyjmuje się, że jego wartość powinna być wyższa od 1,5. Jeżeli poziom tego wskaźnika jest niższy od 1,5, wówczas przedsięwzięcia inwestycyjne finansowane za pomocą kredytu są uznawane za ryzykowne, a banki w takich przypadkach z reguły żądają od przedsiębiorstw dodatkowych gwarancji.