VII. ŁASKA BOŻA
VII. ŁASKA BOŻA
PĄl". Iftfev ■ -•
</OłA ł •». .
lis
pp#
fV
t ' • tu
łaski oraz o potępieniu twierdzenia albo twierdzeń Ludwika Moliny SJ. Jego Świątobliwość w obecnym dekrecie oświadcza i rozstrzyga, iż absolutnie nie należy dawać wiary powyższym twierdzeniom, autografowi czy odpisowi rzekomej-
* _
Konstytucji Pawła V bądź na korzyść członków Zakonu św. Dominika, bądź też Ludwika Moliny oraz innych zakonników Towarzystwa Jezusowego. Żadna ze stron ani nikt inny nie może i nie powinien tych dokumentów przytaczać, lecz w powyższej kwestii należy przestrzegać dekretów Pawła V
i Urbana VIII...
# •
• •
JANSENIZM
• •
H
Nauka Janseniusza jesl tylko przedłużeniem i rozszerzeni niem bajanizmu w oparciu o rygorystyczną interpretacją dziel św. Augustyna. Ta nawiązująca do błędnych teorii doktryna przekreśla w odniesieniu do laski dorobek Tradycji z poprzednich 1200 lat. Wykazuje pod aspektem dogmatycznym powrót do „czystego” Augustyna, a pod aspektem moralno-dy-scyplinarnym rygoryzm i rzekomą surowość obyczajów pierwszych wieków chrześcijaństwa.
Można wyróżnić cztery jazy w dziejach jansenizmu, od Janseniusza (1585-1638), a właściwie od jego śmierci, kiedy ukazało się dzieło „Augustinus”, aż do ostatecznego upadku jansenizmu doktrynalnego (bulla „Auctorem fideT\ 1794). Są to: I) Wydanie „Augustinus y, potępienie 5 zdań przez Innocentego X (1653) i formularz Aleksandra VII (1665); 2) Potępienie 31 zdań przez Aleksandra VIII (1690) po pierwszym uspokojeniu się umysłów za czasów Klemensa IX (1669); 3) Sprawa Quesńela i bulla „ Unigenitus” (1713); 4) Jansenisty-czny synod w Pistol (1786) i jego potępienie przez bullę Piusa
* i f
VI „Auctorem fideiy w dniu św. Augustyna w 1794 r. Podajemy tylko wypisy z najważniejszych dokumentów.
(1653)
• • • .i ■
W dniu swej śmierci (6. V. 1638) Korneliusz Janseniusz, biskup Ypres we Flandrii, podpisał na wstępie do swego dzieła
r- -
„Augustinus” list do Stolicy Apostolskiej z prośbą o aprobatę. Książka ukazała się w Louvain (1640)y w Paryżu (1641) i w Rzymie (1643).
Pierwszy dekret w tej sprawie wydal papież Urban VIII (1641) potępiając zawartą w dziele „Augustinus” naukę jako odmianę bajanizmu. Bullę „In eminenti” janseniści zakwestionowali najpierw jako nieautentyczną, potem jako wymuszoną przez jezuitów.
Sorbona paryska wybrała 5 zdań z dzieła Janseniusza, które przekazano do Rzymu (1649). Specjalna komisja 4 kardynałów i 15 teologów badała te zdania w ciągu 36 posiedzeń.
Papież przyjął kilka delegacji jansenistów, ale 31. VI. 1653 r. ukazała się bulla potępiająca owe zdania. Jest to dokument doktrynalny nieomylny. Odrzuca on pierwsze cztery zdania jako heretyckie.
1* Niektóre przykazania Boże są dla ludzi sprawiedliwych, chcących i usiłujących [je zachować] niemożliwe [do spełnienia] ze względu na siły, jakie mają obecnie; brak im również łaski, która by umożliwiła ich spełnienie.
2* W stanic natury upadłej nigdy nie można się oprzeć łasce wewnętrznej..
3* Do zdobycia zasługi albo kary w stanie natury upadłej nie potrzeba, aby człowiek był wolny od [wewnętrznej] konieczności, lecz wystarczy, aby był wolny od przymusu [zewnętrznego].
t
4* Semipelagianie uznawali konieczność wewnętrznej
%
uprzedzającej łaski do poszczególnych uczynków, nawet do początku wiary, i w tym [tylko] byli heretykami, iż chcieli, iby takiej natury była ta łaska, by ludzka wola mogła się jej
oprzeć lub być jej posłuszna.
# •
*
5* Jest to twierdzenie semipelagiańskie, że Chrystus umarł albo przelał krew za wszystkich ludzi.
132
1092
2001
1093
2002
1094
2003
1095
2004 •
1096
2005