VII. LASKA BOŻA
co zbawienia nie dostąpili, mimo że wzgardziwszy tym odk pieniem, zasłużyli na karę. '
* m
Twierdzę także, że w zależności od rozkładu czasu jedli zostali zbawieni według prawa łaski, inni według praw Mojżesza, jeszcze inni według prawa natury wyrytego pr/c* Boga w sercach wszystkich ludzi, [wszyscy zaś] w nadzi
przyjścia Chrystusa; a nikt od początku świata nie był uw%
* •
niany od winy pierworodnej, jak tylko dzięki wstawień nie lwu krwi świętej.
Wierzę również w ogień wieczny i płomienie piekła zgótn wane dla grzechów ciężkich, albowiem trwanie w ludzkiej winie słusznie na siebie ściąga wyrok Boski, na który w pełnij zasługują wszyscy, którzy nie uwierzyli całym sercem w ta
i
[co wyżej powiedziano]. Módlcie się za mnie święci panowie i apostolscy ojcowie. i
Ja, Lucidus kapłan, ten list mój własną ręką podpisuję
i co w nim oświadczyłem, potwierdzam, co zaś potępiłem odrzucam. M
II SYNOD W ORANGE
•». v,y wsy-jĄ ■
Dzieła Faustusa z Riez wywołały niepokój w całym Koście łe. Ok. 496 r. papież Gełazy zażądał od biskupa Marsylii Honorata i od kapłana Gennadiiisza wyraźnego wyznania wiary (Gennadiusz, „De Scriptoribus ecclesiasticis”, 99 100 — PL 58, 1118-1120). Fen ostatni nie napisał żadnego zdania zasługującego na naganą, ale nie brak w jego dziełach aluzji, które można łatwo zrozumieć jako aprobatą postawy semipelagian. Ironia losu wyraziła sią w interpolacjach, które znajdujemy w jego dziełach; większość bowiem kanonów sy nodu w Kartaginie (418), rozdziałów „lndieulus” i kanonów
synodu w O rangę została włączona do jego „De ecclesiasticis dogmatibus”, rozdz. 22-51 (PL 58, 986-993). ;
Traktat Faustusa o łasce dostał sią w rące mnichów scy tyjskich w Konstantynopolu i wywołał w nich wielkie zgorszenie, wyrażone w liście do legatów papieża Hormizdasą
II SYNOD W ORANGE (ARAUSICANA)
lfi • .SY), 85-86). Informowali sią oni u afrykańskiego biskupa ■nwessora, który przebywał na wygnaniu, jaką opinią cieszy ■ U I austus w Rzymie. Papież Hormiżdas — na pytanie postawione przez samego Possessora (PL 63, 489 lub 45, 1776) — Jul < ni powiedź wymijającą, lecz z wielkimi pochwałami dla osiittnichr-dzieł św. Augustyna (Dz. 173 — PL 63, 490-493; * SI L 35, 696-707) z odsyłaczem do „lndieulus”. Niezadowoleni takiej odpowiedzi mnisi zwrócili sią do afrykańskich bi-łA upów na wygnaniu w Sardynii (PL 65, 442-451). Odpowiedź dał św. Fulgencjusz z Ruspy (list 17 — PL 65, 451-498). i hi również opracował kilka dzieł przeciw Faustusowi a na i esc św. Augustyna (PL 65, 153-206; 435-442; 603-672).
Św. Cezary, biskup w Arles od 503 r., był przedtem mni-i hem w Lerynie, lecz nie uległ ogólnie tam panującemu nasi rojowi wrogiemu nauce Augustyna. Podjął zadanie zwał-i unia Faustusa z Riez. Synod lokalny w Walencji nakazał mu „szacunek do tradycji galijskiej św. Jana Kasjana i św. Faustusa" („Vita S. Caesarii”, L 46 — PL 67, 1023-1024). < czary zwrócił sią do papieża Feliksa IV z prośbą o sprecyzowanie postawy katolickiej w tej sprawie. Otrzymał od palacza odpowiedź w 25 punktach, które sam ogłosił ze wstępem i wyznaniem wiary na zjeździć biskupów w O rangę okazji poświęcenia bazyliki (3. VI1.529).
„Kanony ” 9, 11-25 są wziąte z „Sententiae ex operibus Sti Augustini delibatae” Prospera z Akwitanii (PL 51, 427-496 oraz PL 45, 1859-1898). Pierwsze osiem kanonów powtarza „Capitula Sti Augustini”, które przypominają „Libellus Fi-dci” mnichów scytyjskich (cap. VI — PL 65, 447.nn).
Całość zawiera dwie myśli przewodnie, mianowicie: że inicjatywa zbawienia wychodzi od Boga i że nic wartościowego dla zbawienia nie może być uczynione bez pomocy łaski7 Przykłady wiary, „która nie przychodzi z natury” — Korneliusza, dobrego łotra i Zacheusza — podane w końcowym wyznaniu wiary nie są przypadkowe. Te same bowiem postacie występują jako wzory powołania do życia łaski u semipe-lagianina Kasjana i u Faustusa, których zwalcza św. Cezary („Collatio99 XIII. 11 i 13 — PL 49, 923 i 940; tłum. L. Wrzoł, Poznań 1929, s. 90 i 96-97, POK 7; „De Gratia” II. 10, CS EL 21, 84). .
Synod w Orange został zatwierdzony przez papieża Bonifacego II (531; zob. Dz. 200 a-b), co do wyznania wiary.