CCF20111211009

122 KULTURA POPULARNA 2010 NR I

technicznej i kulturowej w kontekście cyfrowej fotografii, trudno nam dzie zrozumieć subtelny związek pamięci, budowania tożsamos'ci i fotog Pomocne może być wyliczenie paru zasadniczych różnic między fotog analogową a cyfrową, jeśli chodzi o ich mechanizmy - poznawcze i tecf ne. Na pierwszy rzut oka, fotografia cyfrowa daje większy dostęp do pro kształtowania obrazu pomiędzy etapem zrobienia zdjęcia a etapem ogląd odbitki. W chwilę po zrobieniu zdjęcia można je obejrzeć na małym ekr aparatu. Widzimy wtedy próbny wynik, obraz, który można skasować ’ zachować. Ponieważ podgląd pozwala fotografowi natychmiast zaprez

Retusz i manipulacja były zawsze obecne w procesie fotografii. Jedyną nowością w przypadku fotografii cyfrowej jest szersza gama możliwości przeglądania i edycji własnych zdjęć -najpierw na ekraniku aparatu, później na komputerze

tować rezultat fotografowanej osobie, re wstaje przestrzeń dla negocjacji: foto fowany ocenia swój wizerunek, co może mieć wpływ na jego przyszłe pozy. ’ gi etap przeglądania odbywa się na k: puterze, na którym cyfrowo zakodowa obrazy mogą podlegać edycji i manij lacji. Oprócz wyboru i kasowania zdjer programy graficzne umożliwiają ich i ograniczony retusz, począwszy od kadr wania i korekty barwnej, aż po usuwać efektu czerwonych oczu i pryszczy. Mci na również pójść dalej i usunąć ze zdjęć cale obiekty, na przykład niechciane . koracje, bądź też dodawać nowe eleme ty - wyraźniej zarysowane kości polic kowe albo palmy w tle.

Pamiętajmy tylko, że to nie cyfry? cja umożliwiła manipulację i sztuczności Chociaż niektórzy krytycy kultury wiz alnej uznali podatność na manipulację zł wyróżnik fotografii cyfrowej, historia 1 mu przeczy¹⁴. Retusz i manipulacja byłr zawsze obecne w procesie fotografii¹⁵. Jedyną nowostią^wprzypadku fotografii cyfrowej jest szersza gama możliwości przeglądania i edycji własnych zdjęć - najpierw na ekraniku aparatu, później na komputerze. Podczas robienia cyfrowych zdjęć fotografowana osoba może się poczuć zachęcona do wpływania na rezultat (fotografowany lub publiczne obraz), gdyż danyjest jej dostęp do etapów procesu, które niegdyś zamknięte były w czarnych skrzynkach aparatu, rolki z filmem i ciemni. Przeglądanie i podglądanie pikselowego obrazu w połączeniu z istnieniem łatwych w użyciu programów graficznych bez wątpienia zachęca do modyfikowania zdjęć. Czy ta elastyczność sprawia jednak, że procesy fotograficznej produkcji ob— j razu i mentalnej (bądź poznawczej) edycji zazębiają się silniej, tworząc auto-1 biograficzną pamięć? Innymi słowy, czy manipulowanie zdjęciami stało się

rą William J.T, Mitchell (1992) doszukuje się wizualnej tradycji realizmu w [analogowych] technikach fotograficznych, tradycję montażu i kolażu wiąże zaś z esencją fotografii cyfrowej. Lev Manovich w eseju The Paradoxes of Digital Photography (1995) obala tę tezę, twierdząc, że obie tradycje były obecne już przed fotografią, i że „normalna” fotografia nigdy nie istniała.

15 Przejście fotografii ku cyfrowości w ujęciu technicznym i instytucjonalnym bada Fred Rit-chin (1999).