CCF20111211012

126 KULTURA POPULARNA 2010 NR I JOSE V A N DIJCK ZMED1ATY

Uniwersalność cyfrowych obrazów pomaga w logistyce budowania tożsamości: możemy przechowywać nieskończone ilości cyfrowych obrazów i odtwarzać je w różnych formatach, od fotoblogów po prezentacje multimedialne, nie tracąc przy tym ich jakości

ne są niewidzialnym kodem binarnym przechowywanym w pamięci komputera lub na zewnętrznych mediach. Zakodowane obrazy posiadają maa-rialną wartość podobnie jakich analogowe odpowiedniki, nawet jeżeli nie można ich zobaczyć, dopóki nie zostaną zamienione w pikselowe obiekt! W momencie gdy pojawiają się na ekranie, stają się widzialnymi bytami, m-wet jeżeli odbierane są inaczej niż papierowe odbitki. Właśnie ich pikselowy charakter - a może podświetlony ekran komputera - stanowi o ich cha: terystycznym oddziaływaniu. Wirtualne zdjęcia daje się nie tylko reprodukować i wyświetlać, ale również modyfikować i wykorzystywać na różne sposoby. Ich retusz jest łatwy i nic wymaga wysiłku; można je również wydrukować na papierze, kubku czy koszulce. Uniwersalność cyfrowych obrazów pomaga w logistyce budowania tożsamości: możemy przechowywać nieskończone ilości cyfrowych obrazów i odtwarzać je w różnych formatach, od fotoblogów po prezentacje multimedialne, nie tracąc przy tym ich jakości.

Wraz z cyfryzacją obok materialne-postaci zdjęć zmienia się także ich per-formatywna natura. Jak na razie niewiele uwagi poświęcono ich illokucyjnej sprawności i potencjałowi²⁴. Cyfrowe formaty prezentacji zdjęć mają własne performa-tywne sposoby użycia, inne niż w wypadku fotografii analogowej. Twarze naszych bliskich zobaczymy raczej na wygaszaczu ekranu, a nie na oprawionych w ramki odbitkach ustawionych na biurku. Prezentowanie wybranych rytuałów życia rodzinnego w środowisku pracy, ten illokucyjny potencjał wygaszacza ekranu, ma inną wymowę niż zdjęcia w ramce: nie jest to już wystawa dekoracji, gdyż wizerunek domu pojawia się, kiedy przestajemy pracować na komputerze. Wirtualne obiekty nie zastępują automatycznie odbitek. Są one często prezentowane jako uzupełnienie zdjęć na papierze albo jako sposób na personalizację własnego komputera czy stanowiska pracy²'. Zdjęcia, które wysyłamy e-mailem, by pochwalić się naszym dzieckiem, dystrybuujemy z taką samą intencją, jak ich papierowe odpowiedniki w kopertach, ale ich przekaz jest inny. Zdjęcia w poczcie elektronicznej mają konotacje nietrwałości, są jedynie uaktualnieniem, a nie zapisem. Podobnie czynność wyświetlania zdjęć na laptopie przypomina staromodny pokaz przeźroczy, ale łatwość wykonania tego gestu zdecydowanie odróżnia się od wysiłku, jaki należy ponieść, by ustawić rzutnik i ekran, i ręcznie wybrać slajdy.

24 Interesujące antropologiczne spojrzenie na materialność i rytualność fotografii przedstawia Elizabeth Edwards (1999, 221—48). Por. Chris Wright (2004, 73—85).

25 O materialnych obiektach sąsiadujących z wirtualnymi pulpitami pisze Anna McCarthy (2002: 47-63).

Performatywność i materialr r urywać w ich własnych katego rroduktów i praktyk. Wirtualir sa nowy status, inny od obiektr znaczenie wobec pikselowego Tc metody przechowywania i ] cy oprogramowania coraz lepiej cji do zarządzania fotografiami i jak użytkownicy używają swo: w pudelku albo chowania ich < ponować do cyfrowej platform; ^;e pola wielofunkcyjnym urząd cyfrowego notatnika, telefonu Ale telefony z aparatami fotog nie nowych rytuałów, na przyk stowego wysyłania ich do przy stopniu wpływają więc na spo utrzymywanie więzi — konsolic Ponieważ osobista fotograf materialnych pamiątek stała s i uzupełniania zasobów leży u przemysłu fotograficznego leż nalnych i performatywnych sp stopniowo zamykają laboratori; sowych dotyczących cyfroweg wania reagują na modę na telef mechanizmy obsługi zdjęć do tv i związane z nimi akcesoria bitki - po części przenosząc pi jednocześnie promują nowe te iące wysyłać zdjęcia przez inte tera zaspokajają dwoiste pragi cji i natychmiastowej komunii W epoce analogowej tylk oglądać wykonywane zdjęcia, ne przez wysokie koszty eksp ograniczył się więc głównie d sprzedawane byłyjako dowo< skawiczne zdjęcia w parkach r zakończenie przyjęcia rozdaw liwość podłączenia aparatu dc stęp do tej wcześniej niedostęj podziękowań i spersonalizows laroidów, mogą osiągnąć stan natychmiastowej gratyfikacji, gnicnia natychmiastowej kom rozreklamowano hasłem „Na< najnowszy produkt tej firmy, i łającym wysłać zdjęcie e-mailf

26 Istnieje wiele tekstów, przeważi formatywnych znaczeń zarządz neth Wood (2003: 409-16). Por.