CCF20111211016

130 KULTURA POPULARNA 2010 NR I

jako nadrzędne narzędzie pamięci, w szczególności w kontekście budo* nia życia rodzinnego. Tymczasem młodsi używają aparatowi pokrewnych! narzędzi do celów konwersacyjnych oraz budowania więzi z rówieśnikami Ta wyraźna zmiana ujawnia się również w etnograficznych badaniach nad sposobami korzystania ze zdjęć przez nastolatków. Jedno z badań przep wadzonych w Ameryce skupiło się na grupie młodzieży w wieku od 14 19 lat i ujawniło uderzającą niekonsekwencję pomiędzy tym, co nastolati wie twierdzą, że cenią w fotografii, a ich zachowaniem. Większość z ba^J nych opisuje zdjęcia jako permanentny zapis ich życia, ale w swoich zact waniach preferuje funkcję komunikacyjną fotografii (Schiano et al. 2002F' Pokazywanie zdjęć w trakcie rozmowy albo przeglądanie ich w celu utwi dzenia społecznych więzi między przyjaciółmi jest ważniejsze niż porz kowanie i oglądanie odbitek w albumach. Tę drugą czynność badani uzn za domenę swoich rodziców. Zdjęciami dzieli się przede wszystkim w s pach rówieśników: w szkołach, klubach, u znajomych, a nie w kontekście t mu i rodziny. W badaniu tym zauważa się, że nastolatkowie traktują zdjęć jako obiegowe wiadomości, interaktywną wymianę, w której osobiste z<%-f cia naturalnie przenikają się z publicznie dostępnymi obrazami takimi jaki zdjęcia w magazynach, rysunkami i tekstem³². W ciągu ostatnich trzech la popularność zdobyły internetowe fotoblogi, w których historie opowiadań są przy pomocy tekstu, odnośników i zdjęć. Fotoblogi pcłnkpzuprelme c mienną funkcją od albumów, ale różnią się równie? (TTKIl igów ocodzienr ścij-.. ]. Autorzy fotoblogów uważają swoje zdjęcia za bardziej wartościom od słów i prezentują się za ich pomocą³³.

Podczas gdy rodzice inwestowali czas i wysiłek w budowanie materialnych I kolekcji zdjęć z myślą o przyszłości, młodzież zainteresowana jest nie trie prezentowaniem zdjęć jako obiektów, co dzieleniem się nimi jako doświadczeniami^ Gwałtownie rosnąca popularność telefonów z aparatamnbfografic*| nymi napędza to nowe komunikacyjne zastosowanie fotografii. Zdjęcia roz*. lane za pomocą telefonu służą przekazywaniu krótkich wiadomości, albo p: prostu emocji. Społecznym znaczeniem tego rodzaju fotografii jest nie zap rzeczywistości i zachowywanie wspomnień, lecz tworzenie więzi i konta towanic się. Rodzice zwykli siadywać z dziećmi na kanapach, przeglądając albumy. Tymczasem współczesne nastolatki uważają zdjęcia za tymczasov zapiski, a nic wiecznotrwałe pamiątki. Fotografia telefoniczna zrodziła kc turową formę przypominającą dawną pocztówkę: zdjęcie podpisane paroma słowami, cenione głównie jako rytualny znak (przywróconej) więzi³⁵. Pode nie jak pocztówki, zdjęcia z telefonów wyrzuca się zaraz po ich otrzymar Nie jest przypadkiem, że telefon z aparatem łączy w sobie oralną i wi; alną modalność, przy czym ta druga dostosowuje się do pierwszej. Kiedyf tografia staje się nową walutą społecznych kontaktów, zdjęcia upodabniają

Badacze konkludują, że nastolatki są mniej niż dorośli skłonne do opisywania zdjęć, j nieważ nie widzą w tym znaczenia lub bardziej ufają swojej pamięci - mają pewność, zawsze będą pamiętać, co przedstawiają fotografie.

Amerykańskie badanie zostało potwierdzone przez japoński raport wskazujący na istn nie podobnego mechanizmu wśród młodych użytkowników aparatów cyfrowych. Pn rencja dla fotografii jako narzędzia komunikacji, którego główną funkcją jest wymia „afektywnej świadomości”, zauważona została producentów sprzętu i oprogramowaniŁ Zob. Ohver Liechti i Tadao Ichikawa (2000: 6-24).

Precyzyjne studium etnograficzne fotoblogów opracował Kris Cohen (2005: 883-901) Por. Tim Kindberg et al. (2005:1543-48).

Badanie terenowe przeprowadzone przez fińskich badaczy przynosi porównanie zdjęć s syłanych przez telefon do pocztówek. Zob. Turo-Kimmo Lehtonen et al. (2002: 69-9Ć L

32