CCF20111211014

128 KULTURA POPULARNA 2010 NR I (2

cyjnej atrakcyjności kieszonkowych aparatów cyfrowych stanowią nary miastowe współdzielenie i samoobsługa, a nie łatwość użytkowania i: wis („my zrobimy resztę”).

Logika konsumpcji nadal podsyca potrzebę nowych technologii i ich L mercjalizacji. Daje się równocześnie zauważyć trend odchodzenia od łatwy w użyciu aparatów i błyskawicznych odbitek w stronę peryferiów i oprogi. mowania pozwalającego na natychmiastową materializację i wymianę zdje-Jednak oczekiwanie, że przez fotografię cyfrową będzie powstawać więcej zdjęć a mniej odbitek, może okazać się mitem, podobnie jak „biuro bezjs pieru”. Zachodząca technologiczna i materialna przemiana skłania się ku ki munikacji i tymczasowości kosztem permanencji i trwałości. O ile odbitki powstają jako pamiątki do przechowywania, zdjęcia na dysku i na ekranie mają na ogół wartość tymczasową (transakcyjną), podatną na recykling i. kontekstualizację. Przeznaczeniem odbitki jest jej przechowywanie; cyfr wego zdjęcia - jego opracowanie i rozesłanie innym.

Konkluzje dotyczące zmieniającej się materialnej i technologicznej na tury osobistej fotografii są nierozerwalnie związane z kwestią ewolucji wy korzystania fotografii w kontekście społeczno-kulturowym. Aparat cyfro wy i wykonywane nim zdjęcia dają początek nowym praktykom i rytuałom. Łatwa manipulacja i wymiana zdjęć nie są jedynie technicznymi nowinkami. lecz odzwierciedlają i kształtują pragnienie kontroli nad tworzeniem tożsa mości. Jeśli zaś cyfrowa fotografia w swej efemeryczności rzeczywiście skłania się ku sieciowej dystrybucji i manipulacji, jak wpływa to na jej wykorzystanie jako narzędzia do wspominania?

Fotografia cyfrowa jako komunikacja i doświadczenie

Osobista fotografia narodziła się na przełomie xix i xx wieku i stopniowo stała się praktyką społeczną rodzin, które chciały zachować swoje doświadczenia w obrazkowej postaci z myślą o przyszłości i wspólnym wspominaniu. Jednak nawet u zarania fotografii istniały oboczne sposoby jej użycia. Fotografia od zawsze służyła również jako akt komunikacji i sposób wymiany doświadczeń. Susan Sontag przekonywała w roku, że kompulsywne fotografowanie obcych miejsc przeziurystów ujawnia, iż robienie zdjęć jest ważniejsze od doświadczania wydarzeń. Jednocześnie komunikowanie doświadczeń stanowi integralną część fotografii turystycznej^. Poza dominacją fohigrafiriako medium rodzinnej pam.ięci.malożyąiamigtać o jej nieodłącznej funkcji komunikacyjnej. W ostatnich latach społeczne sposoby użycia fotografii uległy przesunięciom: od narzędzi wspomagających pamięć ku narzędziom komunikacji; od dzielenia sięaitcfaktamijpainięci) ku współdzieleniu doświadczerj. Zmiany te zostaną po kolei omówione.

Społeczne"Znaczenie i kulturowy wpływ osobistej fotografii wzrastały gwałtownie przez cały miniony wiek. Już w latach 70. większość rodzin w Ameryce i Europie Zachodniej posiadała aparat fotograficzny. Zanim jeszcze socjologowie i antropologowie dostrzegli znaczenie fotografii jako rodzinnego

27 Odpowiadając na pejoratywną interpretację turystycznej fotografii przez Sontag, Steve Garlick stwierdza, że fotografia ta jest „mechanizmem, który prowadzi do zaangażowania w świat w twórczym akcie, który otwiera (na nowo) przestrzenie za każdym razem, gdy robi się lub ogląda zdjęcia” (Garlick, 2002: 296).