226 Księga druga. Przyczyny społeczne i typy społeczne
Tabela XXI. Francja (1889-1891). Liczba samobójstw przypadających na milion mieszkańców w różnych grupach wiekowych i w każdym stanie cywilnym w średnim roku
Wiek |
Kawalerowie lpanny |
Mężowie i żony |
Wdowcy i wdowy |
Ws pół czy n n i k za bez p ieczcn i a | ||
żony i mężowie |
wdowcy i wdowy | |||||
w stosunku do kawalerów i panien |
w stosunku do wdowców i wdów |
. w stosunku do kawalerów i panien | ||||
Mężczyźni | ||||||
15-20 |
113 |
500 |
0,22 | |||
20-25 |
237 |
97 |
142 |
2,40 |
1,45 |
1,66 |
25-30 |
394 |
122 |
412 |
3,20 |
3,37 |
0,95 |
30-40 |
627 |
226 |
560 |
2,77 |
2,47 |
1,12 |
40-50 |
975 |
340 |
721 |
2,86 |
2,12 |
1,35 |
50-60 |
1434 |
520 |
979 |
2,75 |
1,88 |
1,46 |
60-70 |
1768 |
635 |
1166 |
2,78 |
1,83 |
1,51 |
70-00 |
1983 |
704 |
1288 |
2,81 |
1,82 |
1,54 |
Powyżej |
1571 |
770 |
1154 |
2,04 |
1,49 |
1,36 |
Kobiety | ||||||
15-20 |
79,4 |
33 |
333 |
2,39 |
10 |
0,23 |
20-25 |
106 |
53 |
66 |
2,00 |
1,05 |
1,60 |
25-30 |
151 |
68 |
178 |
2,22 |
2,61 |
0,84 |
30-40 |
126 |
82 |
205 |
1,53 |
2,50 |
0,61 |
40-50 |
171 |
106 |
168 |
1,61 |
1,58 |
1,01 |
50-60 |
204 |
151 |
199 |
1,35 |
1,31 |
1,02 |
60-70 |
189 |
158 |
257 |
1,19 |
1,62 |
0,77 |
70-80 |
206 |
209 |
248 |
0,98 |
1,18 |
0,83 |
Powyżej |
176 |
110 |
240 |
1,60 |
2,18 |
0,79 |
Nawet w statystyce szwedzkiej, o której wspomnieliśmy wyżej8, występuje to same nasilenie, przynajmniej dla pici męskiejj Jeżeli zatem z przedstawionych powodów wierzymy tej niedokładnej statystyce, jeśli chodzi o dane dla wieku podeszłego,, nie mamy żadnego powodu, by ją podawać w wątpliwość, jeśli chodzi o pierwsze okresy życia, kiedy nie ma Jeszcze wdowców. Wiadomo zresztą, że śmiertelność żonatych mężczyzn i zamężnych kobiet jest wyraźnie dużo wyższa niż śmiertelność chłopców 1 dziewcząt w tym samym wieku. Na 1000 kawalerów pici męskiej w wieku od
"Co prawda można by sądzić, żc ta niekorzystna sytuacja małżonków w wieku od 15 do 25 lal wynika z lego, że leli średni wiek jest wyższy niż wiek ludzi stanu wolnego w tym samym przedziale. O prawdziwym pogorszeniu świadczy jednak to, że liczba samobójstw wśród małżonków w następnym przedziale wieku (od 20 do 25 lat) jest pięć razy mniejsza.
15 do 20 lat przypada w każdym roku 8,9 zgonów, a na 1000 żonatych mężczyzn w tym samym wieku — 51, czyli o 473% więcej. Mniejsza różnica występuje w przypadku drugiej pici: 9,9 zgonów, jeśli chodzi o zamężne kobiety, i 8,3 — o dziewczęta; pierwsza z tych liczb ma się do drugiej tylko jak 119 do 1001 2. fra większa śmiertelność młodych małżeństw wynika oczywiście ze względów społecznych, gdyby bowiem jej zasadniczą przyczyną była niedostateczna dojrzałość organizmu, występowałaby ona częściej u płci żeńskiej ze względu na zagrożenia związane z porodem. Wszystko więc świadczy o tym, że przedwczesne małżeństwa wytwarzają pewien stan moralny, który wywiera szkodliwy wpływ zwłaszcza na mężczyzn.|
2. Począwszy od 20 roku życia, małżonkowie obu pici korzystają ze współczynnika zabezpieczenia w stosunku do osób stanu wolnego. Jest on większy niż ten, który obliczył Bertillon. Liczba 1,6 wskazana przez tego badacza stanowi raczej minimum niż średnią *°.
Współczynnik ten zmienia się wraz z wiekiem. Prędko osiąga wartość maksymalną, która występuje w przedziale wieku 25--30 lat we Francji, a 30-40 w Oldenburgu; potem zmniejsza się aż do pstatniego okresu życia, kiedy następuje niewielki wzrost.
3. Współczynnik zabezpieczenia małżonków w stosunku do osób stanu wolnego zmienia się wraz z płcią. We Francji faworyzowani są mężczyźni i różnica między płciami jest duża; dla żonatych mężczyzn średnia wynosi 2,73, podczas gdy dla zamężnych kobiet tylko 1,56, czyli o 43% mniej. W Oldenburgu jest od-wrolnic;średnia dla kobiet wynosi 2,16, a dla mężczyzn tylko 1,83. należy zarazem zauważyć, że różnica jest mniejsza; druga liczba jest tylko o 16% niższa od pierwszej. Powiemy więc, że nąjbardziej
Zob. Bertillon, art. Mariage, s. 43 i nast.
Istnieje tylko jeden wyjątek; u kobiet w wieku od 70 do 80 lat wspól-czynnlk spada trochę poniżej Jedności. Spadek len powodiją wskaźniki dla departamentu Sekwany. W Innych departamentach (zob. tabela XXII) współczynnik dla kobiet w tym wieku jest większy od jedności; niemniej należy zauważyć, że nawet na prowincji jest on mniejszy niż współczynnik dla innych przedziałów wiekowych.