CCF20140127035

232

Księga druga. Przyczyny społeczne i typy społeczne

spadku. U mężczyzn zmniejsza się z 3,20 do 2,77, a u kobiet jeszcze bardziej — z 2,22 do 1,53, co oznacza spadek o 32%.

niezależnie od przebiegu tego doboru, dotyczy on zarówno dziewcząt, jak i chłopców, ponieważ żony nie są wybierane inaczej niż mężowie. Jeżeli więc wyższość moralna małżonków jest po prostu wytworem selekcji, powinna być taka sama w przypadku obu płci, co dotyczy również odporności na samobójstwo. Tymczasem we Francji mężowie są zdecydowanie lepiej zabezpieczeni niż żony. W stosunku do nich współczynnik zabezpieczenia wynosi aż 3,20 i tylko raz spada poniżej 2,04, oscylując wokół 2,80. Natomiast jeśli chodzi o żony, najwyższa wartość raczej nie pr/ęluw /ą 2,22 (iu\|wyźej 2,30)^lft, a iią|nl#,s/n — 0,00 — czyli Jesi mniejsza od jedności. We Francji kobieta w stanie małżeńskim jest więc nąjbliższa mężczyźnie pod względem skłonności do samobójstwu. Olo udział każdej pici w liczbie, samobójstw w każdej kategorii stanu cywilnego w latach IUU7- 1801.

	Udział każdej płci
Wiek (w latach)	Na 100 samobójstw osób		Na 100 samobójstw osób
	stanu wolnego w każdym wieku		zamężnych lub żonatych w każdym wieku
	mężczyźni	kohlely	mężczyźni	kohlely
20-25	70	30	05	35
23-50	73	27	65	35
30-40	84	16	74	26
40-50	86	14	77	23
50-60	88	12	78	22
60-70	91	9	81	19
70-80	91	9	78	22
Powyżej	90		88	12

Tak więc w każdym wieku ^{1 2} stosunek liczby samobójstw kobiet zamężnych do liczby samobójstw żonatych mężczyzn jest dużo większy niż stosunek liczby samobójstw dziewcząt do liczby samobójstw kawalerów. Oczywiście nie świadczy to o tym, że kobieta zamężna nie jest bardziej narażona na samobójstwo niż panna: z tabel XX i XXI wynika, że jest odwrotnie. Po prostu jeśli nie ponosi straty, zawierając małżeństwo, to zyskuje na nim mniej niż jej mąż. Jednak w takim wypadku do tego stopnia nierówna odporność świadczy o tym, że życie rodzinne odmiennie wpływa na konstytucję moralną obu płci. O tym, że ta nierówność nie ma innej przyczyny, świadczy niezbicie fakt, iż powstaje ona i zwiększa się pod wpływem środowiska domowego. Tabela XXI pokazuje, że w punkcie wyjścia współczynnik zabezpieczenia mało różni się dla obu plc.1 (2,0ó lub 2 /jednej strony, 2,40 ~ z drugiej), następnie stopniowo różnica ulega zwiększeniu, początkowo dlatego, że współczynnik dotyczący żon wzrasta mniej niż współczynnik dla mężów aż clo maksymalnego wieku, następnie zaś dlatego, że jego zmniejszanie się następuje prędzej I Jest większe ^l7. Jeżeli zatem ulega takiej zmianie w miarę oddziaływania wywieranego przez rodzinę, to najpewniej od niego zależy.

Jeszcze bardziej poucząjące jest to, że względna sytuacja płci dotycząca stopnia zabezpieczenia przed samobójstwem.

bójslw mężczyzn żonatych I It) samobójstw dziewcząt na 1()0samobójstw kawalerów w każdym wieku. Liczby te dałyby fałszywe pojęcie o sytuacji. Powyższa tabela pokazuje, że różnica między udziałem żon i udziałem kobiet niezamężnych jest w każdym wieku dużo większa. Jej przyczyną jest to, że różnica między płciami zmienia się z wiekiem w obu sytuacjach. W przedziale 70-80 lat jest ona około dwukrotnie większa niż różnica w wieku 20 lat. Tymczasem populacja kawalerów składa się niemal wyłącznie/.jednostek w wieku poniżej 30 lat. A zatemjeśli nie uwzględnia się wieku, uzyskana różnica jest w gruncie rzeczy różnicą dzielącą młodych mężczyzn i niezamężne kobiety około trzydziestki. Wówczas jednak, po-równującją z różnicą dzielącą małżonków w tym samym wieku (ponieważ mają oni średnio 50 lat), porównanie realiząje się w stosunku do małżonków w tym wieku. Jest więc ono fałszywe, a błąd jest Jeszcze większy ze względu na to, że dystans między dwiema płciami nie zmienia się pod wpływem wieku tak samo w obu grupach. Wzrasta raczej u kawalerów niż u żonatych mężczyzn.

¹⁷Podobnie, w poprzedniej tabeli można zauważyć, że stosunek samobójstw zamężnych kobiet do samobójstw żonatych mężczyzn w coraz większym stopniu przekracza stosunek samobójstw dziewcząt do samobójstw kawalerów w miarę wzrostu wieku.

1

Czynimy to zastrzeżenie, ponieważ współczynnik 2,39 odnosi się do przedziału od 15 do 20 lat i ponieważ w tym przedziale samobójstw żon jest wyjątkowo mało. Mała liczba przypadków, która posłużyła za podstawę obliczeń, sprawia, że ich dokładność jest nieco wątpliwa.

2

Najczęściej kiedy porównuje się w taki sposób odpowiednią sytuację płci w dwóch różnych warunkach stanu cywilnego, nie dokonuje się wysiłku wyeliminowaniu wpływu wieku. Wówczas uzyskane wyniki są niedokładne. Na przykład przy zastosowaniu normalnej metody stwierdzono by, żewlatach 1887-1891 bylo21 samobójstw kobiet zamężnych na 78 samo-