34 Rachunek przepływów pieniężnych
2. Koszty i straty wyrażają:
• uprawdopodobnione zmniejszenia w okresie sprawozdawczym korzyć | ekonomicznych,
e o wiarygodnie określonej wartości,
e w formie zmniejszenia wartości aktywów albo zwiększenia wartości zobo. -wiązań i rezerw,
i które doprowadzą do zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia jego I niedoboru w inny sposób niż wycofanie środków przez udziałowców lub I właścicieli.
Z przedstawionych określeń przychodów i kosztów można stwierdzić, żc wynik finansowy informuje o zmianie kapitału własnego (zwiększenie - zysk, zmniejszenie - strata) za dany okres, która to zmiana nie jest związana z wnoszeniem lub wycofaniem wkładów przez właścicieli. Przedstawiona istota wyniku jest skutkiem ewolucji teorii i praktyki rachunkowości, która wypracowała dwa zasadnicze modele pomiaru zysku za dany okres obrachunkowy, a mianowicie25:
1. Pomiar bazujący na kontach bilansowych (rachunkowość jednowymiarowa): zysk = przyrost kapitału własnego 1 przyrost aktywów — przyrost zobowiązań.
2. Pomiar wykorzystujący konta wynikowe (rachunkowość dwuwymiarowa): zysk i przychody - koszty.
Podstawowe relacje występujące na schemacie 1.3.:
1. Aktywa - zobowiązania = aktywa netto = kapitał własny.
2. Zwiększenie aktywów + zmniejszenie zobowiązań — zmniejszenie aktywów — zwiększenie zobowiązań 1 zmiana kapitału własnego.
3. Przychody i Zwiększenie aktywów lub zmniejszenie zobowiązań (które nie są spowodowane wnoszeniem wkładów przez właścicieli).
4. Koszty = Zmniejszenie aktywów lub zwiększenie zobowiązań (które nie są spowodowane wnoszeniem wkładów przez właścicieli).
Z przedstawionych rozważań wynika, że zmiany sprawozdawczości finansowej zaczynają być zbieżne z modelem rachunkowości jednowymiarowej. Ponadto zmiana paradygmatu dotyczącego wyceny, a w konsekwencji ustalania wyniku finansowego rodzi wiele wątpliwości. Dotyczą one głównie wiarygodności informacji o poziomie wyniku. Szczególnie wiarygodność informacji może podważać stosowanie szacunków i profesjonalnego osądu, które zmieniają wartość aktywów i zobowiązań, a w konsekwencji poziom wyniku finansowego W związku z tym szczególnego znaczenia nabierają informacje o środkach pieniężnych i ich przepływach.
25 M. Dobija, Koncepcje pomiamwe i podstawowe zasady radnaiknwoid finansowej w relacji do usta wys Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, nr 504, Kraków 1998^4|^^^
Pomiar dokonań
Schemat 1.3. Koncepcja sprawozdania finansowego w świetle MSSF
1
Bilans (sprawozdanie z sytuacji finansowej) | |
AKTYWA |
PASYWA |
Aktywa trwałe (AT) |
Kapitały własne (KW) r |
Aktywa obrotowe (AO) |
Zobowiązania 1 i rezerwy |
Rachunek
przepływów
pieniężnych
Zwiększenie aktywów Zmniejszenie aktywów Zwiększenie zobowiązań i rezerw Zmniejszenie zobowiązań i rezerw
Informacja dodatkowa
Źródło: Opracowanie własne.