DSC00247 (15)

26 Rachunek przepływów pieniężnych

W związku z tym ocena wyników powinna następować w relacji do celów dzia-łalności jednostki¹⁸.

Należy jednak podkreślić, że pomiar wyników przedsiębiorstwa staje się działaniem zróżnicowanym i złożonym. Prawidłowość pomiaru wyników działalności jednostek gospodarczych wraz z wynikami finansowymi jest koniecznym warunkiem dla adekwatnej oceny rezultatów ich działalności przez różnych użytkowników¹⁹.

Najbardziej rozpowszechnione poglądy w zakresie formułowania celu przedsiębiorstwa to koncepcja²⁰:

S maksymalizacji wartości dla akcjonariuszy (podejście shareholders value),

• maksymalizacji wartości dla interesariuszy (podejście stakeholders value).

Przyjmowanie jako celu działalności gospodarczej „maksymalizacji wartości” ma wpływ na zmiany sprawozdawczości finansowej. W związku z tym coraz częściej się twierdzi, że celem sporządzania bilansu jest ustalenie wartości przedsiębiorstwa, co wymaga stosowania wartości godziwej do wyceny aktywów i zobowiązań. Natomiast przyjęcie wartości godziwej oznacza stosowanie przepływów pieniężnych jako narzędzia wyceny wartości przedsiębiorstwa w długim okresie, a nie tylko jako narzędzia pomiaru wyniku pieniężnego w bieżącym okresie, warto zaznaczyć, że obecnie pojęcia przepływów pieniężnych (wpływów i wydatków) zostały zastąpione bardziej ogólnym sformułowaniem „przyszłe korzyści ekonomiczne”, rozumiane jako strumienie środków pieniężnych²¹.

Zgodnie z MSR nr 7 informacje o przepływach pieniężnych dostarczają wielu korzyści, takich jak (§ 4 i 5 MSR 7):

1.    W połączeniu z innymi elementami sprawozdania finansowego rachunek przepływów dostarcza informacji, które umożliwiają użytkownikom sprawozdania dokonanie oceny zmian w aktywach netto jednostki gospodarczej, jej struktury finansowej (łącznie z płynnością oraz wypłacalnością) i zdolności dojwywierania wpływu na wysokość i okres wystąpienia przepływów środków pieniężnych.

2.    Informacje na temat środków pieniężnych są użyteczne przy ocenie zdolności jednostki gospodarczej do uzyskiwania środków pieniężnych i ekwiwalentów środków pieniężnych, jak też umożliwiają użytkownikom tych informacji opra

li for A. Szychta, Balancrd Scomard jako zmtiffoaaany tpttm pomiaru wyników pmdtiębionrwa, Ja%zyxy Teoretyczne Rachunkowości” 2007, tom 49 (97), Ł170.

B A Szro5    nfOrm pomiaru uomikńm    JTę

tzyty Teoretyczne Rachunkowości" 2007, tom 49 (97), 1169.

Q ) Midtalak, Pomiar dokonań. Od wyniku fmamawąp do BaJancod Sconcard, Di fin, Wartzawa 200*. 1.17; A. Cwytaac W Cwynaę Zarządzanie uanoicuj ipóiki kapitałową. FRR. Warazjwa 2002.163.

3 M. Kawa, bwahuja pojęcia majątku itdnocuk gtnpoJanzytk, „Zetzyty Itoregdgfacbunko-woaci*, nr 11 (67), Stowarzyszenie Księgowych w Mace, Wanzawa 2002, a 7K.

cowanie metod oceny i porównywania wartości bieżącej przyszłych przepływów środków pieniężnych występujących w różnych jednostkach gospodarczych.

3.    Informacje ujęte w rachunku przepływów pieniężnych zapewniają również lepszą porównywalność sporządzanych przez różne jednostki sprawozdań z działalności poprzez jednolite podejście księgowego do ewidencji takich samych transakcji

4.    Informacje na temat przepływów środków pieniężnych (w ujęciu historycznym) często wykorzystuje się jako wskaźnik wysokości, okresu oraz pewności wystąpienia przyszłych przepływów środków pieniężnych.

5.    Są one także użyteczne do celów sprawdzenia dokładności dokonywanych uprzednio ocen dotyczących przyszłych przepływów środków pieniężnych oraz analizy związków zachodzących między rentownością a przepływami środków pieniężnych netto oraz skutków zmian cen.

Informacje o przepływach pieniężnych są również wykorzystywane jako element miar oceniających dokonania jednostek gospodarczych, takich jak: Econo-mic ValueAdded (EVA), Market ValueAdded (MVA), Cash Flow Return on Inuestment (CFROI), Critical Value Analysis (CVA). Ponadto informacje o przepływach pieniężnych można wykorzystać do:

•    oceny i sterowania płynnością finansową,

•    oceny pozycji finansowej przedsiębiorstwa (na przykład: ocena stopnia wewnętrznego samofinansowania, ocena zdolności przedsiębiorstwa do regulowania bieżących zobowiązań, ocena zdolności jednostki do wypłaty dywidend). Należy również podkreślić, że przepływy pieniężne są miarą twardą i obiektywną. Twarda miara jest tak skonstruowana, że jej wynik nie może być zakwestionowany lub zmieniany w zależności od przyjmowanych założeń, na przykład poprzez instrumenty polityki rachunkowości. Natomiast obiektywność jest rozumiana jako poziom miary, który będzie taki sam (lub przynajmniej podobny) bez względu na badającą osobę.

1.5. Podstawy prawne sporządzenia rachunku przepływów pieniężnych

Zgodnie z art. 10, ust. 3 uor w sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy jednostka może stosować krajowe standardy rachunkowości wydane przez uprawniony, w myśl ustawy Komitet Standardów Rachunkowości²². W przypadku braku

^a Komitet Standardów Rachunkowości został powołany na mocy rozporządzenia z dnia 21 listopada 2001 roku w sprawie zakresu działania i sposobu organizacji Komitetu Standardów Ra-chunktmoici (DzU nr 140, po z. 1580).