Eugeniusz Cnotliwy
Jednym z członów wolińskiego ośrodka miejskiego jest tak zwane Srebrne Wzgórze,1 położone około 500 m na północ od dzisiejszego miasta. Według dawniejszych koncepcji w tym miejscu miał się znajdować legendarny Jomsborg — siedziba obronna Wikingów. Później koncepcja ta upadła,2 nadal jednak charakter tej części Wolina był trudny do określenia i przez długie lata uważano ją za jedno z grodzisk broniących dostępu do miasta od strony morza.3
Zagadnienie funkcji tego stanowiska mogły wyjaśnić tylko badania wykopaliskowe. Już w 1827 r. W. Steffen prowadził tu poszukiwania powierzchniowe, ponawiane w następnych latach przez R. Virchowa, E. Kii-stera, E. Waltera, A. Stubenraucha i C. Schuchhardta.4 O. Kunkel i K. A. Wilde przeprowadzili pierwsze prace wykopaliskowe w latach 1934—1936 badając umocnienia obronne w północnej części stanowiska oraz dokonując wąskiego przekopu po osi wschód—zachód. Wyniki tych badań przedstawiono ogólnikowo w kilku sprawozdaniach, zwracając głównie uwagę na umocnienia obronne.5 Zastanawiająco mało informacji przekazali autorzy sprawozdań o treści nawarstwień osadniczych. Materiały i dokumentacja wspomnianych badań zaginęła w czasie ostatniej wojny. Funkcja obiektu pozostała nadal mało czytelna.
209
Nazwa ta w formie ,,Sulverberghe” pojawiła się w XIV w., jak na to wskazuje dokument z 1374 r. (por. A. Holtz, Silberberg, Burgwall und Muhlenberg bei Wollin in der Uberlieferung, „Monatsblatter”, 1939, str. 188—192).
G. Labuda, Saga o Sty rb jor nie, jarlu Jomsborga, „Slavia Antiqua”, t. IV, 1953, str. 329 i n.
1 Por. np. W. Filipowiak, Wolin — największe miasto Słowiańszczyzny zachodniej, „Szkice z dziejów Pomorza”, t. I, Poznań 1958, str. 38 i n.
Zagadnienia te wraz z obszernym wykazem literatury w pracy W. Filipowiaka, Wolinianie, cz. I, Szczecin 1962, str. 311—314.
Por. K. A. Wilde, Stand der Walluntersuchung auf dem Silberberge in Wollin, „Mitteilungen aus dem Vorgeschichtlicher Seminar d. Uniw. Greifswald”, 1940, zesz. 11/12, str. 187 i n.
i1 — Materiały Zachodniopomorskie, t. XVL