72
R. Kotlińskj, E. Rohle
72
GAUSS MATUYAMA BRUNHES MATUYAMA GAUSS
■IB II IBHB ■ ||
Rys. 4.6. Zmiany pasmowych anomalii magnetycznych na Grzbiecie Juan de Fuca
Fot. 4.2. Powierzchnia dna oceanicznego (widoczne naskorupienia manganowe na bazaltach)
Źródło: Kotliński, 1997, na podstawie Raff, Mason, 1963, (w:) Seibold, Berger, 1993; Czechowski, 1994; zaktualizowany.
Rys. 4.7. Schemat budowy geologicznej dna oceanicznego
Źródło: Kotliński, 1997c, na podstawie Dadlez, Jaroszewski, 1994, z uzupeł
nieniami.
się pod drugą (zachodnie wybrzeże obu Ameryk). Oceany wyróżniają się także aktywnym wulkanizmem, kontynuacją w dnie oceanicznym (bardziej widocznych niż na lądach) głównych kierunków dyslokacji, obecnością licznych stref uskokowych oraz płytkim zaleganiem stropu astenosfery. Natomiast skorupa kontynentalna, w porównaniu ze skorupą oceaniczną, odznacza się większą grubością (do 40 km) i obecnością pod pokrywą osadową skał granodiorytowych o zróżnicowanym składzie [Kotliński, 1997c].
Należy także zaznaczyć, że wulkanizm oceaniczny różni się od wulkanizmu kontynentalnego składem law; szczególnie charakterystyczne są dlań bazalty toleitowe [Dadlez, Jaroszewski, 1994 — rys. 4.12]. Ponieważ ogniska tego wulkanizmu leżą poniżej powierzchni MOHO, można przypuszczać, że skład astenosfery jest pod oceanami nieco inny niż pod kontynentami. Strop astenosfery znajduje się pod oceanami na głębokościach od kilku kilometrów, w osi grzbietów oceanicznych, do 80 km na skraju basenów, podczas gdy na kon-