INSTRUMENTY SFERY REGULACJI ŁAŃCUCHA LOGISTYCZNEGO....
dla realizacji celu nadrzędnego trzeba przeciwnikiem manipulować i dezinformować go, by z jednej strony wykorzystać jego słabość, z drugiej zaś wzmacniać swoją pozycję.
W kontekście przytoczonej myśli szczególna rola przypada manipulacji, fortelom i dezorientacji i oraz wykorzystywania każdej słabości przeciwnika. Oznacza to potrzebę tworzenia podstaw do działania mając na względzie słabe punkty przeciwnika. Wymaga to jednak wcześniejszego zgromadzenia informacji i także dysponowanie nią, by możliwym stało się doprowadzenie przeciwnika do dezorientacji, a zatem zmuszenia go do wykonywania nieprawidłowych posunięć. Prawidłowo zaś ukierunkowane działania powinny osłabić siłę przeciwnika. Znacząca rola w osiągnięciu takiego zamierzenia przypada manipulacji i fortelom. Odwołują się one do idei reakcji na przeciwnika, którą sprowadza się do zmienności działań i rozmieszczenia zasobów, przy czym forma reakcji powinna być oparta nie tyle na niezmiennych regułach lub okolicznościach działań, lecz powinna być dobierana swobodnie, przy zachowaniu pewnych podstawowych czynników.
Interpretacja przywołanej myśli pozwala zauważyć, iż nigdy nie należy podejmować się jakiegoś zadania, jeżeli jesteśmy w gorszym położeniu niż przeciwnik. Oznacza to jednocześnie potrzebę rozwoju umiejętności oraz takiego manipulowania warunkami i wybierania takich okoliczności, aby swoje wysiłki kierować wyłącznie na zastosowanie strategicznych sił i wykorzystania przewagi wynikającej z przygotowania i przyjęcia odpowiedniej pozycji.
Rozdział pod tytułem „Pustka i Pelnia”,,r („Sztuka osiągania przewagi”; „Zmagania zbrojne*) zaczyna się od kolejnego ogólnego stwierdzenia Sun Tzu, które można zastosować w licznych sytuacjach: „biegły w sztuce wojennej sprowadza wroga na pole bitwy, a nie daje się jemu sprowadzać”. Ideę tę konkretyzuje także myśl ujawniająca także problemy logistyczne. Sun Tsu formułuje dyrektywę „Kiedy wróg czuje się wypoczęty, nękaj go. Kiedy najedzony, spraw, aby głodował. Kiedy odpoczywa w spokoju, porusz go z miejsca”.
W kontekście przytoczonych myśli szczególnie dwa poglądy wymagają podkreślenia: wrogiem trzeba manipulować, aby skłonić go do frustracji i destabilizacji, a ponadto każdą jego słabość należy wykorzystać. Realizacja tego drugiego poglądu polega na wprowadzaniu wojska wszędzie tam, gdzie nie ma przeciwnika, oraz na uderzaniu we wszystkie jego słabe punkty i miejsca pozbawione obrony. Zgodnie z podstawową zasadą podejścia Sun Zi do sztuki wojny, wymaga to wcześniejszego zgromadzenia informacji i uniemożliwienia przeciwnikowi prowadzenia skutecznego wywiadu w swojej armii. Krótko mówiąc, jeżeli doprowadzimy przeciwnika do dezorientacji za pomocą różnych środków, między innymi
ł* Sun Zi. Sztuka ... op. cii., s. 60. 30 Ibidem, s. 61.
zmyłkami, fortelami i tajemnicami, to nic tylko zmusimy go do wykonywania nieprawidłowych posunięć, ale także skłonimy do wystawienia obrony w różnych pozycjach, a zatem osłabimy jego siły w miejscu, w które zamierzamy uderzyć.
„W walce najtrudniejsze są zamiana krętych dróg w proste i przeciwności w korzyści"2 to myśl zaczerpnięta z części siódmej „Sztuki wojny" pod tytułem „Walka wojskowa" („Sztuka osiągania przewagi"; „Zmagania zbrojne"). Sugeruje ona takie działania, które można osiągnąć wybierając prostsze drogi rozwiązania. Oznacza ona w praktyce potrzebę zjednoczenia i zdyscyplinowana każdej organizacji. Dla osiągnięcia takiego jej stanu konieczny jest jednak stosowanie podstępu i fortelu, ale również zdobywanie przewagi drogą działań rozpoznawczych i rekonesansowych. Dostrzec w niej można również pewne ostrzeżenie odnoszące się do siebie, to znaczy, że nie wolno dać się zmylić fortelom ani złapać się na lep pozornych zysków.
Wiele wnieść mogą do podjętych rozważań myśli Sun Tzu zawarte w tezie „Nie rozbijaj obozu na terenie, w którym łatwo o zasadzki. Jednocz się ze sprzymierzeńcem na terenie skupiającym. Nie pozostawaj na terenie izolowanym. W przypadku powikłanego terenu, twórz plany strategiczne. Tam, gdzie nic da się uniknąć bitwy, trzeba ja podjąć. Są drogi którymi się nic przcjcdzic. Są armie których się nic atakuje. Są twierdze, których się nie szturmuje. Są tereny, na których nikt nie podejmuje walki. Są rozkazy od władcy, których nic można zaakceptować"22 zawarte w ósmej części „Sztuki wojny” zatytułowanej „Dziewięć zmiennych" („Dziewięć zmiennych warunków"). Wszystkie one w swej istocie mają charakter pewnych przestróg a jednocześnie zaleceń, których nie przestrzeganie może zniweczyć podjęty wysiłek. Dowodzi tego również teza „...mądry wódź musi brać pod uwagę czynniki zarówno korzystne, jak niekorzystne. ...Jeśli dowódca w obliczu trudności w pełni rozpatrzy czynniki korzystne, potrafi wypełnić swoje zadania. Jeśli wszystko idzie dobrze, a dowódca w pełni rozpatrzy czynniki niekorzystne, potrafi uniknąć niepowodzeń"2 .
Dająca wiele do myślenia jest również teza: „Kto pragnie pokoju, a nie stawia żadnych warunków, ten przygotowuje podstąp" zawarta w części „Manewrowanie wojsk" („Ruchy wojsk"; „Wojsko w marszu"). Wydaje się, że kryją się w niej uwagi pomagające przewidzieć zachowanie przeciwnika Oznacza to także, że - czego dowodzi historia - siły zbrojne nie są jedynym czynnikiem decydującym o wyniku konfliktu (wojny, bitwy, starcia), ale także inne organizacje i
21 Sun Tzu, Sun Pin, Sztuka... op. cii., s. 95.
22 Ibidem, s. 100.
2,1 Sun Zł, Sztuka... op. cii., a. 82.
24 Sun Tzu, Sun Pin, Sztuka... op. cit., 1.108.
49