DSCF7202

INSTRUMENTY SFERY REGULACJI ŁAŃCUCHA LOGISTYCZNEGO™.

cech tego sektora." Proces ten zainicjowały na początku lat 90-tych amerykańskie firmy sektora informacyjnego lokalizując swoje centra w Irlandii i w Indiach.

Omawiane zjawiska są wynikiem szeregu procesów, które dokonały się w samych korporacjach, a także w otoczeniu biznesu zarówno w wymiarze krajowym, jak i zagranicznym oraz w technice i technologiach informacyjno telekomunikacyjnych (ICT). One tworzą splot uwarunkowań, które sprzyjają intensyfikacji występowania omawianego procesu współcześnie. Jakkolwiek ich analiza może być prowadzona w rozmaitych przekrojach, z różnych punktów widzenia, to zasadniczo sprowadzają się one, naszym zdaniem, do następujących generalnych czynników, a mianowicie:

•    strumienia innowacji w sferze technik ICT i tempa ich dyfuzji,

•    standaryzacji wielu rodzajów usług, zmian organizacji także wskutek wykorzystanie technik ICT,

•    liberalizacji międzynarodowego handlu usługami

•    polityki wspierania inwestycji przez państwa przyjmujące inwestycje zagraniczne,

•    rozwój globalnego rynku produktów i usług,

•    istotne zróżnicowania kosztów w różnych krajach i regionach świata.¹²

Strukturę i charakter międzynarodowych analiz dotyczących przemieszczania potencjału usług określił w znacznym stopniu “Światowy Raport Inwestycyjny 2004”^{1 2} wyodrębniając usługi BPO, które zgodnie ze wspomnianym raportem realizowane są w następujących formach: ośrodki obsługi telefonicznej (cali center- CC), wspólne ośrodki usługowe (Shared Sernice Centres -SSC), ośrodki usług informatycznych (JT Senrices) i regionalne centrale (Regional headąuarters). Takie ujęcie istotnie zawęża, naszym zdaniem problematykę. Dlatego dla pełnego obrazu omawianych procesów, mówiąc o trans granicznym przemieszczaniu potencjału usług, należy uwzględnić także usługi ośrodków badawczo-rozwojowych (B+R)^u oraz usługi logistyczne.

Mówiąc o tych ostatnich należy pamiętać, iż korporacje lokują za granicą swoje centra logistyczne szczególnie tam, gdzie istnieje duży potencjał rynku, na którym korporacja działa lub zamierza działać, jak również istnieją duże możliwości ekspansji na rynki bezpośrednio do niego przylegające. Generalnie cele transgranicznej delokalizacji w odniesieniu usług logistycznych są podobne jak w przypadku usług BPO, jednak zmienia się ranga poszczególnych czynników w porównaniu z usługami BPO. O ile dla offshoringu usług biznesowych najważniejsze są duże zasoby pracy i wysoka ich jakość, także relatywnie niskie płace¹⁵, to dla usług logistycznych istotny jest potencjał rynku wewnętrznego. To może skłaniać korporacje międzynarodowe do tego by rozwijając swój rynek zbytu w Polsce organizować nie tylko centra zarządzania, obsługi klienta, doradztwa, obsługi reklamacji, ale także centra operacji logistycznych. Sprzyjać temu powinno centralne położenie Polski w Europie, co ma istotne znaczenie dla sprawności zarządzania centrami biznesowymi korporacji europejskich dokonujących offshoringu usług biznesowych, a także dla bezpośrednich inwestycji zagranicznych.

2. Outsourcing logistyczny

Globalny rynek, rosnąca konkurencja, zwiększenie stopnia skomplikowania procesów wytwórczych wymuszają elastyczność procesów biznesowych, kompleksowość ich rozwiązywania. Głównym motywem jest dążenie do redukcji kosztów działalności. Outsourcing logistyczny polegający na wydzieleniu funkcji biznesowych ze struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa związanych z logistyką, czyli delegowanie na zewnątrz czynności i zasobów spoza głównego nurtu działalności firmy, sprzyja omawianym procesom. Na globalnym rynku pojawili się operatorzy logistyczni, przejmując od przedsiębiorstwa produkcyjnego szereg funkcji logistycznych. Zakres outsourcingu funkcji logistycznych powiększa się wraz ze wzrostem kompleksowości procesów, może obejmować tylko organizację transportu lub całość zarządzania łańcuchem dostaw, W tym drugim przypadku outsourcing logi-

31

1

W ostatnim dziesięcioleciu około 2/3 globalnych przepływów zagranicznych inwestycji bezpośrednich dotyczy sektora usług.

'* Szerzej o tych procesach pisałem w opracowaniu: Transgraniczny transfer usług biznesowych. Potencjał i szanse polskiej gospodarki. Wzrost Gospodarczy, restruktuiyzacja i rynek pracy w Polsce. Ujęcie teoretyczne i empiryczne. Wydawnictwo UL, Łódź 2007.

2

ski, Delokalizacja potencjału usług jako instrument wzrostu konkurencyjności gospodarki Kon-ferecja: "Unia Europejska - Integracja-Konkurencyjność - Rozwój" KUL Lublin 28 maja 2007.

^,s Polska dysponuje dużą populacją osób poniżej 25 roku życia (35%), znacznym odsetkiem osób z wyższym wykształceniem (45,2% osób w wieku 20-24 lata), wysokim stopniem skolaryzacji (w Polsce studiuje 1,9 min osób, na około 400 uczelniach), rocznie mury uczelni opuszcza ponad 380 tys. osób. W tym zakresie Polska ma znaczną przewagę konkurencyjną na innymi krajami ESiW, potencjalnych konkurentów Polski w zakresie przyjmowania BIZ w sektorze usług takich jak Czechy, Węgry, Słowacja, gdzie liczba absolwentów szkół wyższych wynosi 15-50 tys. osób rocznie w zależności od kraju.