46 ł. ELEMENTY TEORII MASZYNY UOOOUIIONEJ
przyjmą (przy pominięciu współczynnika sprężystości wału w ruchu obrotowym fc,) następującą postać:
af+pM~(ii /» - id ii)
(2.7)
AT
Równania (2.7) i (2.8) są używane najczęściej, gdyż maszyny elektryczne są najczęściej budowane jako symetryczne.
Korzystając z równań modelu d-q maszyny uogólnionej przy opisie konkretnej maszyny elektrycznej, należy pamiętać o dodatkowych więzach, wynikających z budowy oraz sposobu zasilania i obciążania analizowanej maszyny.
Podane wyżej równania pozwalają analizować zjawiska zachodzące przy różnego rodzaju zmianach wielkości wejściowych i parametrów wewnętrznych maszyn elektrycznych oraz wyznaczać charakterystyki zarówno statyczne, jak i dynamiczne tych maszyn.
Przykład 2.1. [145], [184]
Napisać równania równowagi dwubiegunowej, obcowzbudnej maszyny prądu stałego bez uzwojenia komutacyjnego i kompensacyjnego oraz wyznaczyć:
— dla pracy prądnicowcj — charakterystykę napięcia wyjściowego w funkcji prędkości kątowej przy stałej rezystancji obciążenia i stałym napięciu wzbudzenia;
— dla pracy silnikowej — charakterystykę mechaniczną przy sterowaniu od strony twornika i stałym napięciu wzbudzenia.
Rozwiązanie
Maszyna ma tylko dwa uzwojenia. Uzwojenie wzbudzenia jest umieszczone na stojanie i wytwarza strumień magnetyczny w osi podłużnej (d). Uzwojenie komutatorowe twornika jest umieszczone na wirniku i przy szczotkach umieszczonych w geometrycznej strefie neutralnej wytwarza strumień poprzeczny (w osi qi względem osi uzwojenia wzbudzenia. Rozpatrywaną maszynę można więc opisać za pomocą modelu d-q maszyny uogólnionej. Wystarczy tylko w równaniach (2.7) i (2.8) pominąć wyrazy odpowiadające uzwojeniom: poprzecznemu stojana i podłużnemu wirnika, oraz przyjąć = O i = O. Wówczas otrzymuje się