DSCF5990

280

System ideowy obozu rządzącego w oficjalnym przekazie propan

li innych do tej roli przymierzać, łatwo byśmy spostrzegli, że ta autorytetu nie może być nikomu nadana”¹. Jednakże ówcześni rzeczy stość podsuwała zwolennikom innych rozwiązań ważkie argumenty reaktywowaniem i ugruntowywaniem modelu państwa i władzy z jed^ tylko ośrodkiem dyspozycji i armią w roli opoki narodu. Sytuacjami^, narodowa rozwijała się groźnie dla Polski, a poza tym społeczeństw w okresie niepełnej dekady przywykło do najwyższego autorytetu w oso-bie Piłsudskiego i uprzywilejowanej pozycji wojska.

W pierwszych chwilach po zgonie Piłsudskiego brakowało przesiany które pozwalałyby przypuszczać, że mianowanie Rydza na stanowisJco Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych, co nastąpiło 12/13 VI935r.na posiedzeniu Rady Gabinetowej z udziałem prezydenta Mościckiego, stanie się wstępem do tyleż szybkiej, co zaskakującej wielu współczesnych karie- I ry politycznej. Na tym etapie dla wielu obserwatorówpolskiej scenypoji-tycznej dalszy rozwój wypadków obfitował w niewiadome. „Rydz skupia koło siebie tzw. porządnych piłsudczyków, ale czy zdoła on odegrać rolę rozstrzygającą, rzecz niepewna. Brak mu wyrobienia politycznego, szer- I szych horyzontów, jedności myśli. Grupa Sławka-Becka nie chce mu się I łatwo poddać i on też powołuje się na «pom azanie zmarłego». W jej ręku i jest rząd. [...] Nawet powierzenie mu generfalnegoj inspektoratu armii,na f co niewątpliwie był wyznaczony przez Piłsudskiego], nie zapadło jedno- I myślnie”. Tego rodzaju domysły co do nie przesądzonego jeszcze układu I sił w kręgach zabiegających o władzę snuł Stanisław Kot^{2 3}. Marian Kukieł rozpatrywał następujące aktywa generalnego inspektora: „Kasprzyckijest I niewątphwie oddany Śmigłemu i z nim ściśle związany podobnie jak Kor- I dian Zamorski, komendant policji [...] Śmigły oboma rozporządza zapewne i Kościałkowskim, tym samym zaś ma atuty silne; najsilniejszy^ I bezwzględnie zaufanie wojska. Nie wierzę tylko by atuty zdecydował^ | wygrać. Z pułkownikami w przyjaźni nie będzie. [...] Ale będzie zapewne j unikał gwałtownej rozgrywki, szukał tymczasem modus vivendi [...]* j

Aby ożywienie konfiguracji z wodzem państwa, narodu i armii w jednej „sobie stało się możliwe, należało przedtem wzmocnić pozycję generalnego inspektora w podzielonej elicie władzy. Po pierwsze nieznanego ogółowi generała trzeba było wydobyć z politycznego niebytu i wypromować, dosłownie od podstaw, na pierwszoplanową osobistość sceny publicznej w Polsce. Zwiastuny wychodzenia jego osoby z cienia zaczęły występować zaraz po śmierci marszałka Piłsudskiego. Niemniej trudno stwierdzić, czy [ już od maja 1935 r. stanowiły część większej przemyślanej akcji. W każdym razie niebagatelny udział w realizacji zamierzenia z Rydzem w roli głównej miała prasa. Jako jeden z pierwszych wyraźnie określił się pod tym względem „Kurier Poranny’’ Zdaniem prasoznawcy tego okresu „mało komu dawał się zakasować w reklamowaniu osoby nowego generalnego inspektora sił zbrojnych jako męża opatrznościowego Polski”⁴. Jego linię polityczną konsekwentnie aż do wybuchu wojny wspierała również „Polska Zbrojna” Gwarantem poparcia ze strony „Kuriera Porannego” był ówczesny redaktor naczelny tego pisma Wojciech Stpiczyński. Stanął bowiem u boku Rydza jako jego zausznik i polityczny doradca. Szybko też zyskał kolejny instrument oddziaływania na opinię publiczną, dający jeszcze większe możliwości niż popularny poczytny dziennik. W 1936 r. z pozycji etato-wego pracownika PRM o nieoficjalnych uprawnieniach ministra kierował już całą propagandą rządową. „Z inicjatywy rządu podjął się [...] przemyślenia i zaprojektowania metod celowo zorganizowanej akcji informacyj-no-propagandowej mającej za zadanie udostępnić opinii publicznej śledzenie postępów pracy nad rozwojem sił organizmu państwowego i wzrostem potęgi Rzeczypospolitej” - głosiło urzędowe uzasadnienie jego nominacji⁵. Podobno lokował w Rydzu-Śmigłym nadzieje na liberalizację rządów piłsudczyków. Nie zdążył jednak zweryfikować tych rachub z powodu nagłej śmierci w sierpniu 1936 r. Po tym wydarzeniu „Kurier Poranny” zboczył z kursu jednoznacznego poparcia grupy GISZ. Zespół redakcyjny zaczął się skłaniać raczej ku sanacyjnej lewicy i uzewnętrzniać swoje

„Czas 8 VII1935, nr 184, cyt. za: R. Mirowicz, op.cit., s. 108-109.

Z listu S. Kota do I. Paderewskiego, Paryż, 27 V1935, [w:] Archiwum politycznej cego Paderewskiego, t. IV (1935-1940), Wrocław-Warszawa 1974, s. 26.

Z listu M. Kukiela do S. Strakacza, Paryż, 29 V1935, ibidem, s. 28.

^ paczkowski, Prasa polska 1918-1939, Warszawa 1980, s. 155.

Qyt za: A. Notkowski, Prasa w systemie propagandy rządowej w Polsce (1926-1939). techniki władzy, Warszawa-Łódź 1987, s. 230,

Studiem¹