DSCN6759 (Kopiowanie)

amerykańskim - pumy. Z ptaków - cietrzewie, głuszce, dzięcioły, raniuszki. zięby, dzwońce, pełzacze, a z drapieżnych - sowy. orliki, sokoły. Bogaty jest też świat owadów.

Niestety, większość lasów strefy umiarkowanej została w znacznej mierze przekształcona lub zniszczona przez człowieka. Niektóre fragmenty są chronione w postaci parków narodowych lub rezerwatów przyrody (na przykład Puszcza Białowieska w Polsce została przekształcona w Białowieski Park Narodowy). W naszym kraju większość lasów stanowią sztuczne zalesienia, często nie najlepiej dobrane do warunków klimatycznych bądź przyrodniczych. Lecz mimo mniejszej produktywności niż lasów podzwrotnikowych, wartość lasów mieszanych i tak jest duża, a spowodowane jest to łatwiejszym do nich dostępem ze względu na dobrze rozwiniętą sieć dróg transportowych oraz na gospodarkę leśną, na ogół zmechanizowaną i właściwie zorganizowaną. Z drzew uzyskuje się materiał budowlany i surowce meblarskie, surowiec do produkcji papieru (celulozę), żywice do produkcji olejków eterycznych i terpentyny.

10.4.6. Tropikalny las deszczowy (wiecznie zielony)

W strefie okołorównikowej panuje przez cały rok wysoka temperatura i padają obfite deszcze. Równomierne i intensywne opady dostarczają od 2000 do 4500 mm wody na rok. Duża część tej wody dostaje się do atmosfery w wyniku intensywnej transpiracji roślin porastających dżunglę. Nie ma w zasadzie pór roku, a temperatura utrzymuje się na poziomie 25-28°C, przy bardzo dużej wilgotności, co sprzyja bujnemu wzrostowi roślinności. Na 1 hektarze lasu tropikalnego (dżungli) rośnie około 200 gatunków drzew (podczas gdy na takim samym obszarze najbogatszego lasu strefy umiarkowanej co najwyżej 25 gatunków). Przy bardzo sprzyjających warunkach klimatycznych głównym problemem jest dla roślin dostęp do światła — stąd też dążenie do wytworzenia jak najwyższych koron drzew i przeniesienie w te korony głównego „nurtu życia” (większość zwierząt kręgowych żyje w środkowym piętrze dżungli). Charakterystyczną cechą lasu tej strefy jest piętrowy układ roślinności. Najwyższe drzewa sięgają koronami powyżej 100m(nawetdo 150m)i-porozrzucane w różnych miejscach lasu - mają bardzo dobry dostęp do światła (tworzą najwyższe piętro dżungli). Piętro środkowe tworzą gęste korony niższych drzew i przepuszczają one jedynie bardzo niewielką ilość światła do piętra najniższego. W tym piętrze najniższym - niemal całkowicie zacienionym - rosną jedynie grzyby oraz nieliczne glony i rośliny cieniolubne. Niskie rośliny zielne (np. storczyki, figowce, ananasowatc, paprotniki itp.) aby przeżyć, muszą rosnąć w strefie środkowej lub najwyższej i dlatego są zwykle epifitami (tzn. rosną na innych roślinach, lecz im nie szkodzą). Większość drzew to wiecznie zielone okrytonasienne, zazwyczaj o bardzo rozwiniętym systemie korzeniowym, ponieważ wodę i substancje mineralne mogą wydobywać z głębokości nie większej niż I m. Wysokie drzewa mają z reguły rozszerzoną podstawę pnia albo wystające nad powierzchnię gleby wspierające korzenie. Większość zwierząt żyje w koronach drzew. Przede wszystkim są to owady, ale także ptaki (np. papugi), ssaki (małpy), gady i płazy. Duże ssaki (np. okapi w Afryce, tapiry w Ameryce Środkowej czy słonie na Półwyspie Maląjskim) stąpają jednak po powierzchni ziemi.

Największe obszary zajmuje las równikowy w dorzeczu Amazonki, w kotlinie rzeki Kongo i na wyspach Archipelagu Malajskiego. Wzrost liczby ludności w krajach tropikalnych spruwiajednak. Że duże obszary dżungli są niszczone i ginie wiele gatunków roślin oraz zwierząt, jeszcze nie poznanych i nie sklasyfikowanych. Zakłada się, że dziennie ginie na zawsze przynajmniej jeden gatunek rośliny i cztery do pięciu gatunków zwierząt.

Na terenach podmokłych i zarazem silnie zasolonych (na wybrzeżach tropikalnych mor*, w ujściach wielkich rzek) występuje bardzo charakterystyczna formacja las namurzynow v (nuu»-Krowy) Tworzą go drzewa i krzewy, będące słonoroślaini (tzn. rosną na glebach słonych 1, kloc