Dwudziestolecie międzywojenne Jerzy Kwiatkowski (103)

< Ntyrtopwsjwu—

Ikmck wymienionych jurny/ej tomów ntygnwtecjirą od ftqi mMm uutgo dowa Strugów'kiego pacyfizmu - wydaje mc Ftttmm Łajn fradUrwina ksi ona i satyrą na wynaturzenia kapitalizmu, i ogniwem .—•wrów irgo pauirza potwięconych magii pieniądza. Przede wszystkim ,.juk omowi znał esar studium analizujące psychikę szarego człowieka i —mc przestępstwa i w stanie isgmieoH Niezwykle a—ieany dla —eto okresu jest fakt. ze Strug, kadry her W—<i iłahjiiytk if— tyryka ■ zagruzewu niema] w «yaknld sake pwiw. zyskał «tr tac/dc musul wyszukać sobie) — • tych latach spokoju I wzgfedK) — Mum i alków mc i«dhennr*'wancgo. odpubruzmanego • p» ■ugcpiyMo oysao prywatne

hm—fi* IW

I nv da prozy omrycznej tego czasu zaliczyć można większość —ułin z tora Stefana Huków słjegopt Pida dra—(19)1 k — tyfto takie Ihkwcij Im pm. ids*mcz takie, w których iwui praniu m woj jako —ysuty znajduje są jak gdyby na krawcd/i km/imrorgo mu hoża MNdkfo jest jul jednak bardzo odległa od eksprcsjoouau. o wiele gmiMitaza duchowi eksperymentu; cechuje ją postawa poszukiwawcza. <d« hamaku różnorodność tych opowiadań. A przy tym lujudatmejue iWh Idsć itfu — rodzaj Moby Dicka w wicjikim wydaniu... — jest rsatwo Ei-Mi/s/e konwencji realistycznej.

wyraziście akcentowanej mowy pozornie zalc/ncj. Ale tonacja upn«^ mwiihciimfin cieipięłnicrcgu mistycyzmu pozostała w lej prozie ha nim Była ona w łych lalach zjawiskiem coraz bardziej odosobnionym, tfrityap IWnbnic jak utwory Ewy S/clhurj: Zarembiny, lakle i ówczesaa pn Andrzeja Struga — pisarzy łych rm/lą niemal wszystko pora lymdwk - p winie nasycona oniiyrmem. Jeśli jednak u SzelburgZarembie) prankirm (wiau w konwencji snu odbywa uc zazwyczaj I punktu widzciuj iMnH pooan o charakterze ..sobowtóra . u Struga dokonuje uc ono z penpdąw hrduun nitowanego i wyraźnym dystansem: kasjera, który oto! W (famMa kaąjrro łumunlwwano 1921). prostego żołmer/a franonkupili pwutj wojny iw ulowej (Adwen yotf 5r. Arttf. w ronue A/-.; *te I929|. Ekspmjonittyczny oniry/m jeal tu wice niejako ujety • m**' ■Hfodna « potocznym doświadczeniem wizja świata daje u| wyUarucn. jako przejaw chwilowego lub trwałego odchylenia od normy jednej i powieściowych (czasem po prostu — jako zapadnięcie w sen), cal) ia»m* uc arna w lej sytuacji prawa do rozpatrywania go w kaiegcnack — realistycznej. Zwłaszcza U i stylistyka Struga daleka jest od ekstremów M)»* Ul czy metaforyzmu.

AMat do Stmga. który rozwijał swój — jeszcze przedwojenny — mym Kaden kontynuował mcufoiyrm. Jedli jednak Suug (on nawet!) iUil się * tym czauc od aktualnej problematyki polityczno społecznej.

Uda pozostał jej wiemy Wprawdzie akcja jego CzamuH dnydH asanta unii u tle wypadków, jakie wydarzyły uf w jedat) z kopulń Zagięte O/r.-idicgo w roku 192.1. • pierwsza wenja powieści ukazała sic * prasr i ład 1925-1926 (mo/na by ją zatem potraktować jako jedna z Badanej poktycznego oływienia prozy owych lal), jednak zmiany, jakich — ftkaul przed wydaniem książkowym (1921-1929), były lak za-Boe. i W właśnie /e społeczno-politycznego punktu widzenia, iź kstąłki ąac ipwób rozpatrywać usaczrj niz na tle InenłiiZ)¹ późnych lal dwu-

Tjn współtworzy ona — ilościowo szczupły — prozatorski óła&k owegn /wintu ku spnwoni i konfliktom społecznym, który •■jtay reagującej poezji zaznaczył się w tych latach jut jako zjawwko taunłno sarrokua zauegu

(w dnyJki (o połączenie wielkiego reportatu z pokryto* kary kann ł —fletem, Obficie czerpiąc z autentycznych realiów, które badri na 259