E Mounier, Wprowadzenie do egzystencjalizmów5

Qrecy jednakże mieli wyostrzone poczucie godności ^bytu ludzkiego, które co pewien czas

wicłf*Tiiewzru8zouy porządek, świadczy Już o tym ich goaninnpfię i i eli Luli ^ląrłyeji. Sofokles przynajmniej raz (Edyp w Kolo nos) — pragnie zastąpić ideę ślepego Przeznaczenia przez boską sprawiedliwość, obdarzoną zdolnością oceny. Antygona głosi wobec władzy protest świadka tego. co wieczne. Obrońcy Troi idei nieuchronności wojny przeciwstawiają ideę odpowiedzialności ludzi. Sokrates ponad utylitarną mowę sofistów przenosi wartość ironii, która porusza rozmówce i stawia go, a także jego wuedzę, pod znakiem zapytania. „Poznaj sam siebie'⁹ jest pierwszą wielką rewolucj_ą personalistyczną jaką znamy. Mogła ona wobec oporów środowiska przynieść jedynie ograniczone rezultaty. Nie można wreszcie zapomnieć ani .Mędrca z Etyki Nikornackejskiej. ani stoików i ich wzruszającego przeczucia caritas generis humanu

C Ja rjijELŹjJji i ja /r.juxi raiwi wuosi-nslątęezn. po-jęcie-osoby do tych ślepych poszukiwań. Nie docenia się dzisiaj wagi skandalu, jakim było ono dla myśli i uczuciowości Greków:

1. Podczas kiedy dla umysłowości greckiej złem nie do przyjęcia była\jiy£l o w ud oś pi, chrześcijaństwo czyni z niej !    - _stwieró    i ■ ieczne prze

znaczenie każdej osoby. Byt najwyższy, który powołuje osoby do istnienia przezzapewnia już jedności świata poprzez abstrakcję pewnej idei, ale poprzez nieskończoną zdolność do nieograniczonego mnożenia tych pojedynczych aktów mifosen Nie będąc oznaką niedoskonałości, wielość fa zrodzona' z nadmiaru, wyrażana jest poprzez nieograniczone dawanie miłości. Wstrząs wywołany pojęciem wielości dusz długo napotykać będzie opór reliktów umysłowości starożytnej i jeszcze Averroes uzna 2a potrzebne wyobrażenie duszy wspólnej rodzajowi ludzkiemu.

'Z. Jednostka ludzka nie jest skrzyżowaniem wielu składników' rzeczywistości ogólnych (materia, idee,* itd.), ale jest liierbzdżielną całością, w której jedność.dominuje nad wielością, ponieważ jest zakorzeniona w absolucie.

X Ponad osobami nie panuje abstrakcyjna tyrania Przeznaczenia, nieba idei lub Nieosobowej Myśli, nieczułych na indywidmiif losy jednostek, ale Bóg o chowy,

który „złożył dar ze swej osoby”, aby wziąć na siebie i przeistoczyć kondycję ludzką, i który proponuje każdej osobie szczególną relację wewnętrzną —-‘-udział w swojej boskości;. Bó^ który nie afinnnje się, jak uważa współczesny ateizm(Bakunin, Feuerbach) poprzez to, co czło-« wiekowi odbiera, a przeciwnie afiripniesie. dajac mu

⁴' ciasna, jogo szlachetność;

4.    Głębokim MŻen^epjf egzystencji ludzkiej nie j<'st asy-

mdo.wanie się do abstrakcyjnej ogólności Brzyrodj Idei, ale zmiana „serca swego serca” (pfic voui), aby wprowadzić do niego i promień    świat Przeistoczonym

Królestwem. Tajemnica serca, w którym dokonuje‘‘"się dzięki osobistemu wyborowi ta przemiana świata, jest nienaruszalną dziedziną, której nie może sądzie nikt i której prócz ]3oga nie zna nikt, nawet aniołowie.

5.    Uczestnictwo człowieka w tym dążeniu oparte jest na wolności. Wolność jest cechą ko ns tytutywną egzysten-ćjl stworzonej. IJog. od razu mógł stworzyć stworzenie tak doskonałe, jak tylko to jest możliwe w stworzeniu. Wolał jednak powołać człowieka do swoboduego dojrzewania w nim człowieczeństwa i skutków życia bożego. Prawo do grzechu, czyli do odrzucenia swojego powołania, jest czymś istotnym w pełnym korzystaniu z wolności.

Nie jest ono bynajmniej czymś skandalicznym, to jego brak prowadziłby do alienacji człowieka.

6.    Ten absolut osoby nie odrywa człowieka od świata ani o <F inny cli judzi. Wcielenie potwierdza jedność ziemi i nieba, ciała i ducha, zbawczą wartość dzieła ludzkiego poczętego w łasce. Po raz pierwszy jedność rodzaju ludzkiego jest całfcpwicie wyrażona i dwukrotnie potwierdzona: każda, osoba stworzona jest na obraz Boga, każda osoba powołana jest do tworzenia wielkiego Ciała mistycznego i cielesnego w miłości Chrystusa. Wspólna historia ludzkości, o której Grecy nie mieli żadnego wyobrażenia, nabiera sensu, nawet sensu kosmicznego. Sama koncepcja Trójcy Świętej, dyskutowana przez dwa stulecia, przynosi zadziwiającą ideę Najwyższego Bytu, w którym odbywa się intymny dialog osób, i który, poprzez samego siebie, jest zaprzeczeniem samotności.

Jednakże wizja ta była zbyt nowa i zbyt radykalna, aby mogła od razu spowodować wszystkie swoje skutki. Będąc