ET2

102 Rozdział 6. Popyt turystyczny

Metoda banku centralnego wykorzystywana jest do badania ogólnych wydatków cudzoziemców w danym kraju, które zgodnie z definicją WTO są równe wpływom kraju z turystyki. W uproszczeniu metoda ta polega na szacowaniu wielkości wymiany walut niezwiązanej z handlem zagranicznym (na podstawie obrotów z zagranicą) i uzupełnieniu jej o wpływy biur podróży od zagranicznych kontrahentów⁴⁹.

Metoda badania wydatków indywidualnego turysty odnosi się zarówno do wydatków cudzoziemców, jak i wydatków obywateli danego kraju za granicą. Na podstawie losowych badań ankietowych przeprowadzanych po powrocie w kraju pochodzenia turystów lub przeprowadzonych w kraju docelowym (najczęściej przy wyjeździć na granicy) szacuje się średnią wielkość wydatków turysty (najczęściej osobno dla poszczególnych grup krajów) w czasie pobytu w kraju docelowym i mnoży przez liczbę odwiedzających dany kraj. Metoda ta jest podstawową metodą szacowania dochodów z turystyki regionów i miast w ramach jednego kraju.

Z metodą badania wydatków indywidualnego turysty najczęściej wiążą się następujące problemy:

•    respondenci niechętnie zdradzają poziom kwot, jakie wydali w trakcie pobytu,

•    respondenci często nie są w stanie określić dokładnej kwoty, jaką wydatkowali w związku z podróżą i pobytem poza stałe miejsce zamieszkania (czynnik czasu) oraz określić wielkości wydatków turystycznych w wydatkach ogółem,

•    można określić z niedużym błędem statystycznym wielkość wydatków turystów ruchu zorganizowanego, ale na największych rynkach turystycznych świata dominują wyjazdy indywidualne,

•    podstawą do wyodrębnienia potrzeb turystycznych w sposób jakościowy jest określenie ważności wydatków według ich rodzaju, a także określenie gustów i upodobań, co jest zadaniem bardzo skomplikowanym,

•    podczas badań niezbędna jest wiedza o wielkości ruchu turystycznego i jego strukturze, bo wielkość wydatków jest różna w zależności od kierunków przyjazdów turystycznych.

Przedstawione metody odnoszą się do turystyki międzynarodowej, natomiast inną metodą jest badanie wielkości wydatków turystycznych w odniesieniu do ruchu krajowego i ruchu wyjazdowego mieszkańców danego kraju.

Pytania i zadania

1.    Które z potrzeb ludzkich kształtują popyt turystyczny?

2.    Jak działa prawo popytu na rynku usług turystyki socjalnej?

3.    Na czym polega elastyczność krzyżowa popytu na usługi turystyczne? Przeprowadź analizę na konkretnym przykładzie.

4.    Na czym polega substytucyjność i komplementamość popytu turystycznego?

49

Kompendium..., op. cit., s. 149.