Scan 110328 0054

55

PROBLEMY Z UCZESTNICTWEM

omawiać tę kwestię mogą z tymi, którzy są obecni, a nie z nieobecnymi, którzy naruszają grupowe normy. Nieobecność przerywa też ciągłość pracy z sesji na sesję i dużo czasu traci się na relacjonowanie wydarzeń pacjentom, którzy opuścili poprzednią sesję.

Często terapeuta czuje się zmuszony naprawiać sytuację i bywa, że w rozpaczliwym wysiłku utrzymania stabilnego składu grupy przyjmuje wobec kogoś, kto opuszcza spotkania, postawę zbyt pobłażliwą lub nawet uwodzącą. W ten sposób nie tylko wzmacnia interpersonalną patologię tego konkretnego pacjenta, lecz także daje powód do oskarżeń o faworyzowanie tej osoby.

We wszystkich rodzajach grup spóźnienia i nieregularne uczęszczanie na zajęcia powinno być uznane za niewskazane, jeśli nie wprost zabronione. Jeśli zjawiska te powtarzają się w pierwszym okresie pracy grupy, prowadzący powinien je natychmiast skorygować prostym oświadczeniem: regularna obecność jest sprawą zasadniczą dla przetrwania młodej grupy. W późniejszym okresie spóźnienia albo opuszczanie zajęć mogą być otwarcie interpretowane w świetle interakcji grupowych. Jeśli sytuacja się nie poprawia i czyjaś powtarzająca się nieobecność zaburza pracę grupy, terapeuta musi tę osobę usunąć.

Rzecz ma się zupełnie inaczej w grupach na oddziałach szpitalnych. Tutaj ciągła rotacja uczestników wpływa na spójność grupy, zjawiska tego wszakże nie można interpretować w kategoriach oporu czy patologii interpersonalnej. W grupach szpitalnych terapeuci muszą sięgać po specjalne techniki, by minimalizować zaburzający wpływ ciągłej zmiany składu grupy; problem ten częściowo daje się obejść przez założenie, że czas życia grupy to jedno spotkanie.

REZYGNACJA Z UDZIAŁU

W normalnych warunkach z długoterminowej ambulatoryjnej grupy terapeutycznej 10% do 30% uczestników wypadnie w ciągu pierwszych 12-20 sesji (1, 2). Pacjenci wypadają ze wszystkich typów grup; zazwyczaj są to osoby, które postanawiają się wycofać, stwierdziwszy, że nie potrafią bądź nie chcą realizować zadania grupowego. W grupie otwartej terapeuta utrzymuje liczebność grupy na stałym poziomie, zastępując osoby, które zrezygnowały, nowymi uczestnikami.

Wypadnięcia zagrażają stabilności grupy na kilka sposobów:

1.    Pochłaniają czas i energię, gdy prowadzący próbują powstrzymać kogoś przed odejściem.

2.    Hamują rozwój spójności grupy, zagrażając stabilności składu osobowego.

3.    Implicite (a czasami explicite) dewaluują grupę.