8748915698

20 Badania geograficzne nad Polską północno-zachodnią.

Terasa środkowa zaznacza się obecnością kultury dolno-tardenuaskiej (52, 53).

Na dolnej terasie, stromo opadającej ku rzece, widać cztery (50, 51, 55, 56), stanowiska neolitu, bliżej nieoznaczonego.

Obszar widoczny poniżej tego przekroju koło Rogalinka, pozbawiony we wszystkich zaznaczających się poziomach jakichkolwiek śladów człowieka przedhistorycznego, nie ma żadnego znaczenia dla naszych rozważań, bowiem w tern miejscu występuje las, uniemożliwiający poszukiwania. Zaraz jednak za lasem spotykamy szereg ciekawych i bogatych stanowisk z piękną osadą kultury wielkopolskiej w Wiórku (69). Na krawędzi terasy dolnej od lasu do Wiórka ciągnie się gęsty łańcuch osad kultury wielkopolskiej (70, 71, 72). Na północ od Wiórka aż do wyspy terasy górnej pod Czapurami brak osad. Terasę czapurską pokrywają grube, górne piaski dyluwjalne. Wśród nich odkryto trzy bardzo skąpe stanowiska epoki kamiennej (6, 7, 8).

Dalej aż do Sródki ciągnie się obszar negatywnie zapisany w osadnictwie epoki kamiennej. Ledwie na krawędzi teresy górnej pod Starołęką widać jakiś (60) ślad neolitu. Morfologicznie należy zanotować brak terasy środkowej i dolnej. Koło Ratajów widać wprawdzie drobny fragment terasy środkowej, ale niedostępny dla badań, bo zajęły przez wielkie cegielnie.

Między Koziegłowami i Czerwonakiem znów krawędź wysoczyzny przypiera bezpośrednio do terasy zalewowej, co także negatywnie zapisuje się w osadnictwie epoki kamiennej.

Pewne jego ślady pojawiają się wraz z terasą środkową pod Czerwonakiem (9). Poczem po zniknięciu jej schodzą na obszar terasy dolnej koło Mię-kówka, gdzie występuje kultura tardenuaska (28).

Dalej następuje większa przerwa w omawianem osadnictwie, zbiegając się znów z brakiem teras akumulacyjnych. Zjawiają się ślady owego osadnictwa, i to w niespotykanej dotąd gęstości, równocześnie z pojawieniem się terasy środkowej pod Promnicami (40, 41, 42, 43—47). Klasycznie wprost zalegają ją w Złotoryjsku, przedstawiającem zresztą obszar najdokładniej zbadany (76—82). Terasa środkowa jest tutaj z pośród całego obszaru najlepiej zachowana. Krawędź jej przebiega wyraźnie, choć stoki opadają łagodnie. Z pod drobnych piasków terasowych występują tu na powierzchnię iły poznańskie, stanowiące poziom, licznych na tym odcinku, źródeł. Wzdłuż krawędzi terasy usadowiły się linijnie wyciągnięte wsie Promnice i Złotoryjsko. W tym też odcinku jeno, na wyższym poziomie terasy górnej, spotykamy stanowiska (3, 4) koło Bolechowa.

Podobny charakter posiada rozmieszczenie stanowisk lewobrzeżnych. Uderza tu mniejsza ilość stanowisk, niż na brzegu prawym, co wynika głównie z gorszego naogół zachowania teras środkowej i dolnej.

Na terasie środkowej pod Niwką występują stanowiska kultur prafińskiej, sznurowej i wielkopolskiej (33). Niżej, na terasie dolnej jest jedno (34) nieoznaczonego neolitu i drugie (35) kultury prafińskiej.