1194638385

152 Część IV: Sytuacja zbierania zeznań.

stawie wielu przesłanek: procesowych (w tym opinii psychologa), logiczno-semantycznych oraz własnego doświadczenia.

2. Pierwszą klasyfikację pytań merytorycznych (w ujęciu psychologicznym) stosowanych w trakcie przesłuchania wprowadził niemiecki psycholog W. Stern (zob. Wiśniacka, 1935, s. 8 i nast.). Wyodrębnił on sześć typów pytań: cztery początkowe wyodrębnił z uwagi na ich formę logicz-no-gramatyczną, a dwa pozostałe — z uwagi na stosunek do pytań, które występowały wcześniej w toku przesłuchania. Wprowadził też ich nazewnictwo (zob. tabela 1). Propozycja W. Sterna została poddana krytyce przez niektórych badaczy, na przykład O. Lipmanna (zob. Wiśniacka, 1935, s. 12), mimo tego jednak podział W. Sterna rozpowszechnił się w różnych opracowaniach podręcznikowych.

Pierwszą opublikowaną modyfikację dotyczącą wyłącznie nazewnictwa pytań zaproponował I.L.M. Hunter (1963, s. 118 i nast.). Uważam, że niektóre nazwy wprowadzone przez Huntera (inspirowane podziałem Sterna) odznaczają się usterkami językowymi (pyt. 1, 2, 3).

Uwzględniając więc nazewnictwo zarówno Sterna, jak i Huntera, zaproponowałem jego modyfikację; myślę, że bardziej poprawną z punktu widzenia logiki, a także z punktu widzenia precyzji treściowej, tzn. stosunku pytania do zachodzących w rzeczywistości faktów i zdarzeń (zob. tabela 1).

Tabela 1

Podział pytań i ich nazewnictwo (wg W. Sterna, I.L.M. Huntera, J.M. Stanika

Klasyfikacja pytań
wg W. Sterna	wgl.L.M. Huntera	wg J.M. Stanika
1. Pytania żądające określenia (Bestimmu ngsfragen)	1. Pytania determinujące	1. Pytania otwarte — o konstatację
2. Pytania z dysjunkcją zupełną (Uollstandige Disjunkcjons-fragen)	2. Pytania całkowicie rozłączne	2. Pytania dysjunktywne
3. Pytania z dysjunkcją niezupełną (Un uolłstad ige Disju n kcjon-sfragen)	3. Pytania częściowo rozłączne	3. Pytania alternatywne
4. Pytania wyczekujące (Expekta t i ueFrage ń)	4. Pytania wyczekujące	4. Pytania wyczekujące
5. Pytania zawierające jakieś założenie (Vorcmssetzu ngsfragen)	5. Pytania implikujące	5. Pytania implikujące
6. Pytania rozwijające błąd (Folgefragen)	6. Pytania konsekutyw-ne	6. Pytania konsekutywne