3870136308

KPP 3/2007 57

___Problem „Prawa karnego międzynarodowego**

instancyjnej i szerszej oceny prawidłowości decyzji sądowej lub pozwalając ocenić doniosłość nowości zawartych w orzecznictwie trybunałów lub powstających dokumentach międzynarodowych. Punktem odniesienia dla konstruowania tak rozumianej dogmatyki jest pojęcie prawa karnego międzynarodowego, które rozstrzygnie, co jest przedmiotem regulacji, jaki jest charakter norm, jakie są dopuszczalne metody wykładni i argumentacji, w końcu - jakie są podstawowe cechy ustrojowe i reguły procesowe systemu organów sądowych orzekających w sprawach z zakresu prawa karnego międzynarodowego.

Tymczasem w literaturze pojęciem prawa karnego międzynarodowego posługuje się na kilka różnych sposobów, obejmując nim różne części systemu prawa i wyrażając odmienne przekonania o istocie i roli tej dziedziny. Trzeba w związku z tym zaznaczyć, że spotykając w piśmiennictwie terminy opisujące jej przedmiot, przykładowo: Vólkerstrafrećht lub Internationales Strafrećht, droit international penal lub droit penal international, international criminal law lub criminal international law, „międzynarodowe prawo karne" lub „prawo karne międzynarodowe" - należy z ostrożnością ocenić, jakie elementy umieszcza w niej posługujący się tym pojęciem autor. Warto w związku z tym wyróżnić kilka typowych grup zagadnień prawnokarnych i odpowiadających im norm prawnych, które obejmowane są pojęciem prawa karnego międzynarodowego lub różnego rodzaju jego synonimami, będąc przejawem postępującej internacjonalizacji prawa karnego¹. Nawiązując do systematyki zaproponowanej przez wskazanego autora, wśród nich można wskazać przede wszystkim na:

-    normy prawa karnego kolizyjnego określające reguły stosowania ustawy karnej danego państwa w odniesieniu do czynów popełnionych poza terytorium kraju lub przez obcokrajowców;

-    normy prawa karnego wewnętrznego i normy zawarte w dokumentach międzynarodowych, w szczególności dwu- i wielostronnych, jak również w ostatnim czasie - w decyzjach ramowych Rady UE w ramach III filaru Unii Europejskiej, kształtujące współpracę międzypaństwową w sprawach karnych. Dotyczy to zarówno kwestii materialnoprawnych, odnośnie do których wprowadzane są wspólne standardy minimalne, jak i aspektów procesowych i zasad

1

Szerzej zob.: L. Gardocki, Zarys prawa karnego międzynarodowego, Warszawa 1985, ^rozdz. 1. Poniższa typologia spraw regulowanych przez prawo karne międzynarodowe nawiązuje do propozycji cytowanego autora. Por. E.S. Rappaport, Tendencje rozwojowe prawa karnego międzynarodowego, Poznań 1934; R. Sonnenfeld, Pojęcie „międzynarodowego prawa karnego Publicznego”, PiP 1984, z. 3.