5409391496

62 Współczesne trendy w zarządzaniu projektami

Interwencjonizm państwowy posiada wielowiekową tradycję istnienia. Zakres jego obowiązywania w każdym kraju jest inny i uzależniony od strony rządzącej, co paradoksalnie nie zawsze odpowiada oczekiwaniom społecznym. Zadania publiczne w danym państwie określane są przez akty prawne, takie jak konstytucja i wydane na jej podstawie ustawy. Wykonywanie zadań publicznych jedynie przez sektor publiczny może wiązać się z niewykorzystanym potencjałem inwestycyjnym oraz generowaniem większych kosztów niż miałoby to miejsce w sektorze prywatnym. W celu zapewnienia możliwie najwyższej jakości usług publicznych przy jednoczesnej trosce o wspólne dobro finansów publicznych poszukuje się odpowiednich rozwiązań, których przykładem jest partnerstwo pu-bliczno-prywatne [A. Cenkier 2011, s. 21 i nast.].

5.2. Istota partnerstwa publiczno-prywatnego

Genezy partnerstwa publiczno-prywatnego doszukiwać się można już w czasach starożytnych. Już wtedy sektor prywatny oferował dobra i usługi na rzecz sektora publicznego w sposób przypominający współczesne umowy o koncesję. Przez lata koncepcja ta podlegała rozwojowi i udoskonaleniom, jednakże w Polsce pierwsze ślady partnerstwa zaobserwować można było dopiero w czasach Imperium Rosyjskiego i polegało to na budowie linii kolejowych. W okresie rewolucji przemysłowej powstawały liczne przedsiębiorstwa użyteczności publicznej, które stanowiły jeszcze własność sektora prywatnego, działając od tej pory na regułach koncesji. Postępujący rozwój technologiczny stworzył warunki do świadczenia usług na coraz to większą skalę [A. Cenkier 2011, s. 33 i nast.].

Partnerstwo publiczno-prywatne (PPP) określa współpracę między sektorem publicznym a sektorem prywatnym, których głównym celem jest świadczenie usług publicznych. Wzajemne zaangażowanie kapitałów i instytucji ma na celu współudział w korzyściach i ryzyku. Partnerstwo staje się coraz bardziej popularną formą finansowania zadań publicznych z racji niezadowolenia społecznego z zarządzania projektami inwestycyjnymi przez władze publiczne oraz niedobór środków publicznych. Według Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ ideą partnerstwa publiczno-prywatnego jest dostarczanie przez sektor prywatny kapitału oraz jego zobowiązanie do realizacji inwestycji w danym terminie, przy jednoczesnym zobowiązaniu sektora publicznego do dostarczenia usług publicznych w celu zwiększenia rozwoju gospodarczego. Cechami charakterystycznymi dla tego rodzaju współpracy są dlugoterminowość (do 30 lat), podział ryzyka pomiędzy sektor publiczny a prywatny oraz zróżnicowanie form kontraktów, będących podstawą współpracy. Pamiętać jednak należy, iż partnerstwa nie stanowi współpraca tych sektorów, będąca poza sferą użyteczności publicznej. Intencje współpracy w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego mogą być różne: unowocześnienie techniczne i technologiczne świadczonych usług publicznych, dywersyfikacja ryzyka inwestycyjnego, rozwój infrastruktury i zwiększenie efektywności usług w porównaniu z realizacją tych zadań tylko w sektorze publicznym. W tradycyjnym podejściu do inwestycji publicznych przedmiotem umowy jest dostarczenie aktywów, natomiast wszystkie działania związane z zarządzaniem projektem leżą po stronie sektora publicznego. W przypadku partnerstwa publiczno-prywatnego strona publiczna odpowiada jedynie za zdefiniowanie zakresu i standardu powierzonych usług, natomiast decyzje w sprawie struktury