I
PRZEGLĄD BIBLIOTECZNY 2001 z. 4 PL ISSN 0033-202X
BIBLIOGRAFIA STOSUNKÓW POLSKO-NIEMIECKICH
Deutsch-polnische Beziehungen in Geschichte und Gegenwart. Bibliographie 1900-1998. Hrsg. von Andreas Lawaty und Wiesław Mincer unter Mitw. von Anna Domańska. Bd. 1-4. Wiesbaden: Harrassowitz Verl. 2000, 1384 + 1143 + 1060 + 724 s.
Bibliografia stosunków polsko-niemieckich w historii i współczesności jest dziełem niezwykłym. Niecodzienne były również okoliczności i tryb jej przygotowania. Inicjatywa wyszła w latach 80. ubiegłego już XX w. z Deutsches Polen-Institut w Darmstadt, kierowanego przez prof. Karla Dedeciusa. Do tej aktywnej i szeroko już wówczas znanej placówki napływały bowiem liczne zapytania dotyczące spraw polskich, na które trudno było udzielić rzetelnych odpowiedzi bez podstawy w postaci odpowiedniej dokumentacji bibliograficznej, a takiej właśnie brakowało. Postanowiono temu zaradzić, nawiązując w 1985 r. współpracę z Biblioteką Uniwersytecką w Toruniu *. Początkowo wspólnie planowano tylko przygotowanie kartotek zagadnieniowych, później zeszytów problemowych, dalej — tomu poświęconego stosunkom kulturalnym, aż wreszcie okazało się konieczne objęcie rejestracją piśmiennictwa dotyczącego wszystkich dziedzin i aspektów wielowiekowego sąsiedztwa Polski i Niemiec. Potrzeba taka wystąpiła szczególnie wyraźnie po 1989 r., kiedy na skutek przemian politycznych w obu krajach zintensyfikowały się i nabrały nowych treści stosunki polsko-niemieckie. Skromny, w założeniu czysto użytkowy bibliotekarski zamysł ulegał stopniowo coraz dalej idącym modyfikacjom wymagającym znacznego rozszerzenia zakresu kwerendy, a w konsekwencji również zmiany metod i organizacji pracy.
Projekt wspierali protektorzy i sponsorzy zarówno ze strony polskiej, jak i niemieckiej: przede wszystkim Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, a także Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, Fundacja Roberta Boscha i inne instytucje. Główny ciężar pracy i odpowiedzialności spoczywał jednak niezmiennie na wykonawcach: Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu oraz Deutsches Polen-Institut w Darmstadt. Ze strony Instytutu do pracy nad bibliografią skierowany został dr slawistyki Andreas Lawaty, współredaktor i autor dwóch działów przygotowywanego dzieła. Biblioteka Uniwersytecka
* W poniższym tekście wykorzystałam informacje podane przez uczestników podczas uroczystej publicznej promocji bibliografii w Toruniu w dn. 18.02.2001 r. Za udostępnienie mi tych materiałów uprzejmie dziękuję Panu Dyrektorowi Biblioteki UMK mgr. Stefanowi Czai.