9637173659

Emocje i motywacje, J. Strelau

•    Reinterpretacja konstruktywna - zdarzenia mające potencjalnie przynieść negatywne konsekwencje ludzie reinterpretują niejako zagrożenie, ale jako wyzwanie;

•    Operacje związane z ukierunkowaniem ekspresji stanów emocjonalnych i sterowania zachowaniem: reguły okazywania - obowiązujące w danej społeczności zasady określające, jakie emocje powinny być prezentowane lub maskowane w poszczególnych sytuacjach; np. niedopuszczanie przez podmiot do ekspresji przeżywanych emocji i do blokowania uruchamiania programów działań związanych z przeżywaniem emocji;

•    Osoby dorosłe są świadome tego, w jaki sposób ich ekspresywne zachowanie jest spostrzegane i interpretowane przez innych;

•    Saami: zaobserwowała więcej reakcji zgodnych z regułą okazywania u dziewcząt niż u chłopców; z wiekiem rośnie zdolność dzieci do rozpatrywania warunków, prowadzących do wystąpienia niepożądanej emocji, z wielu różnych perspektyw i znajdowania korzystnego sposobu poradzenia sobie z nią; rośnie także zdolność do trafnego szacowania kontrolowalności poszczególnych sytuacji;

•    W rozwoju samokontroli emocji ogromną rolę odgrywa środowisko społeczne, w którym wychowuje się dziecko;

•    Dopiero od sześciolatków wymaga się pełnej zgodności ekspresji emocji i zachowań ze standardami kulturowymi; dzieci młodsze mają społeczne przyzwolenie na spontaniczne zachowanie;

•    Od chłopców oczekuje się mniejszej emocjonalności zachowań, jedynie ekspresja złości jest wyjątkiem;

c) Strategie poprawiania nastroju:

•    Najczęściej zalecanym sposobem jest poszukanie różnych dystraktorów -trzeba coś zrobić, warto być zajętym - oraz podejmowanie aktywności o charakterze interpersonalnym - spotkać się ze znajomymi;

•    R.E. Thayer: nastrój związany jest z ogólnym pobudzeniem organizmu, składającym się z wymiaru energetycznego (energia - zmęczenie) i wymiaru związanego z napięciem (napięcie - ukojenie); zmiany w jednym z nich mogą do pewnego stopnia powodować także zmiany w drugim;

•    Samoregulacja nastroju - polega na przejawianiu takich zachowań, które doprowadzają energię i napięcie do stanów optymalnych - przeważnie związanych z odczuwaniem niskiego napięcia i wysokiej energii; najbardziej negatywne stany na ogół związane są z odczuwaniem względnie niskiej energii i wysokiego napięcia;

•    Różnice międzypłciowe w preferowanych sposobach poprawiania nastroju: Kobiety wolą metody pasywne - picie kawy, jedzenie słodyczy, spanie, zakupy, poszukiwanie wsparcia społecznego. Mężczyźni częściej niż kobiety stosują formy aktywne - angażowanie w przyjemną aktywność, poszukiwanie dystraktorów absorbujących ich uwagę - oraz techniki bezpośredniej redukcji napięcia - sięganie po używki; zaburzenia nastroju częściej są stwierdzane u kobiet, może to być częściowo związane z tymi, że mężczyźni stosują bardziej efektywne techniki poprawy nastroju;

Katarzyna Moczulska

15

www.psychole.net.pl