9637173666

Emocje i motywacje, J. Strelau

-    myśli towarzyszące sytuacji, która doprowadziła do powstania emocji, związane z odczuciami somatycznymi i dotyczące wzbudzonej tendencji do działań;

-    ekspresja twarzy i reszty ciała.

Wszystkie te elementy wg Parkinsona mogą być zarówno symptomami doświadczania przez człowieka emocji, jak i przyczynami ich pojawiania się.

2. Mechanizmy wzbudzania emocji - aspekt biologiczny

a)    Założenia:

(1)    Reakcje organizmu wywołane przez emocje nie są jedynie automatycznymi odpowiedziami na zdarzenia. Są one generowane przez systemy samoregulacji, oparte na wewnętrznej reprezentacji celów i na porównaniu zdarzeń z tymi celami.

(2)    Ludzie (a także zwierzęta) nie wykonująjedynie odruchowych reakcji na zdarzenia. Generują wzorce planów działania, charakterystyczne dla całego swojego gatunku.

b)    Koncepcja P. MacLeana (systemy emocjonalne):

(1)    Mózg gadzi:

•    Odpowiada za zachowania umożliwiające codzienne życie i reagowanie na działania innych osobników własnego gatunku, np. oznaczanie terytorium i jego obrona, polowanie, formowanie grup społecznych wraz z ich hierarchią, migracje, regulacja temperatury ciała, defekacja;

•    Zawiera prążkowie (Corpus striatum);

(2)    Mózg paleossaków (układ limbiczny):

•    Sterowanie zachowaniami nastawionymi na przetrwanie jednostki (jedzenie, rywalizacja z innymi osobnikami o zasoby) oraz na przetrwanie gatunku (opieka nad dziećmi, dostarczanie im pożywienia, mechanizm przywiązania dziecięcego);

•    Najważniejszą strukturą tego układu jest ciało migdałowate -otrzymuje informacje ze struktur korowych, zróżnicowane ze względu na znaczenie werbalne oraz mniej złożone informacje drogami nerwowymi; obok płatów czołowych jest odpowiedzialne za przebieg procesu oceny poznawczej;

•    Układ ten ma bardzo rozbudowane połączenia z podwzgórzem, które kontroluje działanie AUN, oraz dzięki gruczołowi przysadki również system hormonalny;

•    Ośrodek przyjemności - zlokalizowano go w okolicach przegrody;

•    Ośrodek nieprzyjemność (awersywny) okolice hipokampa;

•    Pobudzeniu jednego z tych ośrodków towarzyszy spadek aktywności drugiego;

(3)    Mózg neossaków (kora nowa):

•    Neocotrex zajmuje u ludzi około 80% objętości całego mózgu -szczególnie rozbudowane są u niego płaty czołowe, które mają bardzo wyraźne połączenia z układem limbicznym;

•    Elementem wyróżniającym ludzki mózg z całego świata kręgowców jest funkcjonalne zróżnicowanie półkul mózgowych;

Katarzyna Moczulska

www.psychole.net.pl

3