Wykład 8 – tasiemczyce mięsożernych

Zwierzęta mięsożerne pozostające w kręgu zainteresowania

• psy ( w Polsce ok. 9 mln)

• koty ( ok. 5 mln)

• lisy fermowe

• norki

• tchórzofretki

• dzikie mięsożerne: lisy, wilki, jenoty, rysie

Miejsca zagrożenia parazytologicznego

• ogrody zoologiczne

• scchroniska dla psów i kotów

• hodowle psów

• inne skupiska psów

  • np. policja, WOP, SOP, Straż Pożarna,

  • psy ratownicy np. GOPR

Tasiemczyce mięsożernych

• Mesocestoides lineatus

• Diphilidium caninum

• Taenia pisiformis

• Taenia hydatigena

• Taenia ovis

• Taenia cervi

• Hydatigera taeniaformis

• Multiceps multiceps

• Echinococcus granulosus

Zagrożenia dla zdrowia zwierząt

• oddziaływanie mechaniczne np. niedrożność jelit

• działanie toksyczne metabolitów pasożyta

• zahamowanie wzrostu i rozwoju

• wpływ immunosupresyjny

Tasiemczyce jako choroby odzwierzęce

• Echinococcus granulosus

• Diphylidium caninum

  • w formie imagines mogą występować u człowieka

Patogeneza

• uszkadzanie i drażnienie ściany jelit przez larwę II stadium

• drażnienie przez młodego tasiemca

• działanie toksyczne

• działanie alergiczne

• działanie mechaniczne

• ogólne zaburzenia przemiany materii

Rozpoznanie inwazji i choroby

• objawy kliniczne

• wywiad z właścicielem

• badanie kału

• badanie wymiocin?

Objawy kliniczne

• zmienny apetyt

• wychudzenie i osłabienie

• wymioty

• biegunki

• bóle brzucha

• zmiany na skórze

• anemia

• świąd

• lizanie okolicy odbytu (świąd tej okolicy)

• saneczkowanie

• matowy włos

• posmutnienie

• człony tasiemca w fałdach odbytu lub na sierści

Badania koproskopowe

• owoskopia

  • jaja, torebki jajowe

• dekantacja

  • czlony, fragmenty strobili

Zmiany anatomopatologiczne

• stany zapalne w jelitach cienkich

• wybroczyny w miejscu przyczepu pasożytów

• obecność tasiemców w jelitach

Zapobieganie

• ograniczyć dostęp psa do żywicieli pośrednich (pchły,żaby, narządy wewnętrzne ssaków - owiec i świń)

• karmić karmą wolną od inwazyjnych form pasożytów

• okresowo (regularnie) odrobaczać psy i koty

• okresowo zwalczać inwazję pcheł

• higiena środowiska i niszczyć odchody na spacerach z psem

• przekazywać wiedzę właścicielom o szkodliwości tasiemców

Leczenie (odrobaczanie miesożernych)

Cel odrobaczania

• prawidłowy rozwój zwierząt

• właściwa kondycja i wygląd

• podniesienie skuteczności szczepień

• ograniczenie rozprzestrzeniania pasożytów

• ochrona zdrowia ludzi przed pasożytami zwierząt mięsożernych

* nie stosować u szczeniąt i kociąt oraz samic ciężarnych

Przy zwalczaniu Dypilidium caninum u zwierząt mięsożernych

• jako zasadę należy przyjąć równoczesne zwalczanie pcheł i wszołów przez

  • oprysk lub kąpiel roztworem 1:1000 biocydu

  • do dezynfekcji pomieszczeń, legowisk, wykotników ( lisów) roztwór 1: 500

  • u kotów nie stosujemy Biocydu - zatrucia

Program zwalczania inwazji nicieni i tasiemców u psów i kotów

Psy dorosłe i koty

• co 3 miesiące

  • gdy istnieje stałe zagrożenie inwazją odrobaczamy zgodnie z okresami rozwoju prepatentnego pasożytów

• suki - 10 dni przed kryciem

• kotki przed pokryciem, a następnie razem z odrobaczaniem kociąt

Zasady odrobaczenia psów i kotów

1. podaj odpowiedni produkt

2. zastosuj odpowiednią dawkę

3. odrobaczaj zwierzę systematycznie

Prazikwantel

• pochodna izochinoliny

• uszkadza błony odpowiedzialne za przepuszczalność kanałów głównie Ca2+

• powoduje wakuolizację tegumentu u tasiemców

• zaburzenia procesów energetycznych u tasiemców

• powoduje ich obumieranie

• działa na tasiemce oraz przywry

Pyrantel

• embonian pyrantelu jest tetrahydropirymidyna

• działa na układ nerwowy nicieni

• jako agonista cholinergiczny powoduje nieodwracalny blok depolaryzacyjny co powoduje porażenie spastyczne mięśniówki pasożytów i ich wydalanie

• działa na nicienie i larwy nicieni

• postać

  • tabletki per os, tabletka dzielona

  • jednorazowe podanie 1 tab/ 10 kg m.c.

• Bezpieczeństwo stosowania ( dopiero dawka 4 x wyższa od zalecanej może powodować przejściowe zaburzenia w układzie pokarmowym ( nudności, wymioty)

• przeciwwskazania

  • nie stosować u zwierząt bardzo osłabionych

  • nie stosować u suk w pierwszych 3 tygodniach ciąży

Zanieczyszczenie jajami Toxocara spp. Wybranych środowisk

• jaja Toxocara spp. Stwierdzono w próbkach gleby pochodzących z

  • alejek osiedlowych 70,3%

  • wejść do budynków 54,5%

  • placów zabaw i boisk 53,5%

  • piaskownic i ich otoczenia 44,7%