MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Jolanta Borczyńska-śbikowska
Kształtowanie środowiska uprawy roślin i chowu zwierząt
gospodarskich 321[05].O2.03
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr in\
. Janina KÅ‚ap
mgr in\
. Anna Pietraszko
Opracowanie redakcyjne:
mgr in\
. Jolanta Borczyńska-śbikowska
Konsultacja:
mgr Rafał Rzepkowski
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 321[05].O2.03,
 Kształtowanie środowiska uprawy roślin i chowu zwierz ąt gospodarskich , zawartego
w modułowym programie nauczania dla zawodu technik rolnik.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREÅšCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Przykładowe scenariusze zajęć 7
5. Ćwiczenia 11
5.1. Klimatyczne czynniki środowiska 11
5.1.1. Ćwiczenia 11
5.2. Glebowe czynniki środowiska 14
5.2.1. Ćwiczenia 14
5.3. Zoohigiena i dobrostan zwierzÄ…t 17
4.3.3. Ćwiczenia 17
5.4. Choroby zwierzÄ…t gospodarskich 20
5.4.1. Ćwiczenia 20
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 23
7. Literatura 35
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik rolnik.
W poradniku zamieszczono:
- wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć ju\
ukształtowane,
-
-
-
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,
- cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
-
-
-
z poradnikiem,
- przykładowe scenariusze zajęć,
-
-
-
- przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania
-
-
-
 uczenia oraz środkami dydaktycznymi,
- ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,
-
-
-
- wykaz literatury.
-
-
-
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone ró\
nymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem:
- ćwiczeń praktycznych,
- pokazu z objaśnieniem,
- miniprojektu,
- dyskusji.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zró\
nicowane, poczÄ…wszy od
samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.
W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel
mo\
e posłu\
yć się zamieszczonymi w rozdziale 6 zestawami zadań testowych.
W tym rozdziale zamieszczono równie\
:
- plan testu w formie tabelarycznej,
- punktacje zadań i uczenia się,
- propozycje norm wymagań,
- instrukcjÄ™ dla nauczyciela,
- instrukcjÄ™ dla ucznia,
- kartÄ™ odpowiedzi,
- zestaw zadań testowych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
321[05].O2
Podstawy produkcji rolniczej
321[05].O2.01
Przestrzeganie przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpo\
arowej oraz
ochrony środowiska
321[05].O2.02 321[05].O2.04
Charakteryzowanie grup i gatunków Posługiwanie się dokumentacją
roślin uprawnych oraz zwierząt techniczno-technologiczną
gospodarskich
321[05].O2.03
Kształtowanie środowiska uprawy
roślin i chowu zwierząt
gospodarskich
Schemat układu jednostek modułowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- przestrzegać ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
- określać czynniki wpływające na efektywność produkcji roślinnej i zwierzęcej,
- klasyfikować podziału roślin uprawnych na grupy i gatunki oraz określić ich znaczenie
gospodarcze,
- określać funkcje i znaczenie narządów i układów organizmu zwierzęcego,
- określać topografię wa\
niejszych narządów i układów zwierząt,
- określać gospodarcze znaczenie poszczególnych grup zwierząt gospodarskich,
- określać wpływ uprawy roślin, chowu i hodowli zwierząt na środowisko,
- stosować programy komputerowe do wspomagania produkcji rolniczej,
- korzystać z ró\
nych z
ródeł informacji.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji ćwiczeń podanych w poradniku uczeń powinien umieć:
 sklasyfikować czynniki środowiska,
 określić wpływ czynników klimatycznych na wzrost, rozwój i plonowanie roślin,
 określić i scharakteryzować czynniki wpływające na organizmy zwierzęce,
 określić stan pogody na podstawie pomiarów czynników klimatycznych, obserwacji
zjawisk meteorologicznych, prognoz oraz map pogody,
 określić wpływ klimatu i mikroklimatu na plonowanie roślin,
 określić wpływ klimatu i mikroklimatu na rozwój zwierząt,
 określić skład mechaniczny oraz właściwości gleby,
 scharakteryzować czynniki glebotwórcze oraz procesy związane z powstawaniem gleb,
 rozpoznać gleby i ocenić ich wartość rolniczą,
 określić sposoby przeciwdziałania chemicznym, biologicznym i fizycznym procesom
powodujÄ…cym degradacjÄ™ gleby,
 dobrać rośliny uprawne do określonych warunków klimatycznych i glebowych,
 uzasadnić potrzebę wykonywania zabiegów melioracyjnych oraz określić ich wpływ na
środowisko i produkcję roślinną,
 dobrać metody i sposoby regulacji stosunków powietrzno-wodnych na u\
ytkach rolnych,
 określić zasady eksploatacji urządzeń wodno-melioracyjnych,
 zdefiniować terminy: zoohigiena, dobrostan zwierząt,
 scharakteryzować czynniki wpływające na zdrowie i produkcyjność zwierząt,
 zapewnić dobrostan zwierząt gospodarskich oraz ograniczyć zagro\
enia środowiska,
 scharakteryzować wymagania dotyczące dostosowywania gospodarstw prowadzących
produkcję roślinną i zwierzęcą do potrzeb rynku,
 scharakteryzować podstawowe objawy chorób zwierząt gospodarskich oraz określić
sposoby zapobiegania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadzÄ…ca & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
Modułowy program nauczania: Technik rolnik 321[05]
Moduł: Podstawy produkcji rolniczej 321[05].O2.
Jednostka modułowa: Kształtowanie środowiska uprawy roślin i chowu zwierząt
gospodarskich 321[05].O2.03
Temat: Rozpoznawanie typów gleb.
Cel ogólny: kształtowanie umiejętności rozpoznawania typów gleb.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- wskazać zale\
ności pomiędzy poszczególnymi czynnikami glebotwórczymi,
- określić budowę gleby i rozpoznać poszczególne poziomy,
- rozpoznać profile typowych gleb w Polsce,
- wskazać regionalne zró\
nicowanie gleb.
Metody nauczania uczenia siÄ™:
- pokaz objaśnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- w zespołach czteroosobowych.
Czas: 2 jedn. dydaktyczne.
Uczestnicy: uczniowie technikum rolniczego.
Åšrodki dydaktyczne:
- profile ró\
nych typów gleb,
- kartony papieru, kredki, flamastry.
Przebieg zajęć:
1. Czynności organizacyjne.
- przywitanie uczestników zajęć i czynności wstępne,
- zainicjowanie zajęć  określenie obszaru tematycznego i celów zajęć,
- wyjaśnienie dotyczące warunków pracy i obowiązków związanych z wykonaniem
ćwiczenia,
- zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
2. Realizacja tematu:
a) przypomnienie wiadomości na temat powstawania i budowy gleby.
b) nauczyciel prezentuje schematyczny profil glebowy i omawia kolejno profile oraz
środowisko powstawania następujących typów gleb: mady, rędziny, gleby bielicowe,
gleby brunatne, czarnoziemy.
c) podział na grupy czteroosobowe.
d) ka\
da grupa dostaje do rozpoznania trzy ró\
ne typy gleb:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
- uczniowie rysujÄ… schematyczne profile glebowe,
- nazywają poszczególne poziomy profilu glebowego,
- określają i zapisują typ gleby.
g) wybrany z grupy uczeń po wykonaniu ćwiczeń dokonuje prezentacji i omówienia pracy
grupy,
h) inni uczniowie razem z nauczycielem dokonują oceny prawidłowości wykonania
ćwiczenia,
i) nauczyciel nadzoruje pracę uczniów i pomaga w wykonaniu prawidłowych czynności,
podpowiada najlepsze rozwiÄ…zania.
3. Po wykonaniu wszystkich ćwiczeń uczniowie dokonują analizy wykonanego ćwiczenia.
4. Dla utrwalenia wiadomości nauczyciel rozdaje kartki z przykładowymi profilami,
z prośbą o dopisanie ich nazw.
A B C D
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .& & & & & & & .
5. Nauczyciel analizuje wykonanie ćwiczenia.
6. Uczniowie wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny ćwiczeń.
7. Zakończenie zajęć
 Praca domowa: Na mapie glebowej Polski odszukaj rejony występowania rozpoznanych
gleb.
 Przeprowadzenie ankiety ewaluacyjnej dotyczącej sposobu prowadzenia zajęć
i zdobytych umiejętności.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadzÄ…ca & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
Modułowy program nauczania: Technik rolnik 321[05]
Moduł: Podstawy produkcji rolniczej 321[05].O2.
Jednostka modułowa: Kształtowanie środowiska uprawy roślin i chowu zwierząt
gospodarskich 321[05].O2.03
Temat: Jak rozpoznać, \
e zwierzÄ™ jest chore?
Cel ogólny: ukształtowanie umiejętności rozpoznawania objawów chorób zwierząt.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- określić objawy świadczące o chorobie zwierzęcia,
- przeprowadzić obserwację porównawczą wyglądu zachowania zwierzęcia zdrowego
i chorego,
- dokonać pomiaru temperatury,
- zmierzyć liczbę uderzeń tętna na minutę,
- zmierzyć liczbę oddechów na minutę,
- ocenić ogólny stan zdrowotny badanych zwierząt.
Metody nauczania uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem.
- ćwiczenia praktyczne,
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- grupowa.
Åšrodki dydaktyczne:
- budynek inwentarski,
- zwierzęta gospodarskie  zdrowe i z objawami chorób,
- termometr maksymalny,
- fonendoskop,
- zegarek lub stoper,
- kartka, długopis,
- poradnik dla ucznia.
Czas: 3 jedn. dydaktyczne.
Uczestnicy: uczniowie technikum rolniczego.
I. Faza wprowadzajÄ…ca.
1. Czynności organizacyjne:
- przywitanie uczestników zajęć i czynności wstępne,
- zainicjowanie zajęć  określenie obszaru tematycznego i celów zajęć,
- wyjaśnienie dotyczące warunków pracy i obowiązków związanych z wykonaniem
ćwiczeń,
- omówienie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
- zorganizowanie stanowisk pracy do wykonania ćwiczeń.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
2. Podział uczniów na 3 grupy:
- przypomnienie zasad pracy w grupie i oceny takiej pracy,
- przydział zadań dla grup: ka\
da grup dokonuje obserwacji wyglÄ…du i zachowania
wskazanych zwierząt oraz ocenia stan zdrowotny zwierząt na podstawie badań.
II. Faza realizacyjna
1. Praca w budynku inwentarskim z wskazanymi przez nauczyciela zwierzętami.
2. Analiza porównawcza wyglądu i zachowania zwierzęcia zdrowego i chorego.
3. Wypełnienie tabeli.
Cechy zwierzÄ…t Wyniki obserwacji
ZwierzÄ™ zdrowe ZwierzÄ™ chore Wnioski
Wygląd ogólny (kondycja, sierść,
stan oczu)
Reakcja na bodz
ce zewnętrzne
Apetyt
Wygląd odchodów i wydzielin z
naturalnych otworów
i gruczołu mlekowego
4. Wykonanie pomiarów temperatury ciała wskazanego zwierzęcia, tętna i liczby oddechów.
5. Wypełnienie tabeli.
Badane zwierzę Temperatura ciała Liczba uderzeń tętna na Liczba oddechów na
o
/gatunek/ C minutÄ™ minutÄ™
1
2
3
4
5
6. Ocena stanu zdrowotnego zwierzat.
7. Prezentacja wykonanej pracy przez przedstawiciela ka\
dej grupy.
III. Faza podsumowujÄ…ca
1. Dyskusja i podsumowanie wykonanych ćwiczeń oraz zapisanie notatki w zeszycie.
2. Ocena pracy uczniów.
3. Zadanie pracy domowej  na podstawie rozmowy z rolnikiem ustalić choroby, które
najczęściej występują w jego gospodarstwie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
5. ĆWICZENIA
5.1. Klimatyczne czynniki środowiska
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Rozpoznaj wyposa\
enie stacji meteorologicznej  nazwij i scharakteryzuj poszczególne
urzÄ…dzenia i przyrzÄ…dy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób jego
realizacji oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić podstawowe wyposa\
enie stacji meteorologicznej,
2) rozpoznać poszczególne przyrządy meteorologiczne,
3) nazwać poszczególne przyrządy meteorologiczne,
4) scharakteryzować przeznaczenie ka\
dego urzÄ…dzenia i przyrzÄ…du,
5) sformułować wnioski.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 stacja meteorologiczna wraz z wyposa\
eniem,
 literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 2
Dokonaj pomiaru temperatury powietrza przez okres trzech dni i oblicz średnią dobową
temperaturę. Wyniki pomiarów wpisz do tabeli.
Godziny Daty pomiaru Åšrednia dobowa
pomiaru
00
06
12
18
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiału nauczania. Nale\
y zwrócić uwagę na dokładne
wykonanie ćwiczenia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) ustalić terminy i pory mierzenia temperatury powietrza,
2) zmierzyć temperaturę powietrza w określonych terminach i porach,
3) obliczyć średnie dobowe temperatury powietrza,
4) zapisać wyniki w tabeli,
5) przeanalizować występowanie ró\
nych temperatur,
6) sformułować wnioski dla potrzeb produkcji rolniczej.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 termometr,
 zegarek,
 przybory do pisania,
 literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 3
Zainstaluj deszczomierz i dokonaj pomiarów opadów atmosferycznych o godzinie 700
przez 10 dni. Oblicz wielkość opadu na powierzchnię 1 ha.
Dzień 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Suma
Opad
w mm
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zainstalować deszczomierz,
2) mierzyć przez 10 kolejnych dni opad w milimetrach,
3) obliczyć wielkość opadu na 1 ha,
4) dokonać analizy i sformułować wnioski.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- inscenizacja,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 deszczomierz,
 menzurka do pomiaru opadów,
 zegarek,
 przybory do pisania,
 literatura z rozdziału 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
Ćwiczenie 4
Przeanalizuj, przez 5 dni, telewizyjne lub radiowe prognozy pogody, wyjaśnij
rozbie\
ności.
Lp. Temperatura w Temperatura w Ciśnienie Opady Wiatry:
nocy dzień atmosferyczne kierunek
i prędkość
1
2
3
4
5
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Nale\
y zwrócić uwagę na dokładne wykonanie ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) oglądać lub słuchać 5 dni prognoz pogody,
2) notować w tabeli podawane wielkości czynników meteorologicznych,
3) porównać zapowiadaną pogodę z tą, która wystąpiła w rzeczywistości,
4) wyjaśnić rozbie\
ności,
5) dokonać analizy i sformułować wnioski.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- odbiornik telewizyjny lub radiowy,
- przybory do pisania,
- literatura z rozdziału 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
5.2. Glebowe czynniki środowiska
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj odkrywkÄ™ glebowÄ… i opisz profil gleby.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyznaczyć łopatą, w wybranym miejscu, prostokątny zarys odkrywki o wymiarach
70 100 x 150 200 cm,
2) usytuować odkrywkę tak, aby ścianka z odkrytym profilem była dobrze oświetlona,
3) odło\
yć powierzchniową, próchniczną warstwę gleby na prawą stronę odkrywki, a dalsze
na lewÄ…,
4) wykonać schodki na ściance naprzeciw czoła odkrywki,
5) wykopać odkrywkę na głębokość co najmniej 100 cm,
6) odsłonięty profil wyrównać no\
em, zaczynając od góry,
7) przymocować metrówkę do ścianki profilu za pomocą zaczepów tak, aby punkt  0
znajdował się przy powierzchni,
8) narysować i opisać profil glebowy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
- Å‚opata,
- du\
y nó\
,
- metrówka z podziałka centymetrową,
- zaczepy do mocowania metrówki,
- notatnik i przybory do pisania: ołówek, kredki,
- literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 2
KorzystajÄ…c z literatury i Internetu rozpoznaj profile glebowe i nazwij przedstawione
ni\
ej typy gleb.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
 A B C D
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .& & & & & & .
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przypomnieć typy gleb,
2) zakwalifikować podane profile do określonych typów gleb,
3) wpisać nazwę typu gleby,
4) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposa\
enie stanowiska pracy:
 Internet,
 profile glebowe ró\
nych typów gleb,
literatura z rozdziału 6.
Ćwiczenie 3
Określ skład granulometryczny gleby metodą organoleptyczną.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Nale\
y zwrócić uwagę na dokładne analizowanie napotkanych problemów.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować kilka próbek gleby,
2) obejrzeć dokładnie próbki i kolejno porównywać:
- wra\
enie przy rozcieraniu palcami na dłoni,
- zachowanie się próbki po roztarciu,
- zachowanie się próbki w stanie suchym, wilgotnym (po dodaniu wody) oraz przy
wałkowaniu,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
3) porównać zaobserwowane cechy z tabelą pomocniczą zamieszczoną w Materiale
nauczania,
4) zapisać obserwacje i wyniki w zeszycie.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 kilka próbek gleb,
 woda,
 wałek,
 literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 4
Określ odczyn kilku próbek gleb.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować kilka próbek gleby,
2) wsypać, przy pomocy plastikowej ły\
eczki niewielką ilość gleby w okrągłe wgłębienie
porcelanowej płytki kwasomierza i lekko ugnieść glebę,
3) dodać kroplami płyn wskaz
nikowy a\
do całkowitego zwil\
enia gleby i utworzenia
cienkiej warstwy płynu nad glebą,
4) przechylić płytkę, po około 2 3 minutach tak, aby płyn wskaz
nikowy znad gleby
przepłynął do podłu\
nego kanalika,
5) porównać barwę płynu z barwą skali i odczytać pH gleby,
6) umyć płytkę starannie wodą i wytrzeć do sucha,
7) wykonać kolejne pomiary pH gleby,
8) zapisać obserwacje i wyniki w zeszycie.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 kilka próbek gleb,
 kwasomierz,
 płyn wskaz
nikowy,
 plastikowa Å‚y\
eczka,
 wałek,
 literatura z rozdziału 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
5.3. Zoohigiena i dobrostan zwierzÄ…t
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Oceń, pod względem zoohigienicznym, budynek/budynki i pomieszczenia inwentarskie
w wybranym gospodarstwie rolnym.
L.p. Pytanie Odpowiedzi
TAK NIE
1. Czy przed wejściem do budynku inwentarskiego znajduje się
tablica ostrzegawcza zabraniająca wstępu osobom
nieupowa\
nionym?
2. Czy gospodarstwo posiada maty dezynfekcyjne?
3. Czy stan budynku jest dobry: konstrukcja dachu cała,
a wrota budynku Å‚atwo siÄ™ domykajÄ…?
4. Czy obiekty zaadaptowane na pomieszczenia inwentarskie
posiadajÄ… minimalne wymagania
w zakresie utrzymania, zdrowia i bezpieczeństwa zwierząt?
Czy budynek inwentarski spełnia odpowiednie wymagania
5. ewakuacyjne?
Czy podłoga w budynku jest: czysta, łatwo zmywalna,
6. pozbawiona pęknięć i wyposa\
ona w odpowiednie, sprawnie
działające kanały ściekowe?
Czy ściany i sufit są czyste i nieuszkodzone?
7. Czy budynek inwentarski posiada odpowiednie oświetlenie?
8. Czy instalacja elektryczna jest kontrolowana i odpowiednio
zabezpieczona przed dostępem zwierząt?
9. Czy w budynku inwentarskim zapewniona jest sprawna
wentylacja, aby uniknąć gromadzenia się nadmiernej wilgotności
10. i ciepła?
Czy w budynku inwentarskim znajduje siÄ™ odpowiednie
stanowisko zabiegowe?
11.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Nale\
y zwrócić uwagę na wpływ
warunków zoohigienicznych na zdrowie i rozwój zwierząt gospodarskich.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wybrać gospodarstwo rolne,
2) przeprowadzić obserwacje dotyczące wymagań dla budynków inwentarskich,
3) wpisać spostrze\
enia do tabeli i wyciągnąć wnioski,
4) dokonać oceny wykonania ćwiczenia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- metoda przewodniego tekstu,
- miniprojekt,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 budynki inwentarskie,
 kartka, długopis,
 literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 2
Oceń dobrostan zwierząt w wybranym gospodarstwie rolnym.
L.p. Pytanie Odpowiedzi
TAK NIE
1. Czy osoby opiekujące się zwierzętami posiadają odpowiednie
predyspozycje i wiedzÄ™ do zajmowania siÄ™ stadem?
Czy zapewnionych jest pięć podstawowych potrzeb zwierząt?
2. Czy koryta paszowe i poidła na wodę utrzymywane są
w nale\
ytej czystości?
3. Czy inwentarz utrzymywany jest w czystości?
Czy wydzielone są odpowiednie pomieszczenia dla młodych
4. zwierzÄ…t?
5. Czy zwierzętom zapewnia się dogodne warunki na czas porodu?
Czy zwierzęta mają zapewnioną swobodę ruchu,
6. a w szczególności mo\
liwość kładzenia się, wstawania oraz
le\
enia?
7.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wybrać gospodarstwo rolne,
2) przeprowadzić wywiad dotyczący predyspozycji i wiedzy do zajmowania się
zwierzętami,
3) przeprowadzić obserwacje dotyczące pozostałych wymagań,
4) wpisać spostrze\
enia do tabeli i wyciągnąć wnioski,
5) dokonać oceny wykonania ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 kartka, długopis,
 literatura z rozdziału 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
Ćwiczenie 3
Wykonaj szkic działki siedliskowej wybranego gospodarstwa rolnego i oceń lokalizację
budynku/budynków inwentarskich.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wybrać gospodarstwo rolne,
2) dokonać potrzebnych pomiarów,
3) ocenić lokalizację budynków inwentarskich, uwzględniając ich poło\
enie w stosunku do:
- stron świata i nasłonecznienia,
- dróg publicznych,
- głębokości wód zaskórnych,
- budynku mieszkalnego,
- ujęcia wody,
4) nanieść odległości na szkic,
5) sformułować wnioski,
6) dokonać oceny wykonania ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- metoda projektów.
- dyskusja dydaktyczne wielokrotna,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 kartka, długopis,
 miarka,
 literatura z rozdziału 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
5.4. Choroby zwierzÄ…t gospodarskich
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przeprowadz
obserwację porównawczą wyglądu zachowania zwierzęcia zdrowego
i chorego.
Cechy zwierzÄ…t Wyniki obserwacji
ZwierzÄ™ zdrowe ZwierzÄ™ chore Wnioski
wygląd ogólny (kondycja, sierść,
stan oczu)
reakcja na bodz
ce zewnętrzne
apetyt
wygląd odchodów i wydzielin z
naturalnych otworów
i gruczołu mlekowego
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) porównać wygląd ogólny zwierzęcia zdrowego i chorego,
2) porównać reakcje na bodz
ce zwierzęcia zdrowego i chorego,
3) porównać apetyt zwierzęcia zdrowego i chorego,
4) porównać wygląd odchodów i wydzielin z naturalnych otworów i gruczołu mlekowego,
5) zapisać wyniki obserwacji w tabeli,
6) dokonać analizy wykonanego ćwiczenia i sformułować wnioski.
Åšrodki dydaktyczne:
 budynek inwentarski,
 zwierzęta gospodarskie,
 kartka, długopis,
 literatura zgodna z punktem 7 poradnika.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- ćwiczenia praktyczne,
- dyskusja dydaktyczna wielokrotna.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
Ćwiczenie 2
Dokonaj pomiaru temperatury ciała zwierząt, tętna i liczby oddechów i oceń stan
zdrowotny badanych zwierzÄ…t.
Badane zwierzę Temperatura ciała Liczba uderzeń tętna na Liczba oddechów na
o
/gatunek/ C minutÄ™ minutÄ™
1
2
3
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) dokonać pomiaru temperatury,
3) zmierzyć liczbę uderzeń tętna na minutę,
4) zmierzyć liczbę oddechów na minutę.
5) zapisać wyniki obserwacji w tabeli,
6) ocenić stan zdrowotny badanych zwierząt
7) dokonać analizy wykonanego ćwiczenia i sformułować wnioski.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- pokaz z objaśnieniem,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 budynek inwentarski,
 zwierzęta gospodarskie,
 termometr maksymalny,
 fonendoskop,
 zegarek lub stoper,
 kartka, długopis,
 literatura z rozdziału 7.
Ćwiczenie 3
Przeprowadz
wywiad z rolnikiem i określ najczęściej spotykane schorzenia zwierząt
gospodarskich oraz podręczne środki, które stosuje hodowca w trakcie udzielania pomocy
chorym zwierzętom.
Gatunek zwierząt Najczęściej Najczęściej stosowane podręczne środki
występujące Leki Materiały Narzędzia
schorzenia opatrunkowe i sprzęt
weterynaryjny
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
Wskazówki do realizacji
Przed przystÄ…pieniem do wykonania nale\
y zwrócić uwagę na znaczenie prawidłowego
doboru leków.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeprowadzić wywiad z rolnikiem i zapytać o:
- gatunki zwierząt występujące w gospodarstwie,
- najczęściej spotykane schorzenia zwierząt,
- stosowane leki, materiały opatrunkowe, narzędzia i sprzęt weterynaryjny,
2) zapisać wyniki i spostrze\
enia w tabeli,
3) zaprezentować efekty swojej pracy,
4) dokonać oceny wykonania ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
- przewodniego tekstu,
- dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
- ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 kartka, długopis,
 literatura z rozdziału 7.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Kształtowanie środowiska
uprawy roślin i chowu zwierząt gospodarskich
Test składa się z 20 zadań, z których:
- zadania 1, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 11, 13, 14, 15, 16, 17, 19, 20 sÄ… z poziomu podstawowego,
- zadania 2, 7, 10, 12, 18 sÄ… z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań 0 lub 1 punkt
Za ka\
dą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. a, 3. b, 4. b, 5. d, 6. a, 7. b, 8. c, 9. d, 10. a, 11. b,
12. b, 13. d, 14. a, 15. c, 16. c, 17. c 18. b, 19. c, 20. d.
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zadania (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

1. Określić właściwości roślin dnia długiego B P a
2. Scharakteryzować właściwości gleby C PP a
3. Określić temperaturę kiełkowania B P b
Określić funkcje termometrów w klatce
4. B P b
meteorologicznej
Określić warunki, od których zale\
y
5. B P d
ciśnienie atmosferyczne
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
6. Rozpoznać przyrządy meteorologiczne A P a
7. Scharakteryzować właściwości klimatu C PP B
8. Określić skład gleby B P c
Określić rodzaj gleby w zale\
ności od
9. B P d
zawartości części spławialnych
Scharakteryzować właściwości gleby
10. C PP a
i określić skład granulometryczny
Określić optymalne pH gleby dla roślin
11. B P b
uprawnych
12. Scharakteryzować proces glebotwórczy C PP b
13. Określić kompleksy przydatności rolniczej B P d
Określić warunki lokalizacji budynków
14. B P a
inwentarskich
Określić warunki, jakie powinny spełniać
15. B P c
budynki inwentarskie
Określić optymalne warunki w budynkach
16. B P c
inwentarskich
17. Zakwalifikować choroby do grup B P c
Ocenić stan zdrowia zwierzat
18. D PP b
gospodarskich
19. Określić funkcje ARiMR B P c
20. Określić choroby zwalczane z urzędu B P d
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbli\
ajÄ…cym siÄ™ czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uwa\
nie instrukcjÄ™.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do ka\
dego zadania dołączone są 4 mo\
liwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki nale\
y błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed wskazaniem
poprawnego wyniku. Tylko wskazanie odpowiedzi nawet poprawnej bez uzasadnienia,
nie będzie uznane.
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłó\
jego rozwiÄ…zanie
na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
9. Na rozwiÄ…zanie testu masz 45 min.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
- instrukcja,
-
-
-
- zestaw zadań testowych,
-
-
-
- karta odpowiedzi.
-
-
-
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Rośliny długiego dnia
a) nie kwitnÄ… w lecie.
b) kwitną wczesną wiosną lub póz
nym latem.
c) kwitnÄ… niezale\
nie od długości dnia i nocy.
d) kwitnÄ… w lecie.
2. O intensywności nagrzewania i ochładzania się gleby decydują przede wszystkim
a) warunki wodno-powietrzne gleby.
b) warunki powietrzne gleby.
c) struktura gleb.
d) pH gleby.
3. Najni\
sze temperatury, w których zaczyna się kiełkowanie zbó\
to
a) 8 11°C.
b) 1 3°C.
c) 3 4°C.
d) 5 6°C
4. Termometr suchy słu\
y do pomiaru
a) wilgotności powietrza.
b) chwilowej temperatury powietrza.
c) najni\
szej temperatury po poprzedniej obserwacji.
d) najwy\
szej temperatury po poprzedniej obserwacji.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
5. Wartość ciśnienia nie zale\
y od
a) wysokości słupa atmosfery znajdującego się nad powierzchnią pomiaru.
b) gęstości powietrza znajdującego się w słupie atmosfery nad powierzchnią pomiaru.
c) wartości przyspieszenia ziemskiego (siły cię\
kości).
d) temperatury w czasie pomiaru.
6. Psychrometr to przyrząd słu\
Ä…cy do pomiaru
a) wilgotności powietrza.
b) ciśnienia atmosferycznego.
c) temperatury maksymalnej.
d) temperatury minimalnej.
7. O przejściowości klimatu nie świadczy
a) podobny udział mas powietrza polarnego morskiego i kontynentalnego
w kształtowaniu pogody w ciągu roku.
b) mała zmienność typów pogody w ciągu roku.
c) roczny przebieg zachmurzenia typowy dla klimatu morskiego przy rocznym
rozkładzie opadów charakterystycznym dla klimatu kontynentalnego.
d) wzrost rocznych amplitud temperatury w miarÄ™ przesuwania siÄ™ ku wschodowi.
8. Zawartość składników organicznych w glebie wynosi
a) 25%.
b) 40%.
c) 5%.
d) 10%.
9. Gliny lekkie, są to gleby zawierające frakcji spławialnych
a) 36 50%.
b) powy\
ej 50%.
c) poni\
ej 20%.
d) od 20 do 35%.
10. Je\
eli przy rozcieraniu na dłoni glebę trudno rozetrzeć, jest tłusta w dotyku oraz nie
wyczuwa się ziarnistości to ma skład granulometryczny
a) ilasty.
b) gliniasty.
c) piaszczysty.
d) szkieletowy.
11. Optymalny przedział pH dla pszenicy to
a) 4,5 6,0.
b) 6,0 7,5.
c) 7,5 9,0.
d) poni\
ej 4,5.
12. Gleby bielicowe i bielice najczęściej powstawały
a) z zasobnych w substancję organiczną utworów mineralnych.
b) w warunkach klimatu chłodnego i wilgotnego pod roślinnością borową.
c) pod lasami liściastymi i mieszanymi.
d) ze skał wapiennych lub z gipsów.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
13. W kompleksie gleb ornych 9 oznacza kompleks
a) \
ytni bardzo słaby.
b) owsiano-ziemniaczany górski.
c) pszenny górski.
d) zbo\
owo-pastewny słaby.
14. Budynki inwentarskie powinny być usytuowane w kierunku do stron świata
a) osią podłu\
ną w kierunku północ południe.
b) osią podłu\
ną w kierunku wschód zachód.
c) osią krótszą w kierunku wschód zachód.
d) osią krótszą w kierunku północ południe.
15. Co najmniej dwa wyjścia ewakuacyjne powinny znajdować się w budynku inwentarskim
przy obsadzie
a) powy\
ej 10 sztuk zwierzÄ…t.
b) powy\
ej 30 zwierzÄ…t.
c) powy\
ej 15 sztuk.
d) powy\
ej 25 sztuk.
16. Optymalna temperatura i wilgotność w pomieszczeniach dla bydła powinna wynosić
a) 16 20°C, 60 80% wilgotnoÅ›ci wzglÄ™dnej.
b) 6 10°C, 60 70% wilgotnoÅ›ci wzglÄ™dnej.
c) 8 16°C, 60 80% wilgotnoÅ›ci wzglÄ™dnej.
d) 12 18°C, 60 70% wilgotnoÅ›ci wzglÄ™dnej.
17. Ró\
yca nale\
y do chorób
a) grzybiczych.
b) niezakaz
nych.
c) zakaz
nych /infekcyjnych/.
d) paso\
ytniczych /inwazyjnych/.
18. Pomiary temperatury i liczby oddechów u zdrowego drobiu wykazują
a) 16 20°C, 60 80% wilgotnoÅ›ci wzglÄ™dnej.
b) 6 10°C, 60 70% wilgotnoÅ›ci wzglÄ™dnej.
c) 8 16°C, 60 80% wilgotnoÅ›ci wzglÄ™dnej.
d) 12 18°C, 60 70% wilgotnoÅ›ci wzglÄ™dnej.
19. System Identyfikacji i Rejestracji ZwierzÄ…t nadzorowany jest przez
a) AgencjÄ™ Rynku Rolnego.
b) Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
c) AgencjÄ™ Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
d) urzędy gminne.
20. Obowiązkowi zwalczania z urzędu podlega u bydła
a) salmonelloza bydła.
b) toksoplazmoza.
c) listerioza.
d) bruceloza bydła.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Kształtowanie środowiska uprawy roślin i chowu zwierząt gospodarskich
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Kształtowanie środowiska
uprawy roślin i chowu zwierząt gospodarskich .
Test składa się z 20 zadań, z których:
- zadania 1, 2, 4, 5, 6, 7, 9, 11, 12, 14, 17, 19, 20 sÄ… z poziomu podstawowego,
- zadania 3, 8, 10, 13, 15, 16, 18 sÄ… z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań 0 lub 1 punkt
Za ka\
dą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,
-
-
-
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
-
-
-
- dobry  za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
-
-
-
- bardzo dobry  za rozwiązanie 18 zadań, w tym 6 z poziomu ponadpodstawowego.
-
-
-
Klucz odpowiedzi: 1. c 2. a, 3. c, 4. d, 5. a, 6. c, 7. d, 8. b, 9. a, 10. d, 11. c,
12. a, 13. c, 14. a, 15. d, 16. a, 17. a, 18. a, 19. b, 20. b.
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zadania (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

1. Określić właściwości roślin dnia krótkiego B P c
2. Rozpoznać rośliny dnia długiego A P a
3. Scharakteryzować właściwości gleby C PP c
4. Określić temperaturę kiełkowania B P d
Określić funkcje termometrów w klatce
5. B P a
meteorologicznej
6. Rozpoznać i nazwać linie na mapie pogody B P c
7. Zdefiniować pojęcia meteorologiczne A P d
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
Scharakteryzować właściwości pór
8. C PP B
klimatycznych
9. Określić skład gleby B P a
Scharakteryzować przynale\
ność
10. C PP d
systematycznÄ… gleby
11. Określić budowę profilu glebowego B P c
12. Określić optymalne pH dla roślin uprawnych B P a
13. Scharakteryzować proces glebotwórczy C PP c
Określić warunki lokalizacji budynków
14. B P a
inwentarskich
Scharakteryzować warunki, jakie powinny
15. C PP d
spełniać budynki inwentarskie
Scharakteryzować optymalne warunki
16. C PP a
w budynkach inwentarskich dla bydła
17. Zakwalifikować choroby do grup B P a
18. Ocenić stan zdrowia zwierzat gospodarskich C PP a
Wskazać grupę zwierząt, dla której konieczne
19. B P b
sÄ… dokumenty identyfikacyjne
20. Wymienić choroby podlegające rejestracji A P b
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbli\
ajÄ…cym siÄ™ czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uwa\
nie instrukcjÄ™.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do ka\
dego zadania dołączone są 4 mo\
liwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki nale\
y błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed wskazaniem
poprawnego wyniku. Tylko wskazanie odpowiedzi nawet poprawnej bez uzasadnienia,
nie będzie uznane.
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłó\
jego rozwiÄ…zanie
na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
9. Na rozwiÄ…zanie testu masz 45 min.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
- instrukcja,
-
-
-
- zestaw zadań testowych,
-
-
-
- karta odpowiedzi.
-
-
-
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Rośliny krótkiego dnia
a) kwitnÄ… w lecie.
b) kwitnÄ… niezale\
nie od długości dnia i nocy.
c) kwitną wczesną wiosną lub póz
nym latem.
d) nie kwitnÄ… w lecie.
2. Burak cukrowy jest rośliną
a) długiego dnia.
b) krótkiego dnia.
c) obojętną,
d) niezale\
na od długości dnia i nocy.
3. Gleby wilgotne i mało przewiewne np. gliny
a) szybciej się nagrzewają i szybciej ochładzają.
b) szybciej się nagrzewają i wolno się ochładzają.
c) nagrzewają się i ochładzają powoli.
d) wolno się nagrzewają i szybko ochładzają.
4. Najni\
sze temperatury, w których zaczyna się kiełkowanie buraków cukrowych to
a) 8 11ºC.
b) 1 3ºC.
c) 3 4ºC.
d) 5 7ºC.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
5. Termometr zwil\
ony słu\
y do pomiaru
a) wilgotności powietrza.
b) chwilowej temperatury powietrza.
c) najni\
szej temperatury po poprzedniej obserwacji.
d) najwy\
szej temperatury po poprzedniej obserwacji.
6. Izobara to linia Å‚Ä…czÄ…ca
a) miejsca o takiej samej temperaturze.
b) miejsca o takiej samej wilgotności.
c) miejsca o takim samym ciśnieniu.
d) miejsca o takiej samej prędkości wiatru.
7. Wąskie strefy przejściowe pomiędzy ró\
nymi pod względem temperatury i wilgotności
masami powietrza nazwane sÄ…
a) ni\
em barycznym.
b) wy\
em barycznym.
c) frontem ciepłym.
d) frontami atmosferycznymi.
8. Przedwiośnie to pora klimatyczna o średniej dobowej temperaturze
a) od 5 do 15ºC.
b) od 0 do 5ºC.
c) poni\
ej 0ºC.
d) powy\
ej 15ºC.
9. Od 5 do 10% części spławialnych zawierają
a) piaski luz
ne.
b) piaski słabogliniaste.
c) piaski gliniaste lekkie.
d) piaski gliniaste mocne
10. Przynale\
ność systematyczna gleb zale\
y od
a) przepuszczalności poszczególnych warstw.
b) miÄ…\
szości poziomu próchnicznego.
c) głębokości poziomu wymywania.
d) rodzaju i układu poziomów genetycznych.
11. Litera E w profilu glebowym oznacza poziom
a) wzbogacania.
b) próchniczny.
c) wymywania.
d) skały macierzystej.
12. Optymalny przedział pH dla gryki to
a) 5,0 6,5.
b) 6,5 7,5.
c) 7,5 9,0.
d) poni\
ej 4,5.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
13. Rędziny najczęściej powstawały
a) z piasków i mają kwaśny odczyn.
b) z namułów osadzonych przez wody powodziowe.
c) ze skał wapiennych lub z gipsów.
d) prawie wyłącznie z lessów.
14. Poziom wody na terenie pod budynek inwentarski powinien wynosić
a) poni\
ej 1,5 m.
b) 0,5 1,0 m.
c) 1,0 1,5 m.
d) nie ma znaczenia.
15. Optymalna temperatura i wilgotność w pomieszczeniach dla świń dorosłych powinna
wynosić:
a) 16 20ºC, 60 80% wilgotnoÅ›ci wzglÄ™dnej.
b) 6 10ºC, 60 70% wilgotnoÅ›ci wzglÄ™dnej.
c) 8 16ºC, 60 80% wilgotnoÅ›ci wzglÄ™dnej.
d) 12 18ºC, 60 70% wilgotnoÅ›ci wzglÄ™dnej.
16. Gruz
lica nale\
y do chorób wywołanych przez:
a) wirusy, bakterie, pierwotniaki.
b) paso\
yty wewnętrzne.
c) grzyby chorobotwórcze.
d) paso\
yty zewnętrzne.
17. Pomiary temperatury i liczby oddechów u zdrowego bydła wykazują
a) 38,0  39,5ºC, 10 30 oddechów na minutÄ™.
b) 40,0  42,5ºC, 16 30 oddechów na minutÄ™.
c) 37,0  38,5ºC, 10 15 oddechów na minutÄ™.
d) 35,0  37,5ºC, 10 20 oddechów na minutÄ™.
18. Do czynników chemicznych wywołujących choroby zwierząt nale\
y
a) nadmiar lub niedobór pewnych substancji mineralnych.
b) zbyt wysoka lub zbyt niska temperatura.
c) urazy mechaniczne.
d) paso\
yty zewnętrzne i wewnętrzne.
19. Dokument identyfikacyjny zwierzęcia  paszport przeznaczony jest dla
a) trzody chlewnej.
b) bydła.
c) wszystkich grup zwierzÄ…t.
d) trzody chlewnej, bydła i drobiu.
20. Obowiązkowi rejestracji podlega u bydła
a) wścieklizna.
b) toksoplazmoza.
c) BSE.
d) bruceloza bydła.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Kształtowanie środowiska uprawy roślin i chowu zwierząt gospodarskich
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punktacja
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
7. LITERATURA
1. Dzień A. (red.): Produkcja i pozyskiwanie surowców rolniczych. Format-AB, Warszawa 1998
2. Gawrońska A. (red.): Podstawy produkcji roślinnej. Cz. 1 i 2 Hortpress, Warszawa 1996
3. Gawrońskiej A. (red.): Podstawy produkcji roślinnej. Cz. 2 Hortpress, Warszawa 1997
4. Hodowla zwierzÄ…t - tom 1 i 2 PWRiL, Warszawa 1996
5. Kowalak Z.: Produkcja rolnicza. Cz. 2. Wydawnictwo eMPi2, Poznań 2003
6. Lewandowski S (red.): Podstawy produkcji zwierzęcej. Hortpress. Warszawa 1997
7. Podstawy produkcji roślinnej. PWRiL, Warszawa 1999
8. Podstawy produkcji zwierzęcej. WSiP, Warszawa 1997
9. Rekiel A. (red.): Produkcja zwierzęca. Cz. 1 Wiadomości podstawowe. Hortpress.
Warszawa 2006
10. Suwara I.: Podstawy produkcji roślinnej. WSiP, Warszawa 1998
11. www.arimr.gov.pl
12. http://test-therm.com.pl/meteo/
Literatura metodyczna
1. Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele
kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994
2. Niemierko B.: Między oceną szkolną a dydaktyką. WSiP, Warszawa 1997
3. Niemiecko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. BKKK, FW, Warszawa 1997
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35