MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Andrzej Kulka
Posługiwanie się dokumentacją techniczno-technologiczną
321[05].O2.04
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
dr in\
. Halina Garbowska
mgr in\
. Daniel Grzesiak
Opracowanie redakcyjne:
mgr in\
. Andrzej Kulka
Konsultacja:
mgr Rafał Rzepkowski
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 321[05].O2.04,
 Posługiwanie się dokumentacją techniczno-technologiczną , zawartej w modułowym
programie nauczania dla zawodu technik rolnik.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Przykładowe scenariusze zajęć 7
5. Ćwiczenia 11
5.1. Normalizacja i rysunek techniczny 11
5.1.1. Ćwiczenia 11
5.2. Sposoby wykonywania rysunków 13
5.2.1. Ćwiczenia 13
5.3. Elementy rysunku technicznego 16
5.3.1. Ćwiczenia 16
5.4. Rysunki schematyczne i zło\
eniowe 19
5.4.1. Ćwiczenia 19
5.5. Dokumentacja techniczna 21
5.5.1. Ćwiczenia 21
5.6. Części maszyn w technice rolniczej 23
5.6.1. Ćwiczenia 23
5.7. Maszynoznawstwo ogólne w technice rolniczej 26
5.7.1. Ćwiczenia 26
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 28
7. Literatura 40
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik rolnik, w jednostce modułowej
321[05].O2.04  Posługiwanie się dokumentacją techniczno-technologiczną , zawartej
w modułowym programie nauczania dla tego zawodu.
W poradniku zamieszczono:
- wymagania wstępne,
- cele kształcenia,
- przykładowe scenariusze zajęć,
- ćwiczenia,
- wskazówki do realizacji ćwiczeń,
- sposób wykonania ćwiczenia,
- metody nauczania,
- wyposa\
enie stanowiska pracy,
- ewaluacja osiągnięć ucznia,
- wykaz literatury.
Formy organizacyjne pracy uczniów powinny być zró\
nicowane, począwszy od
samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. W trakcie realizacji programu nauczania
nale\
y korzystać z ró\
nych z
ródeł informacji, takich jak: podręczniki, poradniki, normy,
katalogi, przepisy i regulaminy, instrukcje i inne z
ródła informacji.
Prowadzenie zajęć metodami aktywizującymi i praktycznymi wymaga od nauczyciela
przygotowania takich materiałów, jak:
- instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy,
- instrukcje stanowiskowe,
- scenariusze projektów.
Wa\
nym elementem procesu dydaktycznego jest system sprawdzania i oceny osiągnięć
szkolnych ucznia. W celu przeprowadzenia pomiaru dydaktycznego, nauczyciel mo\
e
posłu\
yć się zamieszczonym w rozdziale 6 przykładami ró\
nych zadań testowych.
W tym rozdziale zamieszczono równie\
:
- plan testu w formie tabelarycznej,
- punktacje zadań i uczenia się,
- propozycje norm wymagań,
- instrukcję dla nauczyciela,
- instrukcję dla ucznia,
- kartę odpowiedzi,
- zestaw zadań testowych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
321[05].O2
Podstawy produkcji rolniczej
321[05].O2.01
Przestrzeganie przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpo\
arowej oraz
ochrony środowiska
321[05].O2.02 321[05].O2.04
Charakteryzowanie grup i gatunków Posługiwanie się dokumentacją
techniczno-technologiczną
roślin uprawnych oraz zwierząt
gospodarskich
321[05].O2.03
Kształtowanie środowiska uprawy
roślin i chowu zwierząt
gospodarskich
Schemat układu jednostek modułowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- rozpoznawać podstawowe przybory kreślarskie,
- posługiwać się przyborami kreślarskimi,
- określać podstawowe wielkości i jednostki układu SI,
 przeliczać ró\
ne jednostki miar kątowych i liniowych,
 określać metody i środki zapobiegania szkodliwym czynnikom środowiska pracy,
- interpretować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo\
arowej oraz
ochrony środowiska,
- korzystać z ró\
nych z
ródeł informacji,
- obsługiwać komputer na poziomie podstawowym.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- określić znaczenie techniki dla rolnictwa i gospodarki \
ywnościowej,
- odczytać rysunki techniczne,
- wykonać rysunki brył i prostych części maszyn,
- zwymiarować części maszyn,
- zastosować uproszczenia i oznaczenia w rysunku technicznym,
- zastosować programy komputerowe do wykonywania rysunku technicznego,
- odczytać rysunki zamieszczone w dokumentacji technicznej,
- skompletować dokumentację techniczną i technologiczną,
- scharakteryzować system normalizacyjny stosowany w rolnictwie i gospodarce
\
ywnościowej,
- określić rolę normalizacji w technice,
- scharakteryzować budowę części maszyn rolniczych, określić ich zastosowanie oraz
zasady działania,
- skorzystać z norm, instrukcji i innych z
ródeł informacji zawodowej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca: & .& & & & & & & & & & & & & & .& & & & .
Modułowy program nauczania: Technik rolnik 321[05]
Moduł: Podstawy produkcji rolniczej 321[05].O2
Jednostka modułowa: Posługiwanie się dokumentacją techniczno-technologiczną
321[05].O2.04
Temat: Wykonywanie szkiców części maszyn.
Cel ogólny: zwymiarować i opisać proste rysunki techniczne.
Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć:
- wykonywać szkice prostych części maszyn, które będą podstawą do wykonania rysunku,
- zastosować uproszczenia i symbole rysunkowe,
- zastosować wymiary gabarytowe przedmiotu.
Metody nauczania uczenia się:
- pogadanka pedagogiczna,
- pokaz,
- ćwiczenia indywidualne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca samodzielna uczniów.
Uczestnicy: uczniowie szkoły ponadgimnazjalnej w zawodzie technik rolnik.
Czas: 3 godziny dydaktyczne.
Środki dydaktyczne:
- części maszyn  śruby,
- przybory i materiały kreślarskie,
- arkusze papieru formatu A4,
- podręcznik z uproszczeniami i symbolami rysunkowymi.
Przebieg zajęć:
1) Wprowadzenie do tematu zajęć.
2) Przedstawienie celów zajęć.
3) Realizacja tematu:  Wykonywanie szkiców części maszyn ,
- nauczyciel wyjaśnia zasady szkicowania przedmiotów, zasady stosowania uproszczeń
i symboli na rysunku,
- nauczyciel wyjaśnia zasady stosowane przy wymiarowaniu przedmiotów  wymiary
gabarytowe i długość gwintu,
- nauczyciel pokazuje uczniom przykładowe szkice części maszyn i objaśnia sposób ich
wykonania,
- nauczyciel rozdaje uczniom części maszyn  śruby. Uczniowie za pomocą linijki mierzą
otrzymane przedmioty, szkicują i wymiarują gabaryty i długość gwintu,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
- w trakcie wykonywania zadania nauczyciel, udziela wskazówek i koryguje błędy uczniów
w wykonywanym ćwiczeniu,
- po wykonanym zadaniu, uczniowie porządkują swoje stanowisko pracy i przygotowują
prezentację wykonanego zadania.
4) Prezentacje prac uczniów, dyskusja podsumowująca.
5) Posumowanie wykonania zadania przez uczniów, ocena prac.
6) Zadanie pracy domowej.
Zakończenie zajęć
Praca domowa
Przygotuj arkusz papieru A4 i wykonaj rysunek wykonawczy szkicowanej części.
Rysunek powinien zawierać:
 obramowanie i tabliczkę rysunkową,
 rysunek części maszyn w uproszczeniu,
 wymiary gabarytowe i długość gwintu.
Ewaluacja:
Uzyskanie informacji zwrotnej od uczniów w czasie prezentacji i dyskusji podsumowującej
dotyczącej zrozumienia problemu i trudności w wykonaniu zadania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca & & & & & & & & & & & & & & .& & & & .
Modułowy program nauczania: Technik rolnik 321[05]
Moduł: Podstawy produkcji rolniczej 321[05].O2
Jednostka modułowa: Posługiwanie się dokumentacją techniczną 321[05].O2.04,
Temat: Posługiwanie się dokumentacją techniczną maszyn.
Cel ogólny: posłu\
yć się dokumentacją techniczną, normami i katalogami.
Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć:
- zidentyfikować części na podstawie uproszczeń i symboli rysunkowych,
- odszukać części maszyn na podstawie rysunku,
- zastosować system kodu techniczno-materiałowego do części maszyn.
Metody nauczania uczenia się:
- pogadanka pedagogiczna,
- ćwiczenia praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca uczniów w zespołach 2 3 osobowych.
Uczestnicy: uczniowie technikum rolniczego.
Czas: 2 godziny dydaktyczne.
Środki dydaktyczne:
 katalog maszyn rolniczych,
 instrukcje obsługi i katalog części zmiennych,
 tabele.
Przebieg zajęć:
1) Wprowadzenie do tematu zajęć.
2) Przedstawienie celów zajęć.
3) Realizacja tematu:  Posługiwanie się dokumentacją techniczną maszyn :
Zadanie dla ucznia:
Oceń stan parku maszynowego gospodarstwa rolniczego. Mając do dyspozycji katalog części
zamiennych dowolnej maszyny, sporządz
zamówienie na części zamienne 3 elementów.
a) Nauczyciel:
 wprowadza uczniów do tematu zajęć,
 przedstawia cel ogólny i cele szczegółowe zajęć,
 wyjaśnia elementy dokumentacji technicznej maszyn,
 wyjaśnia zasady przedstawiania części zamiennych w katalogu,
 wyjaśnia zasady korzystania z rysunku katalogowego,
 wyjaśnia sposób wykonania zamówienia na części zamienne,
 nadzoruje pracę uczniów.
b) uczniowie analizują:
 zadanie i instrukcję wykonania zadania,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
 dostępny katalog maszyn,
 instrukcję obsługi i katalogi części zamiennych,
 rysunki katalogowe części zamiennych
c) uczniowie wykonują zadanie:
 identyfikują 3 części zamienne,
 określają ich nazwy,
 określają ich numery katalogowe (KTM),
 określają liczbę niezbędnych części.
 przygotowują zamówienie na części zamienne w tabeli wg wzoru:
Tabela 1. Zamówienie na części zamienne do & & & & & & & & & & & ..
Lp. Nazwa części numer KTM ilość szt.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
4) Prezentacje prac uczniów, dyskusja podsumowująca,
5) Posumowanie wykonania zadania przez uczniów, ocena prac,
6) Zadanie pracy domowej.
Zakończenie zajęć
Praca domowa
Sprawdz
w gospodarstwie swoich rodziców stan maszyn i przygotuj zamówienie części
zamiennych dla określonej maszyny w celu dokonania jej naprawy, zamówienie przygotuj na
podstawie katalogu części zamiennych tej maszyny.
Ewaluacja:
Uzyskanie informacji zwrotnej od uczniów w czasie prezentacji i dyskusji podsumowującej
dotyczącej zrozumienia problemu i trudności w wykonaniu zadania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
5. ĆWICZENIA
5.1. Normalizacja i rysunek techniczny
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przygotuj do rysunku format rysunkowy A4, sprawdz
jego wymiary. Za pomocą
poznanych przyborów kreślarskich narysuj obramowanie i tabliczkę rysunkową wg wzoru
(bez opisu).
Rys. 1. do ćwiczenia 1 [1, s. 29]
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób jego wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować arkusz papieru do rysowania,
2) zmierzyć jego wymiary i porównać z normą,
3) wykreślić obramowanie formatu A4 na papierze rysunkowym,
4) narysować tabliczkę rysunkową.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- indywidualne ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
 deska kreślarska,
 papier rysunkowy,
 przybory kreślarskie,
 ołówki i gumka,
 poradnik dla ucznia,
 zeszyt.
Ćwiczenie 2
Na arkuszu papieru formacie A4, narysuj obramowanie i tabliczkę rysunkową. Napisz
definicję rysunku technicznego pismem technicznym s = 1 mm.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób jego wykonania. Pismo powinno być wykonane zgodnie z Polską Normą.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować arkusz papieru,
2) wymierzyć format arkusza A4,
3) wyznaczyć i narysować obramowanie,
4) narysować tabliczkę rysunkową,
5) narysować siatkę do pisma technicznego,
6) wykonać pismo techniczne zgodnie z normą.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- indywidualne ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
 deska kreślarska,
 papier rysunkowy,
 przybory kreślarskie,
 ołówki,
 gumka,
 poradnik, wzory znaków pisma.
Ćwiczenie 3
Na arkuszu papieru formacie A4, narysuj obramowanie i tabliczkę rysunkową. Wykreśl
trójkąt prostokątny i opisz na nim okrąg.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób jego wykonania. Figury mogą być inne, dla uczniów bardziej zaawansowanych mogą
zawierać elementy geometrii wykreślnej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wykreślić obramowanie formatu A4 na papierze rysunkowym,
2) narysować i opisać tabelkę rysunkową
3) narysować trójkąt prostokątny mo\
liwie du\
y,
4) wyznaczyć środek okręgu,
5) narysować okrąg.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- indywidualne ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
 deska kreślarska,
 papier rysunkowy,
 przybory kreślarskie,
 ołówki, gumka,
 poradnik dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
5.2. Sposoby wykonywania rysunków
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Narysuj w rzucie prostokątnym, na arkuszu papieru A4, figurę przedstawioną w izometrii
(lub inną otrzymaną od nauczyciela):
Rysunek do ćwiczenia 1 [5, s. 53]
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób jego wykonania. Dla lepszej wizualizacji zadania mo\
na posłu\
yć się innymi
dostępnymi modelami do rysunku technicznego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować arkusz papieru A4,
2) narysować obramowanie i opisać tabliczkę rysunkową,
3) narysować osie symetrii,
4) zmierzyć wymiary przedmiotu,
5) narysować kształt przedmiotu linią ciągłą cienką,
6) narysować widok przedmiotu linią ciągłą grubą,
7) usunąć zbędne linie z rysunku,
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- indywidualne ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
 arkusz papieru,
 przybory i materiały kreślarskie,
 ołówki, gumka.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
Ćwiczenie 2
Narysuj w rzucie aksometrycznym ukośnym, na arkuszu papieru A4, figurę
przedstawioną w rzutach prostokątnych (lub inną otrzymaną od nauczyciela):
Rysunek do ćwiczenia 2
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób jego wykonania. Przed przystąpieniem do ćwiczeń mo\
na przeanalizować inne
modele brył i ich rzuty w celu wizualizacji zadania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować arkusz papieru A4,
2) narysować obramowanie i opisać tabliczkę rysunkową,
3) zmierzyć wymiary przedmiotu i zastosować podziałkę 5:1,
4) narysować układ osi aksonometrii ukośnej,
5) narysować przedmiot w rzucie aksonometrycznym z wykorzystaniem przyborów
i przyrządów kreślarskich,
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- indywidualne ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
 modele brył,
 arkusz papieru,
- przybory i materiały kreślarskie,
 ołówki, gumka.
Ćwiczenie 3
Wykonaj szkic części przedstawionej na poni\
szym rysunku. i zaznacz na nim istotne
wymiary (długość, szerokość, średnica otworu i miejsce jego wykonania).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
 Rysunek do ćwiczenia 2 [4, s. 36]
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób jego wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować przedstawiony rysunek,
2) przygotować format arkusza rysunkowego,
3) naszkicować widok przedmiotu zgodnie z przedstawionymi wymiarami,
4) sprawdzić, czy szkic mo\
e być podstawą wykonania rysunku technicznego.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- indywidualne ćwiczenia praktyczne
Środki dydaktyczne:
- papier rysunkowy,
- przybory kreślarskie,
- ołówki i gumka,
- poradnik dla ucznia lub inny model rysunkowy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
5.3. Elementy rysunku technicznego
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Mając do dyspozycji rysunek w widoku i przekroju kreskowym, narysuj ten przedmiot
w półwidoku półprzekroju.
Rysunek do ćwiczenia 1 [5, s. 77]
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób jego wykonania. Dokładna analiza rysunku, wyobra\
enie rzeczywistego przedmiotu
ułatwi narysowanie przekroju.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować rysunek,
2) przygotować odpowiedni format arkusza rysunkowego,
3) wykonać rysunek w półwidoku,
4) wykonać rysunek w półprzekroju.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 indywidualne ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
- papier rysunkowy,
- przybory kreślarskie,
- ołówki i gumka.
Ćwiczenie 2
Na rysunku został przedstawiony przedmiot w rzucie głównym i przekroju A A.
Korzystając z tego rysunku i przekroju A A, wykonaj rysunek z przekrojem B B.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
 Rysunek do ćwiczenia 2 [5, s. 88] Rysunek do ćwiczenia 2
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób jego wykonania. Dokładna analiza przekroju A A ułatwi wykonanie przekroju B B.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować przedstawiony rysunek,
2) przygotować format arkusza rysunkowego,
3) przerysować widok przedmiotu,
4) wykonać przekrój B B przedmiotu.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenia grupowe.
Środki dydaktyczne:
- papier rysunkowy,
- przybory kreślarskie,
- ołówki i gumka.
Ćwiczenie 3
Przerysuj i zwymiaruj przedstawiony przedmiot na rysunku zachowując zasady
wymiarowania.
Rysunek do ćwiczenia 1 [5, s. 114]
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób jego wykonania. Przedstawić sposoby wymiarowania części zgodnie z Polską
Normą.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować przedstawiony rysunek,
2) przygotować format arkusza rysunkowego,
3) przerysować widok przedmiotu,
4) zwymiarować rysunek,
5) opisać wymiary i symbole wymiarowe,
6) sprawdzić, czy podano niezbędne wymiary.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenia indywidualne.
Środki dydaktyczne:
 papier rysunkowy,
- przybory kreślarskie,
- ołówki i gumka.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
5.4. Rysunki schematyczne i zło\
eniowe
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Narysuj połączenie gwintowe dwóch blach o grubości po 10mm ka\
da, blachy zostały
połączone śrubą M20 z nakrętką o łbach sześciokątnych. Narysuj to połączenie w widoku
i uproszczeniu rysunkowym.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób jego wykonania. Połączenia śrubowe nale\
y wykonać w widoku (przekroju), na
drugim rysunku nale\
y wykonać to samo połączenie w uproszczeniu.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować arkusz rysunkowy A4 z tabliczką,
2) narysować połączenie gwintowe w widoku i uproszczeniu,
3) opisać tabliczkę rysunkową.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenia indywidualne.
Środki dydaktyczne:
 papier rysunkowy,
 przybory kreślarskie,
 ołówki, gumka,
 podręcznik z zasadami rysowania połączeń i uproszczeń rysunkowych.
Ćwiczenie 2
Przeanalizuj schemat budowy ładowacza czerpakowego zawieszanego lub
przyczepianego, zidentyfikuj poszczególne elementy jego układu hydraulicznego i naszkicuj
schemat hydrauliczny stosując symbole graficzne.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób jego wykonania. Przed zapoznaniem się z budową ładowacza nale\
y zapoznać się
z graficznymi sposobami przedstawiania jego części.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować schemat budowy ładowacza czerpakowego i odnalez
ć jego elementy
hydrauliczne,
2) przygotować arkusz papieru A4 do wykonania rysunku,
3) określić elementy graficzne układów hydraulicznych,
4) narysować schemat układu hydraulicznego.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenia indywidualne.
Środki dydaktyczne:
 papier rysunkowy,
 przybory kreślarskie,
 ołówki, gumka.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
5.5. Dokumentacja techniczna
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Mając do dyspozycji arkusz rysunkowy A1 (lub inny otrzymany od nauczyciela), złó\
go
według zasad składania rysunków do teczki formatu A4.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób jego wykonania. Nale\
y zwrócić uwagę na dokładność składania rysunków
i mo\
liwość zniszczenia w czasie składania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować sposób składania arkuszy,
2) zło\
yć arkusz formatu A1 do formatu A4,
3) sprawdzić poprawność wykonanego zadania, czy tabliczka rysunkowa znajduje się na
wierzchu.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenia grupowe.
Środki dydaktyczne:
 arkusz rysunkowy A1,
 deska kreślarska lub stół z odpowiednio du\
ym blatem,
 podręcznik.
Ćwiczenie 2
Oceń stan parku maszynowego gospodarstwa i warunkami przechowywania. Mając do
dyspozycji katalog części zamiennych dowolnej maszyny wykonaj zamówienie na części
zamienne wybierając 3 elementy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób jego wykonania. Nale\
y zapoznać się z częściami zamiennymi występującymi
w danej maszynie.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić zasady czytania rysunku katalogowego,
2) zidentyfikować potrzebne 3 części,
3) określić ich nazwy,
4) określić ich numery katalogowe (KTM),
5) określić liczbę niezbędnych części,
6) przygotować kartę zamówienia, np. wg wzoru.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
Tabela.2.Zamówienie na części zamienne do & & & & & & & & & & & ..
Lp. Nazwa części numer KTM ilość szt.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenia praktyczne grupowe.
Środki dydaktyczne:
- arkusz papieru do wykonania zamówienia na części zamienne,
- katalog części zamiennych,
- poradnik, zeszyt.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
5.6. Części maszyn w technice rolniczej
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zinwentaryzuj park maszynowy gospodarstwa, wybierz jedną maszynę i wyszukaj
rodzaje połączeń nierozłącznych zastosowanych do wykonania tej maszyny. Wykonaj
tabelaryczne zestawienie połączeń nierozłącznych, wypisz ich zalety.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób jego wykonania. Nale\
y wybrać maszynę, w której występuje kilka rodzajów
połączeń. Nie mogą to być proste narzędzia rolnicze.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać instrukcję obsługi maszyny,
2) zidentyfikować połączenia nierozłączne,
3) nazwać te połączenia,
4) przygotować kartę dydaktyczną w formie tabeli,
Tabela do ćwiczenia 1. Identyfikacja połączeń nierozłącznych w & & & & & & & & & & & ..
Lp. Nazwa połączenia miejsce występowania zalety
1
2
3
4
5
5) wypisać je w tabeli na karcie dydaktycznej,
6) wypisać zalety tych połączeń,
7) wskazać mo\
liwość zastąpienia tych połączeń innymi połączeniami.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenia praktyczne grupowe.
Środki dydaktyczne:
- ró\
ne maszyny rolnicze,
- arkusz papieru do wykonania kart dydaktycznych,
- instrukcje obsługi danej maszyny,
- poradnik, zeszyt.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
Ćwiczenie 2
Zinwentaryzuj park maszynowy gospodarstwa, wybierz jedną z maszyn. Przy pomocy
instrukcji obsługi i katalogu części zamiennych zidentyfikuj połączenia ruchowe zastosowane
do jej budowy (sprzęgła, przekładnie). Wykonaj tabelaryczne zestawienie tych połączeń
i przedstaw zadania, jakie spełniają w tej maszynie.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób jego wykonania. Nale\
y wybrać maszynę, w której występuje kilka rodzajów
połączeń ruchowych  sprzęgieł, przekładni. Nie mogą to być proste narzędzia lub maszyny
rolnicze, w których nie występuje przenoszenie napędu.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać instrukcję obsługi maszyny i przeanalizować katalog części zamiennych,
2) zidentyfikować zastosowane połączenia ruchowe,
3) nazwać te połączenia,
4) przygotować kartę dydaktyczną w formie tabeli,
Tabela do ćwiczenia 2. Identyfikacja połączeń nierozłącznych w & & & & & & & & & & & ..
Lp. Nazwa połączenia miejsce występowania zadanie jakie wykonuje
1
2
3
4
5
5) wypisać je w tabeli na karcie dydaktycznej,
6) określić zadania, jakie wykonują w maszynie,
7) zaproponować zastosowanie innych rozwiązań technicznych.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenia praktyczne grupowe.
Środki dydaktyczne:
- ró\
ne maszyny rolnicze,
- arkusz papieru do wykonania kart dydaktycznych,
- instrukcje obsługi i katalog części zamiennych danej maszyny,
- poradnik, zeszyt.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
Ćwiczenie 3
Mając do dyspozycji połączenia śrubowe, zaproponuj ró\
ne zabezpieczenia przed
samoodkręceniem się.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób jego wykonania. Nale\
y przypomnieć sposoby zabezpieczania połączeń śrubowych
przed samoodkręceniem się.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować sposób połączenia części przy pomocy śrub,
2) określić ich zastosowanie,
3) określić właściwości i jakość,
4) zaproponować sposoby zabezpieczenia przed samoodkręceniem się.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenia grupowe.
Środki dydaktyczne:
- połączenie śrubowe,
- przykłady zabezpieczeń  podkładki, nakrętki, drut,
- zeszyt i przybory do pisania,
- poradnik.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
5.7. Maszynoznawstwo ogólne w technice rolniczej
5.7.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj smarowanie ciągnika rolniczego punktów smarowania smarem stałym.
Zapoznaj się ze sposobami smarowania ciągnika rolniczego, uzasadnij konieczność
smarowania części ró\
nymi sposobami.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób jego wykonania. Przed przystąpieniem do smarowania ciągnika rolniczego nale\
y
przeanalizować tabelę jego punktów smarowania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać instrukcję obsługi ciągnika rolniczego,
2) przeanalizować tabelę smarowania ciągnika,
3) zidentyfikować punkty smarowania ciągnika,
4) ocenić sposób wykonania pracy,
5) wyjaśnić potrzebę smarowania ciągnika smarem stałym i olejem.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenia grupowe.
Środki dydaktyczne:
- ciągnik rolniczy,
- instrukcja obsługi ciągnika rolniczego,
- smar, smarownica, olej,
- zestaw narzędzi monterskich,
- poradnik, zeszyt.
Ćwiczenie 2
Dokonaj przeglądu instalacji wodno-analizacyjną gospodarstwa, określ jej rodzaj,
rozpoznaj zastosowane pompy do tłoczenia wody.
Wskazówki do realizacji ćwiczenia
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób jego wykonania. Przypomnieć nale\
y rodzaje pomp wykorzystywanych do
pompowania wody w gospodarstwach.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić zasady bezpiecznej pracy,
2) przeanalizować się z planem instalacji wodno-kanalizacyjnej gospodarstwa,
3) określić rodzaj ujęcia wodnego,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
4) rozpoznać zastosowaną pompę wodną,
5) ocenić prawidłowość działania pompy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenia praktyczne indywidualne.
Środki dydaktyczne:
- instalacja wodno-kanalizacyjna w budynku gospodarczym,
- schemat urządzenia hydroforowego,
- plan instalacji wodno-kanalizacyjnej budynku,
- instrukcję obsługi pompy.
Ćwiczenie 3
Wykonaj pompowanie opon przyczepy agregatem sprę\
arkowym.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób jego wykonania. Sprawdzić działanie zaworów bezpieczeństwa agregatu.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeczytać instrukcję obsługi agregatu sprę\
arkowego,
2) przeanalizować tabelę ciśnień w oponach przyczep,
3) zidentyfikować punkty pompowania opon,
4) przeanalizować sposób pompowania opon,
5) napompować opony i zmierzyć wartość ciśnienia,
6) ocenić sposób wykonania pracy,
7) wyjaśnić konieczność kontrolowania ciśnienia w ogumieniu przyczepy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia grupowe.
Środki dydaktyczne:
- agregat sprę\
arkowy,
- instrukcja obsługi agregatu sprę\
arkowego,
- przyczepa,
- zestaw narzędzi monterskich,
- ciśnieniomierz,
- poradnik, zeszyt.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Posługiwanie się
dokumentacją techniczno-technologiczną
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania 1, 2, 3, 4, 5, 7, 9, 13, 15, 16, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,
- zadania 6, 8, 10, 11, 12, 14, 17 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za ka\
dą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za nieprawidłową odpowiedz

lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  co najmniej 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  co najmniej 18 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. c, 3. a, 4. d, 5. a, 6. d, 7. d, 8. a, 9. b, 10. b, 11. c,
12. d, 13. a, 14. b, 15. a, 16. a, 17. c, 18. a, 19. c, 20. c.
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu Wymagań Odpowiedz

Zastosować normy dotyczące rysunku
1 B P b
technicznego
Rozpoznać podstawowy format arkusza
2 A P c
rysunkowego
3 Wyjaśnić pojęcie schematu A P a
Określić poło\
enie tabliczki
4 A P d
rysunkowej
5 Zastosować linie rysunkowe B P a
6 Ustalić podziałkę zmniejszającą C PP d
Rozró\
nić sposoby przedstawiania
7 B P d
części
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
Dobrać układ osi do wykonywanego
8 D PP a
rzutu
9 Wyjaśnić przekrój rysunku A P b
10 Dobrać rodzaj przekroju C PP b
11 Dobrać tekst do opisu rysunków C PP c
12 Zastosować zasady rzutowania D PP d
13 Oznaczyć miejsca obróbki cieplnej B P a
14 Dobrać sposób rysowania części D PP b
15 Wyjaśnić pojęcie wymiar tolerowany B P a
Wyjaśnić pojęcie uproszczenie
16 B P a
rysunkowe
Ustalić sposób przedstawiania części
17 C PP c
na rysunku
18 Rozró\
nić rysunki techniczne B P a
19 Wyjaśnić pojęcie rysunek zło\
eniowy A P c
Wyjaśnić zasady odczytywania rysunku
20 B P c
technicznego
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbli\
ającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uwa\
nie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do ka\
dego zadania dołączone są 4 mo\
liwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki nale\
y błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed wskazaniem
poprawnego wyniku. Tylko wskazanie odpowiedzi nawet poprawnej bez uzasadnienia,
nie będzie uznane.
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłó\
jego rozwiązanie
na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
9. Na rozwiązanie testu masz 30 min.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Rysunek techniczny to rysunek wykonany zgodnie z
a) ustaleniami u\
ytkowników.
b) obowiązującymi normami określonymi w PN.
c) zasadami pisowni.
d) nie obowiązują \
adne zasady.
2. Podstawowy format arkusza rysunkowego posiada wymiary
a) 200x300 mm.
b) 294x194 mm.
c) 210x297 mm.
d) 210x310 mm.
3. Schemat jest to rysunek
a) z zastosowaniem symboli graficznych.
b) wykonany na ogół odręcznie.
c) wykonany w podziałce i zwymiarowany na papierze brystolu.
d) rysunek wykonany za pomocą komputera.
4. Tabliczka rysunkowa powinna być umieszczona na rysunku
a) w lewym dolnym rogu.
b) w prawym górnym rogu.
c) w lewym górnym rogu.
d) w prawym dolnym roku.
5. Linią ciągłą grubą rysujemy
a) widoczne zarysy i krawędzie przedmiotów.
b) linie wymiarowe i pomocnicze.
c) niewidoczne zarysy i krawędzie przedmiotu.
d) osie symetrii.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
6. Podziałkę zmniejszającą przedstawia zapis
a) 1:5,
b) 1:2.
c) 1:1.
d) 5:1.
7. Przedstawiony rysunek wykonany jest w
a) izometrii.
b) dimetrii prostokątnej.
c) dimetrii ukośnej.
d) rzutach prostokątnych.
Rysunek do zadania 7 [5, s.59]
8. Który układ osi współrzędnych stosowany jest w rzucie izometrycznym
a) A.
A B C
b) B.
c) C.
d) \
aden z wymienionych.
Rysunek do zadania 8 [5, s. 47]
9. Przekrój rysunku przedstawia
a) zewnętrzne kształty i wymiary.
b) wewnętrzna budowę przedmiotu.
c) zewnętrzne i wewnętrzne kształty przedmiotu.
d) przedmiot w rzucie prostokątnym.
10. Na rysunku pokazany jest przekrój
a) zewnętrzny.
b) stopniowy.
c) wewnętrzny.
d) ukośny.
Rysunek do zadania 10 [5, s. 88]
11. Do opisu rysunków technicznych wykorzystuje się
a) tekst ozdobny.
b) litery kaligraficzne.
c) liczby i znaki wymiarowe.
d) nie mo\
na u\
ywać \
adnych napisów.
12. Do wymiarowania rysunku stosuje się zasady
a) podaje się wszystkie wymiary na wszystkich rzutach.
b) wymiary oczywiste nale\
y podkreślić,
c) nie mo\
na podawać wymiarów 1 elementu na tych samych rzutach.
d) nie powtarzania wymiarów, pomijania oczywistych wymiarów, grupowania
wymiarów.
13. Miejsca obróbki cieplnej lub powłok ochronnych oznacza się
a) linią punktową.
b) linią ciągłą grubą.
c) opisem tych miejsc.
d) linią dwupunktową.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
14. Na podstawie którego rysunku wykonuje się elementy, części w warsztacie
a) monta\
owego.
b) wykonawczego.
c) zło\
eniowego.
d) składanego.
15. Wymiar tolerowany polega na
a) podaniu odchyłki wymiarowej.
b) podaniu błędu obróbki.
c) podaniu wymiaru nierówności materiału,
d) uzyskaniu bezwzględnej wartości wymiaru.
16. Uproszczenie rysunkowe polega na
a) zastąpieniu skomplikowanych linii zarysu, liniami prostszymi.
b) opuszczeniu skomplikowanych elementów rysunku.
c) nie rysuje się elementów znormalizowanych.
d) zastępuje się element umownym znakiem.
17. Aby wyjaśnić budowę lub działanie maszyny stosuje się rysunki
a) perspektywiczne.
b) ofertowe.
c) schematyczne.
d) odręczne.
18. Rysunek zawierający wymiary, oznaczenia stanu powierzchni i obróbki nazywamy
a) rysunkiem wykonawczym.
b) rysunkiem monta\
owym.
c) rysunkiem zło\
onym.
d) rysunkiem zło\
eniowym.
19. Rysunek zło\
eniowy przedstawia
a) sposób wykonania części.
b) sposób malowania części.
c) poszczególne części po zmontowaniu.
d) pojedyncze części po wykonaniu.
20. Czytanie rysunku polega na
a) przeczytaniu napisów wykonanych na rysunku.
b) analizie przedstawionych rzutów.
c) analizie tabliczki, analizie rysunku i wyobra\
eniu przedmiotu.
d) znalezieniu właściwego rzutu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Posługiwanie się dokumentacją techniczno-technologiczną
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Posługiwanie się
dokumentacją techniczno-technologiczną
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania 1, 2, 3, 4, 5, 8, 9, 10, 12, 13, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,
- zadania 6, 7, 11, 14, 15, są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za ka\
dą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za nieprawidłową odpowiedz

lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  co najmniej 16 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  co najmniej 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. c, 3. b, 4. a, 5. d, 6. c, 7. a, 8. c, 9. b, 10. a, 11. d,
12. b, 13. a, 14. c, 15. a, 16. b, 17. d, 18. b, 19. c, 20. d.
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

Określić zasady obowiązujące w rysunku
1 B P a
technicznym
2 Rozró\
nić rysunek techniczny A P c
3 Rozró\
nić zasadniczy format rysunkowy B P b
Wyjaśnić tworzenie pochodnych formatów
4 A P a
rysunkowych
5 Określić zapisy w tabliczce B P d
6 Zastosować linię kreskową C PP c
Zastosować sposób wykonania linii
7 C PP a
nieciągłych
Określić sposób wykonania pisma
8 B P c
technicznego
9 Wyjaśnić pojęcie podziałki B P b
10 Określić oznaczenie ołówków B P a
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
11 Określić elementy stanowiska rysunkowego D PP d
12 Wyjaśnić metody rzutowania B P b
13 Określić sposób rzutowania części B P a
14 Ustalić sposób rzutowania C PP c
15 Oznaczyć przekrój na rysunku C PP a
Rozró\
nić sposób rysowania linii
16 B P b
wymiarowych
Określić sposób umieszczania znaków
17 B P d
wymiarowych
18 Wyjaśnić zasady wymiarowania A P b
Określić zasady przechowywania rysunków
19 B P c
technicznych
20 Określić zawartość dokumentacji technicznej B P d
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbli\
ającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uwa\
nie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do ka\
dego zadania dołączone są 4 mo\
liwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki nale\
y błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed wskazaniem
poprawnego wyniku. Tylko wskazanie odpowiedzi nawet poprawnej bez uzasadnienia,
nie będzie uznane.
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłó\
jego rozwiązanie
na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
9. Na rozwiązanie testu masz 45 min.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Zasady obowiązujące w rysunku technicznym publikowane są w
a) opracowaniach zwanych Polską Normą.
b) podręcznikach szkolnych.
c) katalogach sprzętu rolniczego.
d) ksią\
kach naukowych.
2. Rysunki techniczne stanowią
a) rysunek, akwarela, obraz, plan.
b) schemat, rysunek, widok.
c) rysunek, szkic, schemat, plan.
d) schemat, plan, grafika.
3. Zasadniczy format rysunkowy stanowi
a) format A0.
b) format A4.
c) format A3.
d) format A1.
4. Formaty rysunkowe pochodne tworzy się przez
a) zwielokrotnienie krótszych boków formatu podstawowego.
b) zwielokrotnienie dłu\
szych boków formatu zasadniczego.
c) zwielokrotnienie dłu\
szych boków formatu podstawowego.
d) zwielokrotnienie krótszych boków formatu zasadniczego.
5. Tabliczka rysunkowa zawiera między innymi
a) sposób wykonania, format arkusza, rodzaj papieru.
b) nazwę przedmiotu, rodzaj rzutu, opis wykonania rysunku.
c) numer rysunku, nazwę zakładu powielającego rysunek, podziałkę.,
d) nazwę przedmiotu, numer rysunku, nazwę zakładu, format arkusza.
6. Linią kreskową stosuje się do rysowania
a) widocznych zarysów i krawędzi przedmiotu.
b) oddzielenie widoku od przekroju.
c) niewidoczne zarysy i krawędzie przedstawionych przedmiotów.
d) linie wyobra\
alne, np. osie symetrii.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36
7. Linie nieciągłe rysuje się przy zastosowaniu
a) zasad obowiązujących przy ich rysowaniu.
b) kompletu krzywików.
c) rysuje się je odręcznie.
d) nie stosuje się przyrządów ani zasad.
8. Pismo techniczne wykonuje się zgodnie z
a) zasadami pisowni języka.
b) rysunkiem technicznym.
c) zasadami określonymi w Polskiej Normie dotyczącej pisma technicznego.
d) wykonuje się odręcznie.
9. Podziałka umo\
liwia przedstawienie przedmiotu na rysunku
a) w jego rzeczywistych wymiarach.
b) w odpowiedniej skali.
c) w powiększeniu.
d) w pomniejszeniu.
10. Oznaczenie H2, B2 lub Nr2 odnosi się do
a) twardości ołówków kreślarskich.
b) twardości gumek do wycierania.
c) stosowanych papierów kreślarskich.
d) przez
roczystości kalki technicznej.
11. Rysunki techniczne wykonuje się na stanowisku wyposa\
onym w
a) papier, przybornik kreślarski, linijkę.
b) przybornik, piórka, ołówki twarde i miękkie.
c) liniały, ołówki i gumkę do wycierania.
d) deskę kreślarską, przyrządy kreślarskie, przybory i materiały kreślarskie.
12. Rzutowanie polega na
a) narysowaniu przedmiotu w skali.
b) odwzorowaniu przedmiotu na płaszczyz
nie zgodne z przyjętymi regułami.
c) przedstawieniu przedmiotu przestrzennie.
d) narysowaniu przedmiotu z jednej strony.
13. Rzutowanie prostokątne stosuje się do przedstawiania
a) figur płaskich i przestrzennych.
b) tylko figur płaskich.
c) tylko brył przestrzennych.
d) kształtu wnętrza figury.
14. Rysunek figury 1 przedstawiony jest w
a) rzutach prostokątnych.
b) dimetrii ukośnej.
c) izometrii.
d) dimetrii prostokątnej.
.Rysunek do zadania 14 [5, s .53]
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
37
15. Płaszczyznę przekroju metalu na rysunku oznacza się następująco
a) kreskuje ukośnie liniami równoległymi.
b) kreskuje liniami falistymi.
c) oznacza się liniami kreskowymi.
d) nie kreskuje się.
16. Linie wymiarowe rysuje się
a) linią ciągła grubą.
b) linia ciągłą cienką.
c) linią punktową.
d) linią falistą.
17. Znaki wymiarowe piszemy w następującym miejscu
a) za liczbami i tej samej wielkości co one.
b) pod liczbami wymiarowymi.
c) nad liczbami wymiarowymi.
d) przed liczbami i tej samej wielkości co one.
18. Tolerowanie normalne wymiarów polega na
a) umownym dobraniu odchyłek wymiarowych.
b) dobraniu odchyłek wymiarowych wg norm.
c) nie dobieraniu odchyłek wymiarowych.
d) ustaleniu odchyłek po monta\
u części.
19. Wykorzystane rysunki techniczne
a) udostępnia się w Internecie.
b) zamienia się w formę elektroniczną.
c) przechowuje się w archiwach.
d) nie przechowuje się.
20. Na dokumentację techniczno-ruchową maszyny składa się
a) rysunek wykonawczy, zło\
eniowy, gwarancja.
b) gwarancja, instrukcja obsługi, kopia rysunku monta\
owego.
c) szkic, rysunki rzutów prostokątnych.
d) instrukcja obsługi, karta gwarancyjna, katalog części zamiennych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
38
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Posługiwanie się dokumentacją techniczno-technologiczną
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
39
7. LITERATURA
1. Buliński J. Miszczak M.: Podstawy Mechanizacji rolnictwa. WSiP, Warszawa 1996
2. Dobrzański T.: Rysunek techniczny maszynowy. WNT, Warszawa 1998
3. Kozłowska D.: Podstawy mechanizacji. Hortpress, Warszawa 2003
4. Kozłowska D.: Podstawy techniki. Hortpress, Warszawa 2001
5. Lewandowski T.: Rysunek techniczny i maszynowy. WSiP, Warszawa 1998
Literatura metodyczna
1. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia. WSiP, Warszawa 1999
2. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000
3. Plewka Cz.: Metodyka nauczania teoretycznych przedmiotów zawodowych. Cz. 1 i 2.
ITeE, Radom 1999
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
40