Eugeniusz Oniegin - streszczenie

W pierwszym rozdziale, obok innych rzeczy, poznajemy dzieciństwo bohatera. Z samym Eugeniuszem czytelnik spotyka się, kiedy ten końmi pocztowymi odbywa podróż do umierającego stryja. Potem mamy chwile spędzone na wsi, różne nieszczęścia

z tym związane, podróż po Rosji i wreszcie nagłe zniknięcie bohatera z kart poematu.

Eugeniuszowi Onieginowi przyszło urodzić się na północy kraju. Dla jego zadłużonego ojca wychowanie i wykształcenie syna

byłoby nie lada problemem. Dlatego bohater większość czasu spędza na dworach, tam ucząc się życia i zdobywając wiedzę. Los chłopaka odmienia się po śmierci wspomnianego wuja – pieniądze zyskane w ten sposób okazują się być manną z nieba. Eugeniusz jedzie oczywiście do Petersburga na pogrzeb. Młodzieniec nie bardzo umie obchodzić się z majątkiem, nie rozumie, że pieniądze raz wydane nie wracają same i po prostu przepadają. A nasz bohater nie wydaje ich na szczytne cele, lecz trwoni na zabawy i hulanki.

Pewnego dnia

coś w chłopaku zaczęło tęsknić za życiem innym, bardziej prawdziwym. Wyjeżdża na wieś. Tam poznaje mieszkającego w pobliżu młodziutkiego poetę, Władimira Leńskiego, który wrócił z Niemiec ze studiów. Władimir zakochany jest w Oldze, siostrze Tatiany. Dziewczęta wraz z owdowiałą matką mieszkają niedaleko. Leński namawia Oniegina, żeby złożyli paniom wizytę. Rzeczywiście odwiedzają panie, odwiedziny się udają, atmosfera jest miła. Tatianie Oniegin wpada w oko, zadurza się w nim i w swojej prostoduszności mówi mu o swoich uczuciach. Chłopak jest jednak zbyt cyniczny, by docenić wyznanie. Kpi sobie z miłości dziewczyny, nie rozumie zupełnie, co oznacza ten stan emocjonalny i jak można się mu poddać. Chłopak zdążył już wpaść w sidła lekkiego i niezobowiązującego życia. Na domiar złego podoba mu się Olga (choć właściwie chce ją uwieść ze względu na grę toczoną z przyjacielem

- Oniegin chce pokazać, jak bardzo Władimir myli się w swoich romantycznych, poetycznych założeniach), co prowadzi do ostrego starcia z Leńskim. Kończy się to pojedynkiem,

Na domiar złego podoba mu się Olga (choć właściwie chce ją uwieść ze względu na grę

toczoną z przyjacielem

- Oniegin chce pokazać, jak bardzo Władimir myli się w swoich romantycznych

, poetycznych założeniach), co prowadzi do ostrego starcia z Leńskim. Kończy się to pojedynkiem, w którym zwycięża Eugeniusz. Tragizm polega na tym, że Leński w tym pojedynku ginie. Olga nie pogrąża się żałobie po śmierci Władimira i szybko wychodzi za mąż, za to Tatiana po wyjeździe Oniegina (który podróżował w tym czasie po Rosji) tęskniła coraz bardziej.

Po dwóch latach Eugeniusz spotyka Tatianę na balu. Kobieta

jest żoną generała i wygląda jak prawdziwa dama. W Onieginie do głosu dochodzą spóźnione uczucia - dopiero teraz, kiedy zobaczył ją taką piękną, zachwycającą wszystkich. Tatiana jednak pozostaje obojętna na wyznania Eugeniusza. Tu urywają się losy młodzieńca. Nie wiemy, jak

dalej potoczy się jego historia.

Dygresje, których z przyczyn oczywistych („Eugeniusz Oniegin” to poemat dygresyjny) mnóstwo w utworze, skupiają się głównie na biografii bohatera, pojawiają się też uwagi na temat gatunków win, bohaterów i teatru rosyjskiego.

Eugeniusz Oniegin - Czas i miejsce akcji

Rzecz dzieje się w Moskwie i Petersburgu (we fragmentach, które opowiadają o podróży Oniegina także w innych miejscach Rosji). Są to czasy współczesne autorowi (i właśnie podjęcie tej problematyki jest zupełnym novum, jeśli idzie o teksty romantyczne).

Akcja obejmuje okres około 5 lat. Zaczyna się wiosną lub latem

od przyjazdu Eugeniusza na wieś.

Eugeniusz Oniegin - Geneza utworu

Po raz pierwszy mówi Puszkin o „Eugeniuszu Onieginie” w liście do Piotra Wiaziemskiego z 4

. listopada 1823 r. Poemat przedstawia jako „powieść wierszem” i dodaje, że „diabelna różnica” dzieli utwór od zwykłej powieści. Puszkin ocenia siebie jako autora „Eugeniusza...”, pisząc że jest w powstającym tekście „gadatliwy do niemożliwości”.

Poemat pisany był w latach

1823–1831. Najpierw idzie bardzo szybko, potem autor znacznie zwalnia tempo. Ostatecznie praca trwa siedem lat. Puszkin przebywał w tym czasie na Kaukazie, Krymie, w Besarabii, Odessie, a potem w rodzinnym

majątku - Michajłowskoje.

Pod koniec 1824 rozdział pierwszy został wydrukowany, kilka miesięcy później pojawił się w księgarniach.

Eugeniusz Oniegin - Plan wydarzeń

1. Dzieciństwo bohatera

2. Oniegin jedzie do Petersburga do umierającego stryja

3. Pobyt na wsi – pojawia się Leński i Tatiana

4. Wizyta w domu

Larkinów

5. Tatiana wyznaje Eugeniuszowi miłość

6. Zły sen Tatinany

7. Pojedynek z Leńskim

8. Śmierć Leńskiego

9. Wyjazd

Eugeniusza

10. Spotkanie na baku – Tatiana żoną generała

11. Oniegin zakochuje się w pięknej mężatce

12. Tatiana mówi ukochanemu gorzkie słowa w długim monologu

Eugeniusz Oniegin - Problematyka

W „Eugeniuszu Onieginie” zawarty jest obraz społeczeństwa rosyjskiego, reprezentowanego przez

ziemiaństwo. Czytelnik przedziera się przez opisy rzeczywistości materialnej oraz duchowej wspomnianej warstwy społecznej, poznajemy tajniki jej ekonomii i kultury.

Puszkin skupił się na tej generacji młodych ludzi, która życie o własnych siłach rozpoczynała w latach dwudziestych dziewiętnastego wieku. Niezwykłe było to, że romantyczny

autor podjął tematykę współczesną, zmierzył się ze sprawami bieżącymi, łącząc je z perypetiami ducha.

Mamy tu więc do czynienia z problem miłosnym, miłość nieodwzajemnioną – lub też spóźnioną. Pycha i nieczułość Eugeniusza zostają ukarane, choć jego wybranka, odcinając się od swej młodzieńczej miłości, nie zaznaje szczęścia

w życiu.

Obserwujemy proces przemiany i dojrzewania głównego bohatera, jego radości i klęski, a także gorzką wiedzę, do której dochodzi z czasem.

Wszystko to ujęte w tak zwaną strofę onieginowską  (której podobno żaden przekład nie oddaje) – czyli czternaście wersów, z czego trzy czterowersy posiadają ściśle określony układ rymów, a  dwa ostatnie wersy mają często aforystyczny wydźwięk. Poemat pisany jest aleksandrynem

Eugeniusz Oniegin - Motyw miłości nieszczęśliwej

Oczywiście wątek miłosny jest tu prawie najważniejszy, w końcu utwór jest na wskroś romantyczny

(choć nie jest to już ten rodzaj romantyzmu, jaki

charakteryzował wczesną twórczość Puszkina). Bohaterowie zdecydowanie minęli się w życiu – najpierw Tatiana kocha Oniegina, potem Oniegin uzewnętrznia swoją miłość do Tatiany. Z powodu miłości ginie Leński – i znów nie przynosi ona szczęścia

.

Eugeniusz Oniegin - Motyw pieniędzy

Spadek – odmienia życie głównego bohatera, który do tej pory musiał tułać się po dworach, aby uzyskać jakieś wykształcenie i nauczyć się manier. Niespodziewane pieniądze pozwalają Eugeniuszowi na własną rękę poznać

rosyjskie salony i posmakować hulaszczego życia.

Eugeniusz Oniegin - Motyw smutku

Spleen -przygnębienie, rozczarowanie życiem i zbytkiem. Wszystkiego tego doświadcza Eugeniusz i to właśnie sprawia, że postanawia szukać

szczęścia na wsi - zmęczony jest salonami, zmęczony pieniędzmi i wreszcie nudą, która wtargnęła do jego życia. Tęskni za czymś szczerym i autentyczny.

Eugeniusz Oniegin - Motyw społeczeństwa

Ziemiaństwo – utwór jest odzwierciedleniem życia tej warstwy społecznej z czasów współczesnych Puszkinowi. Poznajemy szczegóły życia gospodarczego, ekonomicznego, więc całą „techniczną” stronę

istnienia. Ale poprzez zawiłości losów bohaterów wnikamy także w zakamarki psychiki i stan duchowości ziemiaństwa rosyjskiego XIX w.

Eugeniusz Oniegin - Motyw wędrówki/wędrowca

W trakcie wędrówki przez

Rosję dokonują się w Eugeniuszu ważne zmiany, jeździ po kraju i obserwuje życie swojego narodu (salony już poznał

, teraz zwiedza prowincję, chodzi po targach, zahacza o uzdrowiska). Taka wędrówka sprzyja przemyśleniom, pozwala spojrzeć na wszystko z nowej perspektywy i po prostu dojrzeć, otwierając się na nieznane dotychczas sprawy.