MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Natalia Wysocka
Opracowywanie planu profilaktyczno-leczniczego
322[03].Z1.03
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
lek. med. Konrad Szymczyk
mgr Katarzyna Zarębska
Opracowanie redakcyjne:
mgr Natalia Wysocka
Konsultacja:
mgr Ewa Kawczyńska-Kiełbasa
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 322[03].Z1.03
 Opracowywanie planu profilaktyczno-leczniczego , zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu higienistka stomatologiczna.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 4
3. Cele kształcenia 5
4. Przykładowe scenariusze zajęć 6
5. Ćwiczenia 10
5.1 Wpływ od\
ywiania na stan zdrowia ludzi w ró\
nym wieku.
Przeciwdziałanie nowotworom 10
5.1.1. Ćwiczenia 10
5.2. Profilaktyka próchnicy, periodontologiczna. Higiena jamy ustnej 12
5.2.1. Ćwiczenia 12
5.3. Zasady planowania profilaktyczno-leczniczego, oraz higiena jamy
ustnej u osób w ró\
nym wieku 17
5.3.1. Ćwiczenia 17
5.4. Zasady leczenia ortodontycznego, profilaktyka dla potrzeb
ortodontycznych 19
5.4.1. Ćwiczenia 19
5.5 Programy komputerowe w opiece zdrowotnej 22
5.5.1. Ćwiczenia 22
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 23
7. Literatura 36
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie higienistka stomatologiczna.
W poradniku zamieszczono:
 wymagania wstępne, umiejętności jakie powinien posiadać uczeń przed przystąpieniem
do realizacji jednostki modułowej,
 cele kształcenia, umiejętności jakie uczeń opanuje podczas realizacji programu jednostki
modułowej,
 przykładowe scenariusz zajęć,
 ćwiczenia zawierające polecenie, wskazówki do realizacji, sposób wykonania, zalecane
metody nauczania-uczenia się oraz środki dydaktyczne do wykonania ćwiczenia, które
pomogą ukształtować umiejętności praktyczne i zweryfikować nabytą wiedzę teoretyczną,
 sprawdzian osiągnięć, po zrealizowaniu programu jednostki modułowej pozwoli ocenić
poziom nabytych umiejętności,
 wykaz literatury.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone ró\
nymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np.: dyskusji dydaktycznej
metody projektu, metody ćwiczeń praktycznych.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zró\
nicowane, począwszy od samodzielnej
do zespołowej pracy uczniów.
322[03].Z1
Badania stomatologiczne
322[03].Z1.01
322[03].Z1.02
Prowadzenie wywiadu chorobowego
Wykonywanie badań jamy ustnej
322[03].Z1.03
Opracowywanie planu
profilaktyczno-leczniczego
322[03].Z1.04
Prowadzenie dokumentacji
stomatologicznej
Schemat układu jednostek modułowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
 korzystać z ró\
nych z
ródeł informacji,
 posługiwać się podstawową terminologią stomatologiczną,
 stosować zasady higieny jamy ustnej,
 rozró\
niać choroby jamy ustnej,
 przeprowadzać analizę wywiadu z pacjentem,
 rozwiązywać problemy w zakresie badań podmiotowych,
 planować profilaktykę chorób jamy ustnej,
 komunikować się z uczestnikami procesu pracy,
 rozwiązywać problemy w zakresie wykonywania zadań zawodowych,
 wykorzystać komputer,
 współpracować w grupie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- określić zadania profilaktyki w opiece stomatologicznej,
- scharakteryzować modele organizacji opieki zdrowotnej w Polsce,
- określić rolę opieki zdrowotnej w profilaktyce stomatologicznej,
- scharakteryzować postawy pacjentów wobec własnego zdrowia, choroby i leczenia,
- określić znaczenie sposobu od\
ywiania, higieny jamy ustnej i uzębienia dla zdrowia
człowieka,
- określić cele postępowania profilaktyczno-leczniczego,
- dostosować postępowanie higieniczno-profilaktyczne do pacjentów z ró\
nych grup
wiekowych i dyspanseryjnych,
- określić formy i metody realizacji planu profilaktyczno-leczniczego,
- dokonać analizy wyników badania podmiotowego i przedmiotowego,
- określić zakres leczenia w próchnicy zębów, zgodnie z systemem Billingsa,
- opracować plan higieny jamy ustnej i uzębienia dla osób w ró\
nym wieku,
- opracować plan profilaktyczno-leczniczy we współpracy z pacjentem i pod nadzorem
lekarza dentysty,
- opracować plan zapobiegania próchnicy zębów,
- opracować plan profilaktyki chorób przyzębia oraz błony śluzowej jamy ustnej,
- opracować plan profilaktyki nieprawidłowości i wad rozwoju zgryzu,
- określić efekty planowanego postępowania profilaktyczno-leczniczego,
- zaplanować \
ywienie osób w zale\
ności od ich wieku oraz potrzeb profilaktycznych
i leczniczych,
- scharakteryzować postępowanie terapeutyczne dotyczące urazów
- opracować plan profilaktyki czynnościowych i morfologicznych zaburzeń w narządzie
\
ucia występujących w następstwie braków w uzębieniu,
- zaplanować postępowanie z pacjentem skierowanym do leczenia protetycznego,
- określić rolę higienistki stomatologicznej w profilaktyce onkologicznej,
- posłu\
yć się programem komputerowym podczas opracowywania planu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca & & & & & & & & & & & & & & .& & & & .
Modułowy program nauczania: Higienistka stomatologiczna 322[03]
Moduł: Badania stomatologiczne 322[03].Z1.
Jednostka modułowa: Opracowywanie planu profilaktyczno-leczniczego
322[03].Z1.03
Temat: Wpływ od\
ywiania na stan zdrowia ludzi w ró\
nym wieku oraz przeciwdziałanie
nowotworom.
Cel ogólny: kształtowanie umiejętności opracowania planu racjonalnego od\
ywiania.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- uzasadnić konieczność od\
ywiania,
- wymienić elementy podstawowe w od\
ywianiu,
- scharakteryzować częste schorzenia związane z niewłaściwym od\
ywianiem,
- uzasadnić wybór odpowiednich metod od\
ywiania,
- sporządzić harmonogram prawidłowego od\
ywiania ludzi w ró\
nym wieku,
- przedstawić plan prawidłowego, racjonalnego od\
ywiania.
W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:
- praca w zespole,
- przydział zadań zawodowych,
- ocena stopnia wykonania zadania.
Metody nauczania  uczenia się:
- pogadanka,
- dyskusja dydaktyczna,
- ćwiczenie.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca w 3-4 osobowych grupach.
Czas: 4 godziny dydaktyczne.
Środki dydaktyczne:
- plansze
- arkusze papieru,
- mazaki,
- rzutnik multimedialny,
- komputer,
- poradnik dla ucznia.
Zadanie dla ucznia
Opracuj plan racjonalnego od\
ywiania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Podanie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie uczniom celu ogólnego i celów szczegółowych zajęć.
3. Podział uczniów na grupy zadaniowe i wybór lidera.
4. Wyjaśnienie zasad pracy w grupie, metodą projektu.
Faza właściwa.
Faza I. Informacje
1. Nauczyciel omawia istotę prawidłowo zaplanowanego od\
ywiania, przedstawia jego
strukturę.
2. Nauczyciel omawia poszczególne elementy piramidy \
ywienia.
3. Nauczyciel daje uczniom mo\
liwość zadawania pytań.
Faza II. Konstrukcja planu w grupach zadaniowych.
1. Grupy określają rodzaje pytań do poszczególnych schorzeń, wynikających z zaburzeń
od\
ywiania.
2. Dyskusja w grupach nad treściami, jakie powinny znajdować się w poszczególnych
elementach piramidy \
ywienia i o rodzajach od\
ywiania.
3. Lider grupy przydziela ka\
demu członkowi do opracowania dwa dialogi do
przedstawienia.
4. Uczniowie pracują samodzielnie, zapisując na kartkach treści, jakie powinny znalez
ć się
w racjonalnym od\
ywianiu, wyszukują te\
jak niewłaściwe od\
ywianie wpływa na
organizm.
5. Uczniowie w ramach grupy wymieniają się kartkami i ewentualnie dopisują swoje
propozycje.
6. Lider zbiera wszystkie karteczki i wspólnie z grupą ustala ostateczną wersję zasad
racjonalnego od\
ywiania.
Faza III. Prezentacja w formie multimedialnej:  Od\
ywiaj się zdrowo .
1. Ka\
da grupa w ciągu tygodnia ma przygotować prezentację multimedialną wpływu
dotyczącą od\
ywiania na stan zdrowia ludzi.
2. Na zajęciach ka\
da grupa przedstawia prezentację multimedialną, omawiając
i uzasadniając treści zawarte w racjonalnym od\
ywianiu oraz określa rodzaje schorzeń,
które mogą wystąpić jeśli dieta nie będzie przestrzegana.
Faza IV. Ocena projektów.
1. Nauczyciel wraz z uczniami ocenia prezentację zasad zdrowego \
ywienia pod kątem
poprawności i atrakcyjności prezentacji.
2. Nauczyciel przydziela ka\
demu uczniowi punkty.
Faza V. Podsumowanie
1. Uczniowie uzasadniają potrzebę tworzenia planu racjonalnego \
ywienia, zwłaszcza
w sytuacji, kiedy \
ywienie traktuje się jako profilaktykę prozdrowotną.
2. Uczniowie omawiają trudności, jakie napotkali w trakcie realizacji zadania.
Praca domowa
Wyszukaj w Internecie przykłady najczęściej popełnianych błędów w od\
ywianiu.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
- anonimowa ankieta ewaluacyjna dotycząca realizacji zajęć oraz nabytych umiejętności.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca & & & & & & & & & & & & & & .& & & & .
Modułowy program nauczania: Higienistka stomatologiczna 322[03]
Moduł: Badania stomatologiczne 322[03].Z1
Jednostka modułowa: Opracowywanie planu profilaktyczno-leczniczego
322[03].Z1.03
Temat: Profilaktyka próchnicy, periodontologiczna. Higiena jamy ustnej.
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności sporządzenia planu profilaktyki stomatologicznej.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- wskazać z
ródła informacji o profilaktyce stomatologicznej,
- rozró\
nić dobre nawyki higieniczne i profilaktyczne,
- przeprowadzić analizę zabiegów higienicznych,
- rozró\
nić zalety przestrzegania higieny jamy ustnej.
Metody nauczania uczenia się:
- pogadanka,
- dyskusja dydaktyczna.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca w grupie.
Czas: 3 godziny dydaktyczne.
Środki dydaktyczne:
- arkusze papieru,
- mazaki,
- komputer,
- rzutnik multimedialny,
- Panorama firm,
- katalogi bran\
owe.
Przebieg zajęć:
Etap I
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie tematu, celu ogólnego i celów szczegółowych.
3. Przypomnienie zasad pracy w grupie.
4. Podział uczniów na zespoły zadaniowe.
5. Przydział ról poszczególnym zespołom:
 dwie grupy pełnią rolę stomatologów wyjaśniających zalety profilaktycznych działań
jamy ustnej, pozostałe pełnią rolę pacjentów, którzy twierdzą, \
e profilaktyka nie jest
potrzebna.
6. Grupy zadaniowe opracowują strategię działania.
7. Grupy poszukują informacji o karcie dolegliwościach pacjenta, oraz zabiegach
profilaktycznych.
8. Grupy pełniące rolę pacjentów z chorobami jamy ustnej wybierają najczęściej popełniane
błędy w zabiegach higienicznych jamy ustnej,
9. Pozostałe zespoły opracowują informacje o dokumentacji i prezentację multimedialną.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Etap II
1. Prezentacja informacji o zabiegach higienicznych oraz profilaktycznych jamy ustnej.
2. Wybór grupy, który najlepiej określiła metody profilaktyki.
3. Wybór grupy, która najlepiej zdefiniowała i przedstawiła zabiegi higieniczne jamy ustnej
oraz profilaktyki.
4. Nauczyciel ocenia pracę grup przydzielając im punkty, które uczniowie rozdzielają
w zale\
ności od stopnia zaanga\
owania w przygotowanie i prezentację.
Zakończenie zajęć
Nauczyciel przypomina uczniom gdzie mo\
na uzyskać informacje na temat profilaktyki
jamy ustnej.
Praca domowa
Wyszukaj przykłady zabiegów higienicznych stosowanych u małych dzieci oraz u osób
starszych.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
- anonimowa ankieta ewaluacyjna dotycząca realizacji zajęć oraz nabytych umiejętności.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
5. ĆWICZENIA
5.1. Wpływ od\
ywiania na stan zdrowia ludzi w ró\
nym wieku.
Przeciwdziałanie nowotworom.
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie analizy przypadków zidentyfikuj, która z wymienionych kobiet przestrzega
racjonalnej diety.
Opisy przypadków
Przypadek A
Ania nie lubi owoców, na obiad spo\
ywa tłuste mięso, jada nieregularnie, zapomina
o jogurcie na śniadanie, codziennie zjada 2 czekoladowe batoniki.
Przypadek B
Sylwia jada regularnie, nie lubi tłustych potraw, ani słodyczy, uwielbia owoce, warzywa.
Przypadek C
Dorota często jada batoniki, na śniadanie zjada jogurty i płatki, stroni od tłustych potraw
i pojadania wieczorami, nie przepada za owocami.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać z
ródła informacji.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym wpływu od\
ywiania na stan zdrowia,
2) przeprowadzić analizę przypadków,
3) zidentyfikować cechy pozytywne najkorzystniejszej diety,
4) zidentyfikować kobietę, która prawidłowo się od\
ywia,
5) wyniki przedstawić na forum grupy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- metoda analizy przypadków,
- dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
Ćwiczenie 2
Wstaw w brakujące miejsca wyra\
enia: pozajelitowe, racjonalna, onkologiczna,
węglowodany, tak, aby zdania były prawidłowo sformułowane.
Dieta , która jest bogata w witaminy, białko, sole mineralne to dieta & & & & & ..
Pobieranie wycinka z tkanek zmienionych chorobotwórczo to profilaktyka & & & ..& &
Sposób podawania pokarmu bezpośrednio przez układ \
ylny to \
ywienie & & & .& & .
Dieta bogata w & & & & & & & & & & jest często przyczyną zmiany pH jamy ustnej
i w konsekwencji przyczyną próchnicy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać z
ródła informacji.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym profilaktyki,
2) przeczytać zdania do uzupełnienia,
3) wpisać brakujące wyrazy,
4) zaprezentować wyniki ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie,
- dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 3
Zidentyfikuj czynniki wpływające na podjęcie \
ywienia parenteralnego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać z
ródła informacji. Nauczyciel powinien
przypomnieć uczniom o bezpiecznym korzystaniu ze stanowiska komputerowego, zgodnie
z przepisami BHP.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym wpływu \
ywienia na stan zdrowia,
2) wybrać dwie sytuacje opisujące \
ywienie parenteralne,
3) wskazać czynniki wpływające na konieczność \
ywienia parenteralnego.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- analiza przypadków,
- dyskusja dydaktyczna.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
 Środki dydaktyczne:
- komputer z dostępem do Internetu,
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 4
Zaplanuj \
ywienie osób w zale\
ności od wieku oraz potrzeb profilaktycznych
i leczniczych. Wyjaśnij jaki wpływ ma sposób od\
ywiania na stan jamy ustnej i uzębienia
człowieka.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać z
ródła informacji. Nauczyciel powinien
przypomnieć uczniom o bezpiecznym korzystaniu ze stanowiska komputerowego, zgodnie
z przepisami BHP. Ćwiczenie nale\
y wykonać w 2-3 osobowych grupach.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym wpływu \
ywienia na zdrowie,
2) ustalić przedziały wiekowe pacjentów,
3) przydzielić ka\
dej grupie odpowiedni przedział wiekowy,
4) zaplanować \
ywienie dla osób z przydzielonego przedziału wiekowego,
5) przedstawić wyniki ćwiczenia,
6) wyjaśnić jaki wpływ ma sposób od\
ywiania na stan jamy ustnej i uzębienia człowieka.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- analiza przypadków,
- dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela,
- ksią\
ka kucharska,
- komputer z dostępem do Internetu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
5.2. Profilaktyka próchnicy, periodontologiczna. Higiena jamy
ustnej
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wstaw w brakujące miejsca wyra\
enia: Actiomyces, szczoteczka, irygacja, metoda Roll,
profilaktyka domowa, tak aby zdania były prawidłowo sformułowane.
1. & & & & & .. powinno zmieniać się co 2, 3 miesiące i przechowywać w miejscu suchym,
nie zamkniętym.
2. Przyczyną paradontozy mogą być bakterie & & & & & & & & . .
3. Metoda, która usuwa część płytki nazębnej z przestrzeni międzyzębowych to
& & & & & .. .
4. Właściwa higiena, racjonalny tryb \
ycia, wizyty kontrolne to cechy & & & & & & . .
5. & & & & & & & . to płukanie pod ciśnieniem.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać z
ródła informacji.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym profilaktyki próchnicy do uzupełnienia,
2) przeczytać zdania,
3) wstawić brakujące wyrazy,
4) zaprezentować wyniki ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie,
- dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
Ćwiczenie 2
Przeczytaj zdania zawarte w tabeli i określ czy są one prawdziwe czy fałszywe.
Tabela do ćwiczenia 2
ZDANIA TAK NIE
Dieta nie ma wpływu na profilaktykę.
Badania profilaktyczne są potrzebne.
Szczoteczkę ka\
dy powinien mieć taką samą.
Nale\
y nitkować zęby.
Nie wolno płukać jamy ustnej.
Węglowodany mają wpływ na rozwój próchnicy.
Dla dzieci stosuję się metodę szczotkowania
Jonesa.
Krwawiące dziąsła to objaw próchnicy.
Ból zęba to objaw próchnicy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać z
ródła informacji.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym profilaktyki próchnicy,
2) przeczytać uwa\
nie zdania zawarte w tabeli,
3) zaznaczyć X w odpowiedniej kolumnie,
4) porównać wyniki w grupie.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie,
- dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 3
Przeprowadz
analizę profilaktyki chorób jamy ustnej i zębów.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać z
ródła informacji. Nauczyciel powinien
przypomnieć uczniom o bezpiecznym korzystaniu ze stanowiska komputerowego, zgodnie
z przepisami BHP.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym profilaktyki chorób jamy ustnej zębów,
2) poszukać w ró\
nych z
ródłach informacje o profilaktyce,
3) przeprowadzić analizę korzyści płynących z prawidłowej higieny jamy ustnej,
4) zaprezentować wyniki ćwiczenia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- metaplan,
- dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
 komputer z dostępem do Internetu,
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela,
 arkusz papieru.
Ćwiczenie 4
Uwzględniając klasyfikację próchnicy według Billingsa podaj metody jej leczenia:
- stopień I & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
- stopień II  & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ...
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ...
- stopień III  & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
- stopień IV  & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ...
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać z
ródła informacji.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym profilaktyki próchnicy,
2) przeanalizować klasyfikację próchnicy według Billingsa,
3) przeanalizować sposoby leczenia próchnicy w zale\
ności od stopnia zaawansowania,
4) przeprowadzić dyskusję w grupie,
5) zaprezentować wyniki ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie praktyczne,
- dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
5.3. Zasady planowania profilaktyczno-leczniczego oraz higiena
jamy ustnej u osób w ró\
nym wieku
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przeprowadz
analizę zapobiegania pierwotnego chorobom jamy ustnej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać z
ródła informacji. Nauczyciel powinien
przypomnieć uczniom o bezpiecznym korzystaniu ze stanowiska komputerowego, zgodnie
z przepisami BHP.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym planowania profilaktyczno-leczniczego,
3) przeprowadzić analizę korzyści płynących z zapobiegania pierwotnego,
4) sporządzić wykres słupkowy dotyczący korzyści i negatywnych aspektów prawidłowego
zapobiegania pierwotnego i wtórnego,
5) zaprezentować wyniki ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie,
- dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
 komputer z dostępem do Internetu,
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela,
 arkusz papieru.
Ćwiczenie 2
Zidentyfikuj czynniki wpływające na prawidłową higienę jamy ustnej u osób w ró\
nym
wieku.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia oraz z
ródła informacji. Nauczyciel powinien przypomnieć
uczniom o bezpiecznym korzystaniu ze stanowiska komputerowego, zgodnie z przepisami
BHP.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem ćwiczeniowym dotyczącym prawidłowej higieny jamy ustnej,
2) wybrać dwie sytuacje opisujące higienę jamy ustnej u starszej osoby i u dzieci,
3) określić czynniki wpływające na higienę jamy ustnej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie,
- dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
- komputer z dostępem do Internetu,
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 3
Przeczytaj zdania zawarte w tabeli i określ czy są one prawdziwe czy fałszywe.
Tabela do ćwiczenia 3
ZDANIA TAK NIE
Dieta wpływa na stan zębów.
Im więcej cukru tym zdrowiej.
Witamina A wpływa na stan jamy ustnej.
Zapobieganie wtórne jest najwa\
niejsze.
Zapobieganie pierwotne nie jest wa\
ne.
Gumy bezcukrowe są zdrowe.
Słodkie gumy są najzdrowsze.
Profilaktyka jest wa\
na.
Osoby starsze nie muszą dbać o higienę jamy
ustnej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać z
ródła informacji.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się materiałem nauczania dotyczącym higieny jamy ustnej,
2) przeczytać uwa\
nie zdania zawarte w tabeli,
3) postawić X w odpowiedniej kolumnie,
4) porównać wyniki w grupie.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie,
- dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
5.4. Zasady leczenia ortodontycznego, profilaktyka dla potrzeb
ortodontycznych
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przeprowadz
analizę prowadzania profilaktyki ortodontycznej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać z
ródła informacji. Nauczyciel powinien
przypomnieć uczniom o bezpiecznym korzystaniu ze stanowiska komputerowego, zgodnie
z przepisami BHP.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym profilaktyki ortodontycznej,
2) poszukać w ró\
nych z
ródłach informacji o ortodoncji,
3) przeprowadzić analizę korzyści płynących z profilaktyki ortodontycznej,
4) zaprezentować wyniki ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie,
- dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
- komputer z dostępem do Internetu,
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Uporządkuj w prawidłowej kolejności etapy leczenia protetycznego.
regularne kontrole, gipsowe modele, higiena jamy ustnej, zdjęcia RTG, dokładna
charakterystyka uzębienia pacjenta, wybranie najodpowiedniejszego aparatu
1. & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
2. & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
3. & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
4. & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
5. & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
6. & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać z
ródła informacji.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
 Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym leczenia ortodontycznego,
2) przeanalizować etapy leczenia protetycznego i uporządkować je w prawidłowej
kolejności,
3) wyniki przedstawić na forum grupy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia indywidualne,
- dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 3
Wpisz do diagramu podstawowe cechy profilaktyki ortodontycznej.
Profilaktyka
ortodontyczna
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać dostępne dla ucznia z
ródła informacji.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym profilaktyki ortodontycznej,
2) przeprowadzić analizę cech profilaktyki ortodontycznej,
3) uzupełnić diagram,
4) wnioski przedstawić na forum grupy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie,
- dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
5.5. Programy komputerowe w opiece zdrowotnej
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przeczytaj zdania zawarte w tabeli i określ czy są one prawdziwe czy fałszywe.
Tabela do ćwiczenia 1
ZADANIA TAK NIE
Opieka zdrowotna nie obowiązuje w Polsce.
Programy komputerowe są istotne w rozwijającym
się biznesie.
Dostawcą jest firma farmaceutyczna.
Organizacje edukacyjne i badawcze to fundacje
prywatne.
Produkcja to etap utworzenia nowego leku.
Digora to program komputerowy.
Molium to program komputerowy.
Zarządzanie polega na przystosowaniu się.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać dostępne dla ucznia z
ródła informacji.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym wykorzystania programów
komputerowych w opiece zdrowotnej,
2) przeczytać uwa\
nie zdania zawarte w tabeli,
3) wstawić X w odpowiedniej kolumnie,
4) porównać wyniki w grupie,
5) zaprezentować wyniki ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie,
- dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Przeprowadz
analizę zapotrzebowania na systemy komputerowe w opiece zdrowotnej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać z
ródła informacji. Nauczyciel powinien
przypomnieć uczniom o bezpiecznym korzystaniu ze stanowiska komputerowego, zgodnie
z przepisami BHP.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym wykorzystania programów
komputerowych w opiece zdrowotnej,
2) poszukać w ró\
nych z
ródłach informacji o programach komputerowych,
3) przeprowadzić analizę korzyści płynących z zastosowania programów komputerowych w
opiece zdrowotnej,
4) zaprezentować wyniki ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie,
- dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
- komputer z dostępem do Internetu,
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 3
Przeprowadz
analizę modeli organizacji opieki zdrowotnej i określ, który z nich jest
najbardziej zbli\
ony do modelu opieki zdrowotnej w Polsce.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać z
ródła informacji. Nauczyciel powinien
przypomnieć uczniom o bezpiecznym korzystaniu ze stanowiska komputerowego, zgodnie
z przepisami BHP.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącej opieki zdrowotnej,
2) przeprowadzić analizę czterech modeli organizacji opieki zdrowotnej,
3) wskazać najlepszy model,
4) wskazać model, do którego jest zbli\
ony model organizacji opieki zdrowotnej w Polsce,
5) wyniki dyskusji zaprezentować na forum grupy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie,
- dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
- komputer z dostępem do Internetu,
- literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Opracowywanie planu
profilaktyczno-leczniczego
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania 1, 2, 3, 5, 7, 10, 11, 12, 13, 14, 16, 19, 20 są z poziomu podstawowego,
- zadania 4, 6, 8, 9, 15, 17, 18 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za ka\
dą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. b, 3. a 4. b, 5. b, 6. d, 7.b, 8. c, 9. a, 10. a, 11. b,
12. b, 13. c, 14. a, 15. a, 16. b, 17. b, 18. b, 19. b, 20. b.
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

Zidentyfikować profilaktykę
1 A P c
onkologiczną
2 Rozró\
nić rodzaje diet B P b
Zidentyfikować metody \
ywienia
3 A P a
chorych
4 Zidentyfikować skład Zymafluoru C PP b
Określić częstotliwość stosowania
5 C PP b
preparatów o małym stę\
eniu fluoru
6 Rozró\
nić choroby dziąseł B P d
Wskazać przyczyny wpływające na
7 częstotliwość stosowania płukanek B P b
jamy ustnej
Rozró\
nić metody szczotkowania
8 C PP c
zębów
Określić cel stosowania prawidłowej
9 C PP a
diety
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
10 Określić cel leczenia ortodontycznego B P a
Określić przyczyny deformacji
11 B P b
twarzy
Zidentyfikować przyczyny chorób
12 A P b
przyzębia
Rozró\
nić elementy badania
13 A P c
ortodontycznego
Wskazać sposoby profilaktyki jamy
14 B P a
ustnej
Zidentyfikować czynniki wywołujące
15 C PP a
choroby jamy ustnej
16 Rozró\
nić irygację B P b
Zidentyfikować metody
17 C PP b
szczotkowania zębów
Wskazać czynniki wpływające na
18 C PP b
wybór szczoteczki do zębów.
Zidentyfikować przyczyny
19 B P b
paradontozy
Rozró\
nić narzędzia wspomagające
20 A P b
w stomatologii
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszystkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbli\
ającym się czasie
zakończenia udzielenia odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uwa\
nie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do ka\
dego zadania dołączone są 4 mo\
liwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki nale\
y błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłó\
rozwiązanie
zadania na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Pobieranie wycinka ze zmienionych chorobotwórczo tkanek to
a) profilaktyka przeciwzawałowa.
b) profilaktyka kardiologiczna.
c) profilaktyka onkologiczna.
d) profilaktyka urazowa.
2. Dieta bogata w białko, witaminy, minerały, regularne posiłki to dieta
a) nieracjonalna.
b) racjonalna.
c) profilaktyczna.
d) sezonowa.
3. śywienie chorych drogą \
ylną to \
ywienie
a) parenteralne.
b) jelitowe.
c) pozajelitowe.
d) niepokarmowe.
4. Zymafluor to preparat zawierający
a) potas.
b) fluor.
c) magnez.
d) vit C.
5. Preparaty o małym stę\
eniu fluoru przeznaczone są do
a) rzadkiego stosowania.
b) częstego stosowania.
c) stosowane w wyjątkowych sytuacjach.
d) raz na dwa lata.
6. Paradontoza to choroba
a) zębów.
b) uszu.
c) mięśni.
d) przyzębia.
7. Częstość stosowania płukanek fluorowych zale\
y od
a) ceny.
b) ilości jonów fluorkowych.
c) ilości jonów siarczanowych.
d) barwy preparatu.
8. Jedną z metod szczotkowania zębów jest metoda
a) mycia na sucho.
b) tarcia.
c) wibracyjna.
d) okrą\
ania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
9. Prawidłowa dieta powinna
a) utrzymywać stałą ilość śliny w jamie ustnej.
b) składać się z węglowodanów.
c) być zmieniana co 5 lat.
d) składać się tylko z białek.
10. Leczenie ortodontyczne obejmuje
a) zało\
enie aparatu.
b) program komputerowy.
c) nic nie obejmuje, jest to leczenie incydentalne.
d) badania okresowe.
11. Zmiana rysów twarzy mo\
e być spowodowana nieprawidłową profilaktyką
a) ginekologiczną.
b) ortodontyczną.
c) stomatologiczną.
d) pediatryczną.
12. Zanik przyzębia jest spowodowany
a) zanikiem przyrostka.
b) zanikiem wyrostka.
c) dodatkowym wyrostkiem.
d) dodatkowym przyrostkiem.
13. Czynności koniecznie przy badaniu ortodontycznym to
a) osłuchanie.
b) zapłata.
c) RTG.
d) osłuchanie i RTG.
14. Profilaktyka powinna obejmować
a) walkę z płytką nazębną.
b) walkę z płytką nazębną i \
ucie gumy z cukrem.
c) \
ucie gumy z cukrem i płukanie.
d) stosowanie diety bogatej w węglowodany.
15. Czynnikiem szkodliwym jest
a) płytka nazębna.
b) płyn do płukania i szczoteczka ze sztucznego włosia.
c) szczoteczka z naturalnego włosia i płukanie jamy ustnej.
d) pasta z fluorem.
16. Irygacja to
a) mycie.
b) płukanie.
c) mycie i płukanie.
d) program komputerowy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
17. Metoda szczotkowania zębów dla dzieci to
a) roll.
b) Fonesa.
c) płukanie.
d) roll i płukanie.
18. Wybór szczoteczki zale\
y od
a) wieku.
b) wieku i higieny.
c) higieny.
d) upodobań.
19. Obrzęk dziąseł to objaw
a) próchnicy.
b) paradontozy.
c) alergii.
d) próchnicy i paradontozy.
20. W stomatologii
a) stosuje się tylko narzędzia wirnikowe.
b) stosuje się komputerowe oprogramowanie.
c) nie stosuje się oprogramowania komputerowego.
d) nie stosuje się narzędzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Opracowywanie planu profilaktyczno-leczniczego
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1.
a b c d
2.
a b c d
3.
a b c d
4.
a b c d
5.
a b c d
6.
a b c d
7.
a b c d
8.
a b c d
9.
a b c d
10.
a b c d
11.
a b c d
12.
a b c d
13.
a b c d
14.
a b c d
15.
a b c d
16.
a b c d
17.
a b c d
18.
a b c d
19.
a b c d
20.
a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
Test 2
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Opracowywanie planu
profilaktyczno-leczniczego
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania 1, 2, 3, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 19, 20 są z poziomu podstawowego,
- zadania 4, 5, 9, 17, 18 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za ka\
dą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,
- dobry  za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. a, 3. b, 4. a, 5. b, 6. d, 7. d, 8. a, 9. a, 10. a, 11. a,
12. a, 13. a, 14. b, 15. b, 16. c, 17. b, 18. c, 19. c, 20. c.
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

1 Zidentyfikować objawy próchnicy A P b
2 Określić wpływ diety na zdrowie B P a
3 Wskazać sposób dbania o jamę ustną. A P b
Zidentyfikować wpływ witamin na
4 C PP a
organizm
Określić znaczenie zapobiegania
5 C PP b
wtórnego
Rozró\
nić rodzaje zapobiegania
6 B P d
chorobom jamy ustnej.
7 Określić wpływ cukru na dietę B P d
8 Rozró\
nić rodzaje dostawców C P a
9 Rozró\
nić organizacje edukacyjne. C PP a
10 Zdefiniować zarządzanie B P a
Rozró\
nić sprzęt do diagnozowania
11 B P a
stanu jamy ustnej
Uzasadnić konieczność stosowania
12 A P a
systemów komputerowych w stomatologii
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
13 Rozró\
nić sposoby higieny jamy ustnej A P a
14 Określić znaczenie profilaktyki B P b
Zidentyfikować rodzaje zabiegów
15 C P b
higieny jamy ustnej
Wskazać z
ródła informacji
16 B P c
o racjonalnym \
ywieniu
Rozró\
nić metody od\
ywiania
17 C PP b
w zale\
ności od wieku
Zidentyfikować skutki braku higieny
18 C PP c
jamy ustnej
Określić czynniki wpływające na
19 B P c
zakup środków higieny
Rozró\
nić sposoby higieny jamy ustnej
20 A P c
w zale\
ności od wieku
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszystkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbli\
ającym się czasie
zakończenia udzielenia odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uwa\
nie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do ka\
dego zadania dołączone są 4 mo\
liwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki nale\
y błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłó\
rozwiązanie
zadania na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Ból zęba to objaw
a) paradontozy.
b) próchnicy.
c) zapalenia zatok.
d) bólu głowy.
2. Wpływ diety na choroby zębów
a) jest bardzo du\
y.
b) jest niewielki.
c) jest wa\
ny tylko czasami.
d) zale\
y tylko od wieku.
3. Guma bez cukru
a) jest zdrowa tylko jeśli jest określonej firmy.
b) jest zdrowa dla zębów.
c) nie jest zdrowa.
d) czasami tylko jest zdrowa.
4. Witaminy A i E mają wpływ na
a) nawil\
anie krtani.
b) osteoporozę.
c) menopauzę.
d) choroby reumatyczne.
5. Zapobieganie wtórne
a) jest najwa\
niejsze.
b) nie jest najwa\
niejsze.
c) czasami jest wa\
ne.
d) w ogóle jest nieistotne.
6. Zapobieganie pierwotne
a) nie jest wa\
ne.
b) czasami nie jest wa\
ne.
c) wa\
ne jest zawsze.
d) jest najwa\
niejsze.
7. Zawartość cukru w diecie
a) jest korzystne dla zdrowia..
b) powinna być wysoka.
c) w rozwoju próchnicy.
d) sprzyja rozwojowi próchnicy.
8. Dostawcą jest
a) firma farmaceutyczna.
b) handlowiec.
c) sklep.
d) apteka.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
9. Organizacja edukacyjna to
a) fundacja prywatna.
b) fundacja państwowa.
c) fundacja krajowa.
d) fundacja zagraniczna.
10. Zarządzanie polega na
a) rządzeniu i przewodzeniu.
b) tylko rządzeniu.
c) tylko przewodzeniu.
d) manipulowaniu.
11. Kamera wewnątrzustna jest
a) wykorzystywana w stomatologii.
b) nie jest wykorzystywana.
c) czasami jest wykorzystywana, ale bardzo rzadko.
d) u\
ywana poza granicami kraju.
12. Systemy komputerowe są
a) stosowane w stomatologii.
b) nie są wykorzystywane w stomatologii.
c) były kiedyś wykorzystywane w stomatologii.
d) jeszcze nie są wykorzystywane w stomatologii.
13. Nitkowanie, mycie, płukanie
a) podstawowe elementy higieny.
b) dodatkowe elementy higieny.
c) były kiedyś stosowane w sporcie.
d) były kiedyś wykorzystywane w medycynie katastrof.
14. Profilaktyka jest wa\
niejsza od
a) mycia.
b) leczenia.
c) ząbkowania.
d) bólu zęba.
15. Płukanie jamy ustnej pod ciśnieniem to
a) iryguacja.
b) irygacja.
c) torbulacja.
d) sterylizacja.
16. Reguły racjonalnego \
ywienia zawarte są w
a) farmakopei.
b) pharmindexie.
c) piramidzie \
ywienia.
d) encyklopedii.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
17. Od\
ywianie dla dzieci i osób starszych
a) powinno być takie same.
b) nie powinno być takie samo.
c) polega na tym, \
e dzieci od\
ywia się tylko warzywami, zaś starszych tylko mięsem.
d) polega na tym, \
e dzieci od\
ywia się tylko mięsem, a starszych tylko warzywami.
18. Brak higieny jamy ustnej wywołuje
a) bóle głowy.
b) zaparcia.
c) próchnicę , paradontozę.
d) bóle nerek.
19. Wybór szczoteczki do zębów zale\
y od
a) ceny.
b) upodobań kolorystycznych.
c) wieku i anatomii układu \
ucia.
d) pory roku.
20. Higiena jamy ustnej jest ró\
na u
a) osób starszych.
b) małych dzieci.
c) osób starszych i dzieci.
d) mę\
czyzn.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Opracowywanie planu profilaktyczno-leczniczego
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1
a b c d
2
a b c d
3
a b c d
4
a b c d
5
a b c d
6
a b c d
7
a b c d
8
a b c d
9
a b c d
10
a b c d
11
a b c d
12
a b c d
13
a b c d
14
a b c d
15
a b c d
16
a b c d
17
a b c d
18
a b c d
19
a b c d
20
a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
7. LITERATURA
1. Jańczuk Z.: Podręcznik dla higienistek stomatologicznych. PZWL, Warszawa 1994
2. Jańczuk Z.: Profilaktyka profesjonalna w stomatologii. PZWL, Warszawa 2001
3. Krajewski W.: Zagadnienia współczesnej profilaktyki stomatologicznej. WM, Warszawa
1995,
4. Piątkowska D.: Kompendium próchnicy zębów. Med Tour Pres International, 1999
5. Rosłan-Szulc K.: Abc Twoich zębów. Endirpol, Gdańsk 1994
6. Studzińska  Pasieka A. : Angielski dla stomatologów. Bestom, A
ódz
2005
7. www. stomatologia.pl
8. www.zdrowie.pl
Literatura metodyczna
1. Figurski J., Symela K. (red.): Modułowe programy nauczania w kształceniu zawodowym.
Wydawnictwo ITeE, Radom 2001
2. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia. WSiP S.A., Warszawa 1999
3. Okoń W.: Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Wydawnictwo Akademickie  śak ,
Warszawa 2003
4. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000
5. Plewka Cz.: Metodyka nauczania teoretycznych przedmiotów zawodowych, cz. I i II.
Wydawnictwo ITeE, Radom 1999
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35