plik


ÿþMINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Aleksandra Czernic Udzielanie pierwszej pomocy 322[03].O1.04 Poradnik dla nauczyciela Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji  PaDstwowy Instytut Badawczy Radom 2007  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego Recenzenci: lek. med. Ewa Rusiecka lek. med. PaweB Szymczyk Opracowanie redakcyjne: lek. stom. Aleksandra Czernic Konsultacja: mgr Ewa KawczyDska-KieBbasa Poradnik stanowi obudow dydaktyczn programu jednostki moduBowej 322[03].O1.04  Udzielanie pierwszej pomocy , zawartego w moduBowym programie nauczania dla zawodu: higienistka stomatologiczna. Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji  PaDstwowy Instytut Badawczy, Radom 2007  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 1 SPIS TREZCI 1. Wprowadzenie 3 2. Wymagania wstpne 5 3. Cele ksztaBcenia 6 4. PrzykBadowe scenariusze zaj 7 5. wiczenia 11 5.1. Ocena podstawowych parametrów |yciowych 11 5.1.1. wiczenia 11 5.2. Resuscytacja kr|eniowo-oddechowa i pomoc w wybranych stanach nagBego zagro|enia |ycia 15 5.2.1. wiczenia 15 5.3. Rany, krwotoki, zBamania  zasady postpowania 19 5.3.1. wiczenia 19 5.4. ZBamania i zwichnicia w obrbie twarzoczaszki 23 5.4.1. wiczenia 23 6. Ewaluacja osigni ucznia 25 7. Literatura 36  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 2 1. WPROWADZENIE Przekazujemy PaDstwu Poradnik dla nauczyciela, który bdzie pomocny w prowadzeniu zaj dydaktycznych w szkole ksztaBccej w zawodzie higienistka stomatologiczna. W poradniku zamieszczono:  wymagania wstpne, umiejtno[ci jakie powinien posiada uczeD przed przystpieniem do realizacji programu jednostki moduBowej,  cele ksztaBcenia, umiejtno[ci jakie uczeD opanuje podczas realizacji programu jednostki moduBowej,  przykBadowe scenariusze zaj,  przykBadowe wiczenia zawierajce wskazówki do realizacji, zalecane metody nauczania uczenia si oraz [rodki dydaktyczne.  ewaluacj osigni ucznia, po zrealizowaniu programu jednostki moduBowej pozwoli oceni poziom nabytych umiejtno[ci,  wykaz literatury. Wskazane jest, aby zajcia dydaktyczne byBy prowadzone ró|nymi metodami ze szczególnym uwzgldnieniem aktywizujcych metod nauczania, np.: dyskusji dydaktycznej metody projektu, metody wiczeD praktycznych. Formy organizacyjne pracy uczniów mog by zró|nicowane, poczwszy od samodzielnej do zespoBowej pracy uczniów.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 3 322[03].O1 Podstawy zawodu 322[03].O1.01 Przestrzeganie przepisów bezpieczeDstwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo|arowej, ochrony [rodowiska 322[03].O1.02 Nawizywanie i utrzymywanie kontaktów midzyludzkich 322[03].O1.03 322[03].O1.04 1. Analizowanie budowy, fizjologii Udzielanie pierwszej pomocy i patofizjologii narzdu |ucia 2. 322[03].O1.05 Stosowanie przepisów prawa i zasad ekonomiki w ochronie zdrowia Schemat ukBadu jednostek moduBowych  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 4 2. WYMAGANIA WSTPNE Przystpujc do realizacji programu jednostki moduBowej, uczeD powinien umie:  rozró|nia rodzaje wad zgryzu,  rozwizywa problemy,  komunikowa si z osobami w ró|nym wieku,  stosowa zasady higieny jamy ustnej,  wspóBpracowa w grupie,  korzysta z ró|nych zródeB informacji,  posBugiwa si podstawow terminologi stomatologiczn,  korzysta z komputera z dostpem do Internetu.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 5 3. CELE KSZTAACENIA W wyniku realizacji programu jednostki moduBowej, uczeD powinien umie: - scharakteryzowa podstawowe parametry |yciowe czBowieka, - okre[li zagro|enia dla |ycia czBowieka wynikajce z zaburzeD ukBadu oddechowego i kr|enia, - scharakteryzowa stany utraty przytomno[ci, - uzasadni konieczno[ udzielenia pierwszej pomocy, - zorganizowa pierwsz pomoc w sytuacjach nagBego zagro|enia zdrowotnego, - dokona oceny stanu fizycznego pacjenta, - dokona oceny stanu przytomno[ci zgodnie ze skal Glasgow, - okre[li procedury postpowania w przypadku utraty przytomno[ci, - udzieli pierwszej pomocy osobie w stanie wstrzsu anafilaktycznego, - przeprowadzi resuscytacj, - udzieli pierwszej pomocy osobom z urazami czaszkowo-mózgowymi, - udzieli pierwszej pomocy osobom z obra|eniami spowodowanymi pora|eniem prdem elektrycznym, - rozró|ni rodzaje ran i zaBo|y opatrunek, - opatrzy zranienia bBony [luzowej jamy ustnej, - rozró|ni rodzaje krwotoków i zastosowa zasady ich tamowania, - rozró|ni rodzaje zBamaD, - dokona unieruchomienia miejsca zBamania, - dokona tymczasowego unieruchomienia zBamania ko[ci szczki i |uchwy, - przeprowadzi repozycj |uchwy po zwichniciu stawów skroniowo-|uchwowych, - zastosowa zasady aseptyki i antyseptyki podczas udzielania pierwszej pomocy.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 6 4. PRZYKAADOWE SCENARIUSZE ZAJ Scenariusz zaj 1 Osoba prowadzca & & & & & & & & & & & & & & .& & & & . ModuBowy program nauczania: Higienistka stomatologiczna 322[03] ModuB: Podstawy zawodu 322[03].O1 Jednostka moduBowa: Udzielanie pierwszej pomocy 322[03].O1.04 Temat: Resuscytacja kr|eniowo-oddechowa i pomoc w wybranych stanach nagBego zagro|enia |ycia. Cel ogólny: KsztaBtowanie umiejtno[ci praktycznych w zakresie udzielania pierwszej pomocy. Po zakoDczeniu zaj edukacyjnych uczeD powinien umie: - uzasadni potrzeb niesienia pierwszej pomocy, - wymieni elementy algorytmu BLS, - scharakteryzowa podstawowe parametry |yciowe i dokona ich pomiaru, - wykona samodzielnie skuteczn resuscytacj kr|eniowo-oddechow, - uBo|y poszkodowanego w pozycji bezpiecznej. W czasie zaj bd ksztaBtowane nastpujce umiejtno[ci ponadzawodowe: - praca w zespole, - ocena stopnia wykonania zadania. Metody nauczania uczenia si: - pogadanka, - wiczenia praktyczne. Formy organizacyjne pracy uczniów: - praca w 3 4 osobowych grupach. Czas: 4 godziny dydaktyczne. Zrodki dydaktyczne: - filmy dydaktyczne, - magnetowid/odtwarzacz DVD, - telewizor, - poradnik dla ucznia, - fantom do nauki resuscytacji, - samorozpr|alny worek Ambu, - aparat do mierzenia ci[nienia oraz sBuchawki lekarskie. Zadania dla ucznia Wykonaj prawidBowo resuscytacj kr|eniowo-oddechow.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 7 Przebieg zaj: Faza wstpna 1. Podanie tematu zaj. 2. Wyja[nienie uczniom celu ogólnego i celów szczegóBowych zaj. 3. PodziaB uczniów na grupy zadaniowe i wybór lidera. 4. Wyja[nienie zasad pracy w grupie. Faza wBa[ciwa Faza I. Informacje 1. Nauczyciel omawia istot prawidBowo przeprowadzonej resuscytacji kr|eniowo- oddechowej, komentuje film o udzielaniu pierwszej pomocy. 2. Nauczyciel omawia szczegóBowo poszczególne elementy algorytmu BLS. 3. Nauczyciel daje uczniom mo|liwo[ zadawania pytaD. 4. Nauczyciel prezentuje na fantomie jak powinna wyglda prawidBowo przeprowadzona resuscytacja. 5. Nauczyciel prezentuje pozycj bezpieczn. Faza II. wiczenia w grupach 1. Grupy podchodz ka|dy do swojego fantomu. 2. Dyskusja w grupach nad prawidBowo[ci przeprowadzenia resuscytacji 3. Uczniowie pracuj samodzielnie, ka|dy przeprowadzajc resuscytacj w odniesieniu do osoby dorosBej, do dziecka oraz w ró|nych wariantach skBadu osobowego. 4. Zmiana przy fantomie powinna si odbywa co 15 minut. 5. Osoby aktualnie nie wiczce na fantomach powinny w tym czasie wiczy ukBadanie kolegi w pozycji bezpiecznej 6. Uczniowie w ramach grupy wymieniaj si spostrze|eniami co do skuteczno[ci prowadzenia resuscytacji. Faza III. 1. Ka|da grupa dzieli si swoimi spostrze|eniami. 2. Ka|dy uczeD demonstruje prawidBowe wykonanie resuscytacji oraz uBo|enie poszkodowanego w pozycji bezpiecznej. Faza IV. Ocena postpów. 1. Nauczyciel ocenia postpy i skuteczno[ prowadzenia resuscytacji przez uczniów. 2. Nauczyciel nagradza uczniów uwzgldniajc zaanga|owanie w wiczenia i opanowanie techniki resuscytacji. Faza V. Podsumowanie 1. Uczniowie uzasadniaj potrzeb niesienia pierwszej pomocy. 2. Uczniowie omawiaj trudno[ci, jakie napotkali w trakcie wiczeD. Praca domowa Przewicz ukBadanie w pozycji bezpiecznej. Napisz notatk  Moja postawa wobec zagro|enia |ycia drugiego czBowieka Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakoDczonych zajciach: - anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczce prowadzenia zaj.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 8 Scenariusz zaj 2 Osoba prowadzca & & & & & & & & & & & & & & .& & & & . ModuBowy program nauczania: Higienistka stomatologiczna 322[03] ModuB: Podstawy zawodu 322[03].O1 Jednostka moduBowa: Udzielanie pierwszej pomocy 322[03].O1.04 Temat: Opatrywanie ran i podstawy desmurgii. Cel ogólny: KsztaBtowanie umiejtno[ci praktycznych sprawnego opatrywania ran oraz banda|owania rki, przedramienia i barku. Po zakoDczeniu zaj edukacyjnych uczeD powinien umie: - sprawnie opatrzy zranienie, - posBu|y si zasadami aseptyki i antyseptyki, - zabanda|owa ró|ne okolice ciaBa, - unieruchomi zBaman koDczyn. Metody nauczania uczenia si: - pogadanka, - wiczenia praktyczne. Formy organizacyjne pracy uczniów: - praca w zespoBach. Czas: 3 godziny dydaktyczne. Zrodki dydaktyczne: - materiaBy opatrunkowe, - banda|e, - szyny Kramera, - poradnik dla ucznia, - rzutnik multimedialny. Przebieg zaj: Etap I. 1. Okre[lenie tematu zaj. 2. Wyja[nienie tematu, celu ogólnego i celów szczegóBowych. 3. Przedstawienie uczniom zadania: - sprawnie opatrzy ran oraz unieruchomi zBaman koDczyn. 4. Przypomnienie zasad pracy w grupie. 5. PodziaB uczniów na grupy zadaniowe. 6. PrzydziaB zadaD dla poszczególnych grup: - grupa pierwsza opatruje ran i unieruchamia koDczyn doln szyn Kramera, - grupa druga opatruje ran i unieruchamia koDczyn górn poprzez odpowiednie techniki banda|owania. 7. Grupy zadaniowe opracowuj strategi dziaBania. 8. Nauczyciel przedstawia ró|ne sposoby banda|owania.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 9 Etap II. 1. wiczenia w grupach. 2. Po 45 minutach zmiana ról, grupa pierwsza wykonuje zadanie grupy drugiej i na odwrót 3. Wymiana do[wiadczeD. 4. Konkurs na najlepszego banda|ujcego. ZakoDczenie zaj Nauczyciel ocenia prac grup biorc po uwag zaanga|owanie oraz technik wykonania. Praca domowa Wykonaj opatrunek ró|nymi technikami banda|owania. Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakoDczonych zajciach: - anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczce prowadzenia zaj.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 10 5. WICZENIA 5.1. Ocena podstawowych parametrów |yciowych 5.1.1. wiczenia wiczenie 1 Analizujc opisy przypadków dokonaj selekcji poszkodowanych na grup Bagodnych, [rednich oraz ci|kich zaburzeD [wiadomo[ci. Tabela do wiczenia 1 AAGODNE ZREDNIE CI{KIE Opisy przypadków Pacjent nr 1 M|czyzna lat 50, po wypadku komunikacyjnym, gdy do niego podchodzisz otwiera oczy, stara si odpowiada na pytania, ale twierdzi, |e jest w innym miejscu ni| w rzeczywisto[ci, po uszczypniciu w ucho lokalizuje ból. Pacjent nr 2 Kobieta 23-letnia w ci|y, po upadku z wysoko[ci okoBo 3 metrów, z rany na gBowy wypBywa ciemnoczerwona krew. W peBni zorientowana co do miejsca, w którym si znajduje i czasu, na zadane pytania odpowiada skBadnie. Skar|y si na mroczki przed oczami. Pacjent nr 3 2-miesiczne niemowl. Matka twierdzi, |e wypadB z wózeczka na ulic, jest pobudzony i niespokojny. Oczy otwiera tylko po mocnym [ci[niciu pBatka ucha. Na ten sam bodziec prostuje rczki. Pacjent nr 4 80-letni m|czyzna spadB z drabiny. {ona twierdzi, |e byBo to okoBo 5 metrów. W chwili obecnej nie otwiera oczu, beBkocze co[ niezrozumiale i po uszczypniciu zgina rce w Bokciach. Pacjent nr 5 60-letnia kobieta przewróciBa si w domu. W rozmowie otwiera oczy na Twoje polecenie, mówi, lecz udziela odpowiedzi nieadekwatnych do zadawanych pytaD. Po uszczypniciu odsuwa gBow. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi zakres i sposób wykonania wiczenia oraz wskaza zródBa informacji.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 11 Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) zapozna si z materiaBem nauczania, dotyczcym oceny parametrów |yciowych, 2) zapozna si z opisami przypadków, 3) wpisa numer pacjenta w odpowiedniej kolumnie tabeli, 4) porówna wyniki w grupie, 5) zaprezentowa wyniki na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - wiczenie praktyczne, - dyskusja dydaktyczna. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, - tabela do uzupeBnienia, - literatura z rozdziaBu 7 poradnika dla nauczyciela. wiczenie 2 Przeprowadz badanie ci[nienia ttniczego krwi oraz pomiar ttna na ttnicach promieniowej, szyjnej oraz udowej oraz policz ilo[ oddechów na minut. Wpisz uzyskane warto[ci do tabeli. Tabela do wiczenia 2 Czsto[ ttna Warto[ ci[nienia ttniczego Liczba oddechów Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi zakres i sposób wykonania wiczenia oraz wskaza zródBa informacji. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) zapozna si z materiaBem nauczania, dotyczcym oceny parametrów |yciowych, 2) dokona pomiaru ci[nienia, ttna i liczby oddechów, 3) wpisa uzyskane warto[ci do tabeli. Zalecane metody nauczania uczenia si: - wiczenie, - dyskusja dydaktyczna. Zrodki dydaktyczne: - sfigmomanometr, - stetoskop, - poradnik dla ucznia, - literatura z rozdziaBu 7 poradnika dla nauczyciela.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 12 wiczenie 3 Wykonaj plakat ukazujcy sposób ratowania osoby pora|onej prdem. Dokonaj analizy zagro|enia dla zdrowia i |ycia czBowieka jakim mo|e by doznanie pora|enia prdem. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi zakres i sposób wykonania wiczenia oraz wskaza zródBa informacji. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) zapozna si z materiaBem nauczania, dotyczcym oceny parametrów |yciowych, 2) obejrze film dydaktyczny, 3) wykona plakat, 4) dokona analizy zagro|enia pora|enia prdem, 5) zaprezentowa wynik wiczenia. Zalecane metody nauczania uczenia si: - wiczenie praktyczne, - dyskusja dydaktyczna. Zrodki dydaktyczne: - magnetowid/odtwarzacz DVD, - telewizor, - arkusz papieru, - poradnik dla ucznia, - literatura z rozdziaBu 7 poradnika dla nauczyciela. wiczenie 4 Przeczytaj zdania zawarte w tabeli. OceD, czy s one prawdziwe, czy faBszywe. Tabela do wiczenia 4 ZDANIA PRAWDA FAASZ Istniej cztery podstawowe cechy ttna Ci[nienie ttnicze ma istotne znaczenie w zapewnieniu homeostazy Dzieci oddychaj rzadziej ni| doro[li Skala Glasgow ocenia trzy parametry 3 punkty w GCS oznaczaj praktycznie zwBoki Skala dla dzieci i dla dorosBych s takie same W pora|eniu prdem mog nastpi liczne zBamania Auk elektryczny ma temperatur okoBo 2500ÚC Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi zakres i sposób wykonania wiczenia oraz wskaza zródBa informacji.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 13 Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) zapozna si z materiaBem nauczania, dotyczcym oceny parametrów |yciowych, 2) przeczyta uwa|nie zdania, zawarte w tabeli, 3) postawi X w odpowiedniej kolumnie, 4) porówna wyniki w grupie, 5) zaprezentowa wyniki na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - wiczenie, - dyskusja dydaktyczna. Zrodki dydaktyczne - poradnik dla ucznia, - tabela do uzupeBnienia, - literatura z rozdziaBu 7 poradnika dla nauczyciela.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 14 5.2. Resuscytacja kr|eniowo-oddechowa i pomoc w wybranych stanach nagBego zagro|enia |ycia 5.2.1. wiczenia wiczenie 1 Przewicz ukBadanie poszkodowanego w pozycji bezpiecznej. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi zakres i sposób wykonania wiczenia oraz wskaza zródBa informacji. Nauczyciel powinien przypomnie o przepisach BHP na stanowisku pracy ucznia. wiczenie nale|y wykona w 2-osobowych grupach. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) zapozna si z materiaBem nauczania, dotyczcym resuscytacji, 2) wyszuka rysunki uBatwiajce wykonanie wiczenia, 3) przewiczy uBo|enie w pozycji zarówno na prawym jak i lewym boku, 4) zaprezentowa na forum sposób wykonania wiczenia. Zalecane metody nauczania uczenia si: - wiczenie praktyczne, - pokaz z obja[nieniem, Zrodki dydaktyczne:  mata,  komputer z dostpem do Internetu,  poradnik dla ucznia,  literatura z rozdziaBu 7 poradnika dla nauczyciela. wiczenie 2 Zademonstruj manewr Heimlicha. Uwaga, w tym wiczeniu nie wykonuj manewru z caBej siBy, gdy| mo|esz zaszkodzi partnerowi do wiczeD. Wska| inne sposoby udra|niania dróg oddechowych. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi zakres i sposób wykonania wiczenia oraz wskaza dostpne dla ucznia zródBa informacji. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) zapozna si z materiaBem nauczania, dotyczcym pomocy w stanach zagro|enia |ycia, 2) wskaza, kiedy nie wolno stosowa manewru Heimlicha, 3) wskaza jakie zalety pByn z tego manewru, 4) zademonstrowa manewr, 5) wskaza inne sposoby udra|niania dróg oddechowych 6) zaprezentowa wykonane wiczenie.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 15 Zalecane metody nauczania uczenia si: - wiczenie praktyczne, - dyskusja dydaktyczna. Zrodki dydaktyczne: - komputer z dostpem do Internetu, - poradnik dla ucznia, - literatura z rozdziaBu 7 poradnika dla nauczyciela. wiczenie 3 UzupeBnij diagram dotyczcy objawów zatrzymania kr|enia. ZATRZYMANIE KR{ENIA Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi zakres i sposób wykonania wiczenia oraz wskaza zródBa informacji. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) zapozna si z materiaBem nauczania, dotyczcym resuscytacji kr|eniowo-oddechowej, 2) okre[li objawy zatrzymania kr|enia, 3) uzupeBni puste pola diagramu 4) zaprezentowa wyniki na forum grupy. Zalecane metody nauczania uczenia si: - wiczenie praktyczne, - dyskusja dydaktyczna. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, - literatura z rozdziaBu 7 poradnika dla nauczyciela.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 16 wiczenie 4 Przeprowadz resuscytacj kr|eniowo-oddechow na fantomie dorosBym i dziecicym. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi zakres i sposób wykonania wiczenia oraz wskaza zródBa informacji. Nauczyciel powinien przypomnie o przepisach BHP na stanowisku pracy ucznia. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) zapozna si z materiaBem nauczania, dotyczcym resuscytacji kr|eniowo-oddechowej, 2) przeanalizowa kolejne etapy resuscytacji, 3) przeprowadzi resuscytacj w wariantach: - jeden ratownik i dorosBy poszkodowany, - jeden ratownik i poszkodowane dziecko, - dwóch ratowników i poszkodowane dziecko, - jeden ratownik i poszkodowany niemowlak. 4) zaprezentowa sposób wykonania wiczenia. Zalecane metody nauczania uczenia si: - wiczenie praktyczne, - pokaz z obja[nieniem. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, - fantom do nauki resuscytacji, - tablica z algorytmem udzielania pierwszej pomocy, - literatura z rozdziaBu 7 poradnika dla nauczyciela. wiczenie 5 Przeprowadz sztuczn wentylacj. Nie zapomnij skontrolowa dro|no[ci dróg oddechowych przed przystpieniem do wiczenia. Prowadzc sztuczn wentylacj nie zapomnij o ocenie jej skuteczno[ci. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi zakres i sposób wykonania wiczenia oraz wskaza zródBa informacji. Nauczyciel powinien przypomnie o przepisach BHP na stanowisku pracy ucznia. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) zapozna si z materiaBem nauczania, dotyczcym resuscytacji kr|eniowo-oddechowej, 2) przeprowadzi na fantomie sztuczne oddychanie metod usta-usta, usta-nos oraz usta- usta i nos, 3) przeprowadzi sztuczn wentylacj z u|yciem samorozpr|alnego worka Ambu, 4) oceni skuteczno[ obu rodzajów wentylacji.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 17 Zalecane metody nauczania uczenia si: - wiczenie praktyczne, - pokaz, obja[nienia. Zrodki dydaktyczne: - fantom do nauki resuscytacji, - samorozpr|alny worek Ambu, - poradnik dla ucznia, - literatura z rozdziaBu 7 poradnika dla nauczyciela. wiczenie 6 Zainscenizuj udzielanie pierwszej pomocy osobie w stanie wstrzsu anafilaktycznego oraz okre[l dziaBania podczas wystpienia obrzku krtani. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi zakres i sposób wykonania wiczenia oraz wskaza dostpne dla ucznia zródBa informacji. Nauczyciel powinien przypomnie o przepisach BHP na stanowisku pracy ucznia. wiczenie nale|y wykona w 3-osobowych grupach. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) odnalez materiaBy dotyczce wykonania prawidBowej konikotomii i tracheotomii, 2) dobra si w grupy trzyosobowe, 3) rozdzieli role dla poszkodowanego, lekarza pogotowia oraz higienistki, 4) przygotowa inscenizacj, 5) zaprezentowa wykonane wiczenie. Zalecane metody nauczania uczenia si: - wiczenie praktyczne, - pokaz. Zrodki dydaktyczne: - apteczka pierwszej pomocy, - komputer z dostpem do Internetu, - poradnik dla ucznia, - literatura z rozdziaBu 7 poradnika dla nauczyciela.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 18 5.3. Rany, krwotoki, zBamania  zasady postpowania 5.3.1. wiczenia wiczenie 1 Przeczytaj zdania zawarte w tabeli i okre[l czy s one prawdziwe czy faBszywe. Tabela do wiczenia 1 ZDANIA TAK NIE Nie ka|dej ranie towarzyszy krwawienie Rana [wie|a to taka do 8 godzin od momentu zranienia Rana postrzaBowa posiada najcz[ciej otwór wlotowy i wylotowy Krwawienia dzielimy na ttnicze, |ylne oraz z naczyD wBosowatych Opask uciskow mo|na zaBo|y na jak dBugo si chce ZBamanie to przerwanie cigBo[ci ko[ci w caBym jej przekroju Najlepsz metod leczenia doraznego zBamaD s [rodki przeciwbólowe Na rany stosujemy tylko jaBowe opatrunki Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi zakres i sposób wykonania wiczenia oraz wskaza dostpne dla ucznia zródBa informacji. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) zapozna si z materiaBami nauczania, 2) przeczyta uwa|nie zdania zawarte w arkuszu wiczeniowym, 3) postawi X w odpowiedniej kolumnie, 4) zaprezentowa wynik wiczenia. Zalecane metody nauczania uczenia si: - wiczenie, - dyskusja dydaktyczna. Zrodki dydaktyczne: - tabela do uzupeBnienia, - poradnik dla ucznia, - literatura z rozdziaBu 7 poradnika dla nauczyciela.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 19 wiczenie 2 ZaBó| opatrunek na zaimprowizowan ran tryskajc |ywoczerwon krwi i omów zasady, którymi nale|y si w takim przypadku kierowa. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi zakres i sposób wykonania wiczenia oraz wskaza zródBa informacji. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) zapozna si z materiaBem nauczania, dotyczcym zasad postpowania w krwotoku, 2) wskaza sposób zachowania si podczas tamowania krwotoku, 3) wykona czynno[ci prowadzce do zatamowania krwawienia z rany. Zalecane metody nauczania uczenia si: - wiczenie praktyczne, - pokaz. Zrodki dydaktyczne: - opatrunek, - poradnik dla ucznia, - literatura z rozdziaBu 7 poradnika dla nauczyciela. wiczenie 3 Dokonaj analizy nastpujcych przypadków klinicznych i przyporzdkuj im najwBa[ciwsze postpowanie. Wyniki umie[ w tabeli. Opisy przypadków: Przypadek A Do poradni zgBasza si m|czyzna, który godzin temu przygryzB sobie jzyk. Twierdzi, |e to nic takiego, ale od godziny nie mo|e da sobie rady z cigBym, acz niewielkim krwawieniem. Ponadto czuje si nieco osBabiony i zaczyna odczuwa koBatanie serca. Gdy zagldasz do jamy ustnej wida broczce naczynia na jzyku. Przypadek B MiaB miejsce wypadek, mBoda kobieta zostaBa potrcona przez pijanego kierowc. Kierowca uciekB i jeste[ pierwsz osob na miejscu wypadku. Kobieta czuje si dobrze, tylko narzeka na ból lewego podudzia. Gdy odwijasz ubranie stwierdzasz obrzk, zaczerwienienie i bardzo du| bolesno[ tej okolicy. Przypadek C Przechodzc obok budowy sByszysz straszny haBas i woBanie o pomoc. Gdy dobiegasz widzisz m|czyzn z przygniecion lew nog i obcit lew rk na poziomie stawu nadgarstkowego. Bardzo mocno krwawi i szybko blednie. Przypadek D Bdc na wakacjach z rodzin Twój ssiad rbaB drewno. Jednym z uderzeD siekiery nie wymierzyB i trafiB w nog. ObejrzaBe[ miejsce zranienia i nie stwierdziBe[ zBamania. Rana, jak si okazaBo byBa powierzchowna.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 20 Przypadek E PrzybiegBa do Ciebie kole|anka, poniewa| krew  leci jej z nosa. Jest hipochondryczk, o czym zreszt dobrze wiesz. Twierdzi, |e krew zaczBa lecie przed kilkoma minutami. Tabela do wiczenia 3 Uspokajasz, tamujesz krwawienie i odsyBasz do domu Wzywasz karetk pogotowia i odsyBasz na badania specjalistyczne podejrzewajc jak[ powa|niejsz chorob Unieruchamiasz koDczyn, wzywasz karetk pogotowia i czekasz a| si zjawi Przemywasz ran, odsyBasz na najbli|szy dy|ur chirurgiczny celem dalszego leczenia Natychmiast zakBadasz opask uciskow, dzwonisz po pogotowie informujc ich o konieczno[ci przyjazdu na cito, Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi zakres i sposób wykonania wiczenia oraz wskaza zródBa informacji. UczeD powinien: 1) zapozna si z materiaBem nauczania, dotyczcym postpowania w urazach, 2) dokona analizy poszczególnych przypadków, 3) wpisa wybrane litery (A-E) w odpowiednie rubryki tabeli. Zalecane metody nauczania uczenia si: - wiczenie praktyczne, Zrodki dydaktyczne: - tabela do uzupeBnienia, - poradnik dla ucznia, - literatura z rozdziaBu 7 poradnika dla nauczyciela. wiczenie 4 Dokonaj zabanda|owania rki, przedramienia, Bokcia, barku. Zastosuj opatrunek kBosowy, w|owy, [rubowy, zaginany, |óBwiowy zbie|ny oraz Dessaulta. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi zakres i sposób wykonania wiczenia oraz wskaza dostpne dla ucznia zródBa informacji. Nauczyciel powinien przypomnie o przepisach BHP na stanowisku pracy ucznia. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) zapozna si z materiaBem nauczania, dotyczcym wykonywania opatrunków, 2) zapozna si z tre[ci filmu dydaktycznego, 3) wyszuka w Internecie odpowiednie informacje dotyczce opatrunków, 4) przewiczy metody banda|owania.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 21 Zalecane metody nauczania uczenia si: - wiczenie praktyczne, - dyskusja dydaktyczna. Zrodki dydaktyczne: - komputer z dostpem do Internetu, - magnetowid/odtwarzacz DVD, - telewizor, - poradnik dla ucznia, - literatura z rozdziaBu 7 poradnika dla nauczyciela. wiczenie 5 Dokonaj unieruchomienia koDczyny zgodnie z obowizujcymi zasadami. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi zakres i sposób wykonania wiczenia oraz wskaza zródBa informacji. wiczenie nale|y wykona w parach. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) zapozna si z materiaBem nauczania, dotyczcym postpowania w urazach, 2) wybra odpowiedniej dBugo[ci szyn, 3) dogi szyn na zdrowej koDczynie, 4) unieruchomi koDczyn zgodnie z obowizujcymi zasadami. Zalecane metody nauczania uczenia si: - wiczenie praktyczne. Zrodki dydaktyczne: - szyny Kramera, - poradnik dla ucznia, - literatura z rozdziaBu 7 poradnika dla nauczyciela.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 22 5.4. ZBamania i zwichnicia w obrbie twarzoczaszki 5.4.1. wiczenia wiczenie 1 Wykonaj graficzn prezentacj sposobu nastawienia |uchwy u pacjenta ze zwichniciem w obrbie stawu skroniowo-|uchwowego. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi zakres i sposób wykonania wiczenia oraz wskaza zródBa informacji. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) zapozna si z materiaBem nauczania, dotyczcym zwichni w obrbie twarzoczaszki, 2) dokona analizy etapów postpowania podczas nastawiania |uchwy, 3) wykona graficzn prezentacj, 4) przedstawi efekty wiczenia. Zalecane metody nauczania uczenia si: - wiczenie praktyczne, - dyskusja dydaktyczna. Zrodki dydaktyczne: - arkusze papieru, - flamastry, - poradnik dla ucznia, - literatura z rozdziaBu 7 poradnika dla nauczyciela. wiczenie 2 Wykonaj unieruchomienie bródkowo-gBówkowe. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi zakres i sposób wykonania wiczenia oraz wskaza zródBa informacji. Nauczyciel powinien przypomnie przepisy BHP na stanowisku pracy. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) zapozna si z materiaBem nauczania, dotyczcym zwichni w obrbie twarzoczaszki, 2) dokona analizy metody unieruchamiania bródkowo-gBówkowego, 3) wykona unieruchomienie. Zalecane metody nauczania uczenia si: - wiczenie praktyczne.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 23 Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, - literatura z rozdziaBu 7 poradnika dla nauczyciela. wiczenie 3 Dokonaj podziaBu [rodków odka|ajcych wpisujc odpowiedni nazw grupy przy ka|dym z nich. Tabela do wiczenia 3 Preparat Grupa Woda utleniona Chlorheksydyna Jodyna Rivanol Etanol Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi zakres i sposób wykonania wiczenia oraz wskaza zródBa informacji. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) zapozna si z materiaBem nauczania, dotyczcym [rodków odka|ajcych, 2) dokona analizy klasyfikacji poszczególnych grup [rodków odka|ajcych, 3) wpisa do tabeli nazw grupy obok wymienionych [rodków odka|ajcych. Zalecane metody nauczania uczenia si: - wiczenie praktyczne. Zrodki dydaktyczne: - poradnik dla ucznia, - literatura z rozdziaBu 7 poradnika dla nauczyciela.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 24 6. EWALUACJA OSIGNI UCZNIA PrzykBady narzdzi pomiaru dydaktycznego Test dwustopniowy do jednostki moduBowej  Udzielanie pierwszej pomocy Test skBada si z 20 zadaD wielokrotnego wyboru, z których: - zadania 1, 2, 5, 6, 7, 9, 10, 11, 13, 15, 16, 18, 19 s z poziomu podstawowego, - zadania 3, 4, 8, 12, 14, 17, 20 s z poziomu ponadpodstawowego. Punktacja zadaD: 0 lub 1 punkt Za ka|d prawidBow odpowiedz uczeD otrzymuje 1 punkt. Za zB odpowiedz lub jej brak uczeD otrzymuje 0 punktów. Proponuje si nastpujce normy wymagaD  uczeD otrzyma nastpujce oceny szkolne: - dopuszczajcy  za rozwizanie co najmniej 10 zadaD z poziomu podstawowego, - dostateczny  za rozwizanie co najmniej 12 zadaD z poziomu podstawowego, - dobry  za rozwizanie 14 zadaD, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, - bardzo dobry  za rozwizanie 18 zadaD, w tym co najmniej 6 z poziomu ponadpodstawowego. Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. b, 3. b, 4. c, 5. c, 6. b, 7. b, 8. b, 9. b, 10. b, 11. c, 12. d, 13. b, 14. d, 15. c, 16. d, 17. c, 18. b, 19. c, 20. a. Plan testu Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna zad. (mierzone osignicia ucznia) celu wymagaD odpowiedz 1 Zidentyfikowa parametry |yciowe A P d 2 PosBu|y si skal GCS B P b Okre[li znaczenie pora|enia 3 C PP b piorunem Udzieli pomocy w urazach 4 C PP c czaszkowo-mózgowych 5 Okre[li istot BaDcucha prze|ycia A P c Okre[li sposób prowadzenia 6 B P b resuscytacji kr|eniowo-oddechowej Wskaza ró|nic postpowania 7 w ró|nych stopniach niedro|no[ci C PP b oddechowej 8 Zastosowa czynno[ci BLS C PP b Wskaza sposoby ratowania we 9 B P b wstrzsie anafilaktycznym 10 Wskaza mechanizmy gojenia si ran B P b Zastosowa zasady unieruchamiania 11 A P c zBamaD  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 25 Oceni przyczyn przewlekBych 12 C PP d krwawieD 13 Wskaza objawy zBamania ko[ci B P b Oceni postpowanie w stanie 14 C PP d nagBego zagro|enia |ycia 15 Zdefiniowa pojcie: aseptyka A P c Wskaza na podstawowe czynno[ci 16 w repozycji stawu skroniowo- A P d -|uchwowego 17 Zastosowa szyn Tigerstedta C PP c Wskaza objawy zwichnicia stawu 18 B P b skroniowo-|uchwowego Wskaza niebezpieczeDstwo urazów 19 A P c twarzoczaszki Okre[li cechy zespolenia 20 C PP a twarzoczaszki Przebieg testowania Instrukcja dla nauczyciela 1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej jednotygodniowym. 2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadaD podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 4. Przygotuj odpowiedni liczb testów. 5. Zapewnij samodzielno[ podczas rozwizywania zadaD. 6. Przed rozpoczciem testu przeczytaj uczniom instrukcj. 7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszystkie wtpliwo[ci wyja[nij. 8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 9. Kilka minut przed zakoDczeniem testu przypomnij uczniom o zbli|ajcym si czasie zakoDczenia udzielenia odpowiedzi. Instrukcja dla ucznia 1. Przeczytaj uwa|nie instrukcj. 2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kart odpowiedzi. 3. Zapoznaj si z zestawem zadaD testowych. 4. Test zawiera 20 zadaD. Do ka|dego zadania doBczone s 4 mo|liwe odpowiedzi. Tylko jedna jest prawidBowa. 5. Udzielaj odpowiedzi na zaBczonej karcie odpowiedzi, stawiajc w odpowiedniej rubryce znak X. W przypadku pomyBki nale|y bBdn odpowiedz zaznaczy kóBkiem, a nastpnie ponownie zakre[li odpowiedz prawidBow. 6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy bdziesz miaB satysfakcj z wykonanego zadania. 7. Je[li udzielenie odpowiedzi bdzie Ci sprawiaBo trudno[, wtedy odBó| rozwizanie zadania na pózniej i wró do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 8. Na rozwizanie testu masz 45 minut. Powodzenia!  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 26 MateriaBy dla ucznia:  instrukcja,  zestaw zadaD testowych,  karta odpowiedzi. ZESTAW ZADAC TESTOWYCH 1. Wa|nym parametrem odpowiadajcym za homeostaz organizmu jest a) tylko ci[nienie ttnicze. b) tylko czsto[ ttna. c) poziom bólu. d) ci[nienie ttnicze i czsto[ ttna. 2. Pacjent otwiera oczy na ból, beBkocze co[ niezrozumiale oraz reaguje wyprostem na bodziec. W skali GCS uzyskaBby a) 5 punktów. b) 6 punktów. c) 7 punktów. d) 8 punktów. 3. Zmier od pora|enia piorunem jest zwizana a) ze strachem przed burz. b) z uduszeniem. c) z o[lepieniem. d) ze zniszczeniem bbenków przez huk. 4. KrgosBup szyjny najlepiej stabilizowa a) prowizorycznie zrobionym stabilizatorem z drewna. b) dowolnym sprzetem. c) koBnierzem Schantza. d) koBnierzem FAKRO. 5. Drugim ogniwem BaDcucha prze|ycia jest a) wczesne podjcie zaawansowanych czynno[ci resuscytacyjnych. b) wczesna defibrylacja. c) wczesne rozpoczcie resuscytacji przez [wiadków zdarzenia. d) wezwanie sBu|b ratowniczych (telefon 112 lub 999). 6. Resuscytacj kr|eniowo-oddechow prowadzi si w nastpujcy sposób a) 15 uci[ni na 2 wdechy przy jednym ratowniku. b) 30 uci[ni na 2 wdechy, a liczba ratowników nie ma znaczenia. c) 5 uci[ni na 2 wdechy, a liczba ratowników nie ma znaczenia. d) 30 uci[ni na 1 wdech, a liczba ratowników nie ma znaczenia. 7. Je|eli poszkodowany zachBysnB si, ale odpowiada na pytania, mo|e mówi i kiwa gBow podczas akcji ratowniczej zastosujesz a) uderzenie przedsercowe. b) nakBanianie do kaszlu. c) manewr Heimlicha. d) uderzenie midzyBopatkowe.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 27 8. Oddech ratowniczy powinien trwa a) 0,5 s. b) 1 s. c) 1,5 s. d) 2 s. 9. Podczas wstrzsu anafilaktycznego a) zaleca si postpowanie wyczekujce. b) nale|y szybko poda adrenalin. c) nale|y szybko poda du| ilo[ pBynów. d) nale|y zBapa owada, który u|dliB celem zbadania jego jadu. 10. Gojenie ran bez pozostawienia blizny jest mo|liwe a) przez rychBozrost. b) pod strupem. c) przez ziarninowanie. d) po pogryzieniu przez psa. 11. Unieruchamiajc zBamanie ko[ci dBugiej nale|y pamita, a) aby nastawi pierwotne zBamanie. b) aby polewa miejsce zBamania zimn wod w celu zmniejszenia obrzku. c) aby unieruchomi dwa ssiednie stawy. d) aby szybko poda [rodki przeciwbólowe. 12. DBugo utrzymujce si krwawienie pomimo prawidBowego leczenia mo|e sugerowa a) tylko maBopBytkowo[. b) tylko hemofili. c) tylko zespóB von Willenbranda. d) maBopBytkowo[, hemofili lub zespóB Willenbranda. 13. Do objawów zBamania ko[ci nie nale|y a) znieksztaBcenie zarysów koDczyny. b) ból oraz bolesno[. c) patologiczna ruchomo[ wzdBu| ko[ci dBugich. d) trzeszczenie i tarcie odBamów kostnych. 14. 18 letni chBopak podczas meczu w piBk no|n zostaB kopnity w nog. Po zdjciu buta zaobserwowano znaczny obrzk i bolesno[ koDczyny, ponadto chBopak zgBasza ból przy chodzeniu. Nale|y a) zrobi okBad z lodu, aby zminimalizowa obrzk. b) wezwa pogotowie ratunkowe podejrzewajc zBamanie. c) odprowadzi poszkodowanego do domu. d) zrobi okBad z lodu i wezwa pogotowie ratunkowe. 15. Aseptyka to a) [rodek odka|ajcy. b) materiaB opatrunkowy. c) jaBowo[. d) odka|anie rany.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 28 16. W czasie repozycji w zwichniciu stawu skroniowo-|uchwowego wykonuje si a) wyBcznie zepchnicie |uchwy w dóB. b) tylko przesunicie do tyBu. c) tylko podniesienie do góry. d) zepchnicie |uchwy w dóB, przesunicie do tyBu, a nastpnie podniesienie do góry. 17. Szyna Tigerstedta sBu|y a) wyBcznie do unieruchomienia szczki. b) wyBcznie do unieruchomienia |uchwy. c) do unieruchomienia szczki lub |uchwy. d) do unieruchomienia ko[ci dBugich. 18. Do objawów klinicznych zwichnicia stawu skroniowo-|uchwowego nie nale|y a) staBa otwarto[ ust. b) szczko[cisk. c) wyciek [liny z ust. d) cierpicy wyraz twarzy. 19. Urazy twarzoczaszki nios ze sob niebezpieczeDstwo a) upo[ledzenia czynno[ci nerek. b) upo[ledzenia czynno[ci serca. c) upo[ledzenia dro|no[ci dróg oddechowych. d) nagBej utraty sBuchu. 20. Cech wizania ósemkowego wizania ósemkowego jest to, |e a) drut przewleka si przez dystaln przestrzeD midzyzbow drugiego lub trzeciego zba od szczeliny zBamania. b) jest wizaniem dwuszczkowym. c) do jego zaBo|enia nie jest konieczne peBne uzbienie. d) drut przewleka si przez dystaln przestrzeD midzyzbow drugiego lub trzeciego zba od szczeliny zBamania i do jego zaBo|enia nie jest konieczne peBne uzbienie.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 29 KARTA ODPOWIEDZI Imi i nazwisko.......................................................................................... Udzielanie pierwszej pomocy Zakre[l poprawn odpowiedz. Nr Odpowiedz Punkty zadania 1. a b c d 2. a b c d 3. a b c d 4. a b c d 5. a b c d 6. a b c d 7. a b c d 8. a b c d 9. a b c d 10. a b c d 11. a b c d 12. a b c d 13. a b c d 14. a b c d 15. a b c d 16. a b c d 17. a b c d 18. a b c d 19. a b c d 20. a b c d Razem:  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 30 Test 2 Test dwustopniowy do jednostki moduBowej  Udzielanie pierwszej pomocy Test skBada si z 20 zadaD wielokrotnego wyboru, z których: - zadania 1, 2, 4, 6, 7, 9, 10, 11, 12, 15, 16, 17, 19 s z poziomu podstawowego, - zadania 3, 5, 8, 13, 14, 18, 20 s z poziomu ponadpodstawowego. Punktacja zadaD: 0 lub 1 punkt Za ka|d prawidBow odpowiedz uczeD otrzymuje 1 punkt. Za zB odpowiedz lub jej brak uczeD otrzymuje 0 punktów. Proponuje si nastpujce normy wymagaD  uczeD otrzyma nastpujce oceny szkolne: - dopuszczajcy  za rozwizanie co najmniej 10 zadaD z poziomu podstawowego, - dostateczny  za rozwizanie co najmniej 12 zadaD z poziomu podstawowego, - dobry  za rozwizanie 14 zadaD, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, - bardzo dobry  za rozwizanie 18 zadaD, w tym co najmniej 6 z poziomu ponadpodstawowego. Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. a, 3. d, 4. c, 5. d, 6. c, 7. a, 8. d, 9. c, 10. b, 11. c, 12. c, 13. a, 14. d, 15. d, 16. c, 17. d, 18. c, 19. a, 20. d. Plan testu Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna zad. (mierzone osignicia ucznia) celu wymagaD odpowiedz 1 Wykona pomiar ci[nienia ttniczego B P d 2 PosBu|y si skal Glasgow A P a Wykaza ró|nice midzy skal 3 C PP d pediatryczn i dla dorosBych Zastosowa zasady ratowania 4 A P c pora|onego prdem Wskaza ró|nice pomidzy skutkami 5 pora|enia prdem staBym C PP d i zmiennym 6 Zastosowa algorytm BLS A P c 7 Zastosowa algorytm BLS dla dzieci A P a 8 Zastosowa manewr Heimlicha C PP d 9 Rozró|ni rodzaje wstrzsu A P c 10 Zidentyfikowa leki ratujce |ycie B P b 11 Rozró|ni krwotoki A P c Zastosowa podstawowe materiaBy 12 B P c unieruchamiajce Wybra najlepsz metod 13 C PP a unieruchamiania koDczyn 14 Rozró|ni rodzaje zBamaD C PP d 15 Wskaza etiologi ran A P d  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 31 Wskaza przyczyny zwichnicia 16 A P c w stawie skroniowo-|uchwowym Wskaza na objawy podwichnicia 17 B P d w stawie skroniowo-|uchwowym Zastosowa unieruchomienia 18 C PP c twarzoczaszki Zastosowa wBa[ciwe postpowanie 19 B P a w zBamaniach twarzoczaszki 20 Zidentyfikowa [rodki odka|ajce C PP d Przebieg testowania Instrukcja dla nauczyciela 1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej jednotygodniowym. 2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadaD podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 4. Przygotuj odpowiedni liczb testów. 5. Zapewnij samodzielno[ podczas rozwizywania zadaD. 6. Przed rozpoczciem testu przeczytaj uczniom instrukcj. 7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszystkie wtpliwo[ci wyja[nij. 8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 9. Kilka minut przed zakoDczeniem testu przypomnij uczniom o zbli|ajcym si czasie zakoDczenia udzielenia odpowiedzi. Instrukcja dla ucznia 1. Przeczytaj uwa|nie instrukcj. 2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kart odpowiedzi. 3. Zapoznaj si z zestawem zadaD testowych. 4. Test zawiera 20 zadaD. Do ka|dego zadania doBczone s 4 mo|liwe odpowiedzi. Tylko jedna jest prawidBowa. 5. Udzielaj odpowiedzi na zaBczonej karcie odpowiedzi, stawiajc w odpowiedniej rubryce znak X. W przypadku pomyBki nale|y bBdn odpowiedz zaznaczy kóBkiem, a nastpnie ponownie zakre[li odpowiedz prawidBow. 6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy bdziesz miaB satysfakcj z wykonanego zadania. 7. Je[li udzielenie odpowiedzi bdzie Ci sprawiaBo trudno[, wtedy odBó| rozwizanie zadania na pózniej i wró do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 8. Na rozwizanie testu masz 45 minut. Powodzenia! MateriaBy dla ucznia:  instrukcja,  zestaw zadaD testowych,  karta odpowiedzi.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 32 ZESTAW ZADAC TESTOWYCH 1. Aby poprawnie zmierzy ci[nienie ttnicze metod bezkrwaw Korotkowa mankiet nale|y napompowa do warto[ci a) 200 mmHg. b) przekraczajcej o 20-30 mmHg ci[nienie, przy którym zanika ttno. c) przekraczajcej o 30-40 mmHg ci[nienie, przy którym zanika ttno. d) przekraczajcej o 10-20 mmHg ci[nienie, przy którym zanika ttno. 2. Je|eli poszkodowany otwiera oczy na polecenie sBowne, wykazuje nieadekwatn odpowiedz oraz lokalizuje ból to otrzyma w skali Glasgow a) 9 punktów. b) 10 punktów. c) 11 punktów. d) 12 punktów. 3. Pediatryczna skala Glasgow ró|ni si od stosowanej u dorosBych, poniewa| dzieci ze wzgldu na nie wyksztaBcon jeszcze mow nie mog podlega takim samym kryteriom co doro[li. Stwierdzenie a) jest prawdziwe pozostajc w cigu przyczynowo-skutkowym. b) jest prawdziwe bez zwizku przyczynowo-skutkowego. c) w pierwszej cz[ci jest prawdziwe, a w drugiej faBszywe. d) w pierwszej cz[ci jest faBszywe, a w drugiej prawdziwe. 4. W ratowaniu pora|onego prdem najwa|niejsze jest a) ozibienie organizmu ju| i tak przegrzanego. b) podanie ciepBego pBynu. c) odBczenie od zródBa prdu. d) zbadanie obecno[ci ttna. 5. Pora|enie prdem staBym powoduje zatrzymanie akcji serca w mechanizmie asystole, a prdem zmiennym w mechanizmie migotania komór. Stwierdzenie a) jest prawdziwe. b) w pierwszej cz[ci jest prawdziwe, w drugiej faBszywe. c) w pierwszej cz[ci faBszywe, w drugiej prawdziwe. d) jest faBszywe. 6. Je|eli poszkodowany jest nieprzytomny, ale oddycha samodzielnie nale|y a) rozpocz mimo wszystko resuscytacj. b) wezwa pogotowie ratunkowe. c) uBo|y go w pozycji bezpiecznej. d) uBo|y go w pozycji bezpiecznej i wezwa pogotowie ratunkowe. 7. Rozpoczynajc resuscytacj dziecka zaczynamy od a) uciskania klatki piersiowej. b) 5 oddechów ratowniczych. c) 4 oddechów ratowniczych. d) 6 oddechów ratowniczych.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 33 8. Manewru Heimlicha nale|y zaniecha a) u 10-letniego dziecka. b) u 50-letniego m|czyzny z prawidBowym ci[nieniem ttniczym. c) u 23-letniej kobiety. d) u 40-letniego m|czyzny z chorob wrzodow |oBdka. 9. Wstrzs spowodowany alergi na jak[ substancj nazywamy wstrzsem a) kardiogennym. b) neurogennym. c) hipowolemicznym. d) anafilaktycznym. 10. Fastjekt to a) strzykawka z adrenalin, któr powinien mie przy sobie ka|dy alergik. b) lek przeciwuczuleniowy. c) [rodek odka|ajcy. d) model aparatu do mierzenia ttna. 11. WypByw ciemnoczerwonej krwi strumieniem cigBym jest charakterystyczny dla a) zranienia bBony [luzowej. b) krwawienia ttniczego. c) krwawienia |ylnego. d) krwawienie z naczyD wBosowatych. 12. Szyny Kramera a) sBu| do unieruchamiania tymczasowego zBamaD w obrbie twarzoczaszki. b) sBu| do unieruchamiania tymczasowego zBamaD ko[ci dBugich. c) mog by stosowane zamiennie z opatrunkami gipsowymi w leczeniu zBamaD. d) s przeciwwskazane w urazach gBowy. 13. Najlepszym unieruchomieniem koDczyny górnej przy podejrzeniu zBamania w jej obrbie bdzie a) usztywnienie jej prowizorycznie zrobionym unieruchomieniem drewnianym. b) przybanda|owanie jej do tuBowia z rk wyprostowan w stawie Bokciowym. c) przybanda|owanie jej do tuBowia z rk zgit w 90Ú w stawie Bokciowym. d) usztywnienie i przybanda|owanie jej do tuBowia z rk zgit w 90Ú w stawie Bokciowym. 14. ZBamaniem po[rednim jest a) kompresyjne zBamanie krgosBupa. b) zBamanie zderzakowe. c) zBamanie Collesa. d) zBamanie Smitha. 15. Rana cita powstaje, np.: na skutek a) uderzenia siekier. b) skaleczenia no|em. c) pchnicia no|em. d) pogryzienia przez psa.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 34 16. Przyczyn zwichnicia stawu skroniowo-|uchwowego nie mo|e by a) uderzenie w bródk przy otwartych ustach. b) zbyt intensywne ziewanie. c) dBugo trwajce zabiegi stomatologiczne. d) picie przez sBomk. 17. Do objawów podwichnicia w stawie skroniowo-|uchwowym nie nale|y a) wyciek [liny z ust. b) nadmierne rozwieranie szczk. c) ból i trudno[ci rozwierania gBównie w porze rannej. d) trzask w stawie w koDcowej fazie rozwarcia niekiedy z utrudnionym zwarciem szczk. 18. Wizanie typu Ivy ego jest najprostszym i najcz[ciej stosowanym wizaniem dwuszczkowym. Polega na przeBo|eniu ptli drutu midzy zbami odlegBymi od szczeliny zBamania, a nastpnie na doj[ciu do niej ruchem w|owym i [ci[nicie ich ze sob, co stabilizuje szczelin zBamania. Stwierdzenia a) s prawdziwe. b) pierwsze jest faBszywe, a drugie prawdziwe. c) pierwsze jest prawdziwe, a drugie faBszywe. d) s faBszywe. 19. W razie zBamania w obrbie twarzoczaszki, przy braku oznak zagro|enia |ycia postpowaniem z wyboru bdzie a) tymczasowe unieruchomienie w opatrunku procowym i wezwanie pogotowia ratunkowego. b) wysBanie poszkodowanego do domu z zaleceniem zgBoszenia si do lekarza. c) zostawienie chorego na miejscu bez udzielania dalszej pomocy. d) tymczasowe unieruchomienie w opatrunku procowym i odesBanie do domu. 20. Zrodkiem odka|ajcym, który mo|e spowodowa najwiksze objawy uczuleniowe ze wstrzsem wBcznie jest a) chlorheksydyna. b) jodyna. c) azotan srebra. d) nadmanganian potasu.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 35 7. LITERATURA 1. Fibak J.: Chirurgia. PZWL, Warszawa 2001 2. GaszyDski W.: Medycyna ratunkowa i katastrof. UMed, Aódz 2004 3. Herold G.: Medycyna wewntrzna. PZWL, Warszawa 2004 4. Kokot F.: Choroby wewntrzne. PZWL, Warszawa 2004 5. Kowalski M.: Immunologia kliniczna. MEDITON, Aódz 2000 6. Narbski J.: Zarys propedeutyki chirurgii. AMed, Aódz 1999 7. PerczyDska-Partyka W.: Chirurgia stomatologiczna. BESTOM, Aódz 8. Schrimer M.: Neurochirurgia. Urban & Partner, WrocBaw 1998 9. www.aed.pl 10. www.erc.edu 11. www.prosat.net.pl Literatura metodyczna: 1. Figurski J., Symela K. (red.): ModuBowe programy nauczania w ksztaBceniu zawodowym. Wydawnictwo ITeE, Radom 2001 2. Niemierko B.: Pomiar wyników ksztaBcenia. WSiP S.A., Warszawa 1999 3. OkoD W.: Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Wydawnictwo Akademickie  {ak , Warszawa 2003 4. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000 5. Plewka Cz.: Metodyka nauczania teoretycznych przedmiotów zawodowych. Cz. I i II. Wydawnictwo ITeE, Radom 1999  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 36

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
higienistka stomatologiczna22[03] o1 03 n
higienistka stomatologiczna22[03] z3 04 n
higienistka stomatologiczna22[03] o1 02 n
higienistka stomatologiczna22[03] z2 04 n
higienistka stomatologiczna22[03] z1 04 n
asystentka stomatologiczna22[01] o1 04 n
higienistka stomatologiczna22[03] z2 01 n
opiekunka srodowiskowa46[03] o1 04 n
asystentka stomatologiczna22[01] o1 04 u
higienistka stomatologiczna22[03] z1 02 n
asystentka stomatologiczna22[01] o1 04 n
mechanik precyzyjnys1[03] o1 04 n
higienistka stomatologiczna22[03] z3 03 n
higienistka stomatologiczna22[03] z2 05 n
higienistka stomatologiczna22[03] z3 02 n
higienistka stomatologiczna22[03] z2 02 n

więcej podobnych podstron