ZWYCZAJE W BIZNESIE: GRECJA
Grecy są dumni ze swojej historii i roli, jaką odegrali, będąc pierwszym ośrodkiem europejskiej cywilizacji: Ta duma jest widoczna w ich sposobie prowadzenia interesów; zawsze zasługują na zaufanie, chociaż potrafią być nierówni. Grecy są niekiedy skryci, a nawet niepewni, co przejawia się w niechęci do odkrywania własnych kart, aktorstwem, targowaniem się, blefowaniem. Mentalność Greków bardziej służy działalności handlowej niż długoterminowym przedsięwzięciom przemysłowym.
Spotkania w biznesie
- powodzeniu w interesach w Grecji sprzyja posiadanie odpowiednich listów polecających, wystawionych przez znane i szanowane instytucje, spółki czy stowarzyszenia,
- mając list polecający można telefonicznie lub listownie nawiązać kontakt z odpowiednim partnerem greckim i uzgodnić termin spotkania,
- przy wyborze formy listownej należy mieć na uwadze, że Grecy nie lubią pisać listów i nie przestrzegają obowiązującego zwyczaju odpisywania na listy (dlatego warto po kilku tygodniach zatelefonować i upewnić się, czy nasza propozycja dotarła do adresata),
- większość Greków uznaje angielski za podstawowy język handlowy,
- Grecy na ogół dobrze posługują się językiem angielskim, także francuskim i niemieckim,
- zaplanowanie spotkania nie zawsze jest konieczne, ale jest dobrze odbierane,
- nie ogranicza się czasu spotkań w sprawach biznesu,
- zawsze bądź punktualny, chociaż grecki partner wprost tego nie akcentuje i sam nie grzeszy punktualnością,
- tydzień pracy trwa od poniedziałku do piątku. Czas pracy bywa zróżnicowany: w okresie od maja do października od 800 do 1330 i od 1600 do 1930 lub bez przerwy od 700 do 1500
(z krótką przerwą na kanapkę około godz. 1030). Od października do maja w godzinach od 800 do 1300 i od 1630 do 1930 lub 730 do 1530 (przerwa na kanapkę około godz. 1030),
- kontakty służbowe mają charakter bardzo oficjalny, a środowisko biznesu zdominowane jest przez mężczyzn (w Grecji wciąż uważa się, iż kobieta winna spełniać przede wszystkim rolę żony i matki, a kobiety robiące kariery traktowane są z podejrzliwością),
- Grecy to przyjaźni ludzie; nie należy jednak zbyt szybko zrywać z formalnościami,
- przed spotkaniem służbowym często podaje się napoje i zakąski.
Negocjacje
- starszym członkom zespołu negocjacyjnego okazywany jest zawsze duży szacunek. Wszystkie uprawnienia spoczywają w ich rękach,
- w trakcie spotkania należy starać się , aby rozmowa miała charakter formalny i rzeczowy,
- w negocjacjach należy być cierpliwym, lecz dokonywać szybkiej oceny sytuacji. Grecy potrafią skutecznie się targować,
- nie należy obawiać się ewentualnego targowania się. Jeśli od razu przyjmiemy propozycję greckiego partnera, poczuje się oszukany intelektualnie i możemy stracić jego zaufanie,
- w rozmowach należy unikać tematów związanych z polityką międzynarodową dotyczącą Grecji (np. sprawa Cypru),
- unikaj ocen greckiego sposobu opisu rzeczy. Wielu Greków, szczególnie w trakcie dłuższych wypowiedzi, wydaje się przechwalać bądź wyolbrzymiać niektóre fakty,
- Grecy nie lubią nadmiernego afiszowania się pieniędzmi i poruszania tego tematu w prywatnych rozmowach,
- redagowanie umów należy pozostawić prawnikom, starając się, aby były one jasne i zrozumiałe,
- po pozytywnym zakończeniu transakcji nie należy zbyt ostentacyjnie demonstrować zadowolenia. Grecy do końca nie będą pewni, że zrobili rzeczywiście dobry interes i takie zachowanie może pogłębić wątpliwości,
- Grecy potrafią jednostronnie zmieniać postanowienia umowy,
- jeśli z naszej strony nie zostaną dotrzymane jakieś warunki, Grecy szybko wystąpią z roszczeniami.
Przyjęcie biznesowe
- rozmowy w interesach prowadzone są zwykle przy filiżance kawy - często w kawiarniach bądź tawernach (niektóre kawiarnie są tylko dla mężczyzn),
- z zasady nie praktykuje się załatwiania spraw służbowych przy obiedzie. Posiłki są imprezami towarzyskimi,
- obiad jest posiłkiem skromnym i spożywany jest o godz. 2000 lub 2100,
- jeżeli gospodarze zaproponują nam obiad w restauracji, oznacza to, że stosunki rozwijają się dobrze,
- jeśli obiad jest posiłkiem roboczym, to jest obfity i może trwać nawet do 200 rano. Jeśli gospodarze zaproponują sfinansowanie interesów podczas obiadu, należy ten fakt zaakceptować,
- w pierwszej kolejności obsługuje się osoby starsze,
- często przy stole zamawia się kilka dań, a następnie częstują się nimi wszyscy przy stole,
- w restauracjach klienci często decydują co zamówić idąc do kuchni i zaglądając do garnków,
- potrawy mogą być podawane w temperaturze pokojowej,
- w trakcie obiadu w greckim domu gospodarze nalegają, nawet dwu-, trzykrotnie, na dokładanie na talerz. Spełnienie tej prośby traktowane jest jako komplement pod adresem gospodarza,
- jeśli otrzymamy zaproszenie na wspólne spędzenie weekendu z rodziną naszego partnera, nie należy odmawiać. Wówczas stosownym upominkiem będą kwiaty lub czekoladki,
- tańce stanowią często spotykaną część przyjęcia; spodziewaj się, że zostaniesz zaproszony do wzięcia w nich udziału.
Powitanie
- w Grecji powitanie może przybierać wiele form. Uścisk dłoni, wzięcie w objęcia oraz pocałunek mogą mieć miejsce nie tylko między przyjaciółmi i znajomymi, ale również w czasie pierwszego spotkania,
- w pierwszych spotkaniach biznesowych stosuje się w zasadzie uścisk dłoni,
- zaleca się stosowanie biletów wizytowych z nadrukiem na jednej stronie po angielsku, a na drugiej po grecku. Wręczać należy stroną z greckim nadrukiem.
Używanie tytułów, zwracanie się
- starsze osoby darzone są w Grecji wielkim szacunkiem i zawsze należy zwracać się do nich w sposób oficjalny (tzn. używając tytułów itd.),
- porządek imienia i nazwiska tak samo jak w Polsce - najpierw imię, potem nazwisko.
Gesty
- w ujęciu tradycyjnym ruch głową w górę oznacza „nie”. Natomiast „tak” wyraża się skinieniem głową w dół i w górę (tak jak w Polsce),
- ostatnio Grecy dla wyrażenia gestem „tak” lub „nie” zaczęli również stosować gestykulację przyjętą w Europie Zachodniej (i w Polsce),
- gniew okazywany jest nawet uśmiechem,
- po powiedzeniu komuś lub odebraniu komplementu Grecy czasem wydmuchują z ust powietrze przez złączone wargi w celu oddalenia złego uroku,
- nie używaj gestu złączonego kciuka i palca wskazującego na znak „w porządku, znakomicie” - w Grecji jest to gest wysoce nieprzyzwoity.
Prezenty
- Grecy są bardzo szczodrzy; jeżeli zachwycisz się jakimś przedmiotem zbyt entuzjastycznie, istnieje duże prawdopodobieństwo, że podaruje go Tobie,
- partnerom w biznesie nie wręczaj prezentu w trakcie pierwszego spotkania,
- unikaj upominków zbyt hojnych i zbyt skąpych oraz upominków, które służą wyłącznie przedstawieniu logo Twojej firmy,
- prezent nie powinien stwarzać wrażenia wdzięczności za transakcje, ani też być związany z końcowym wynikiem transakcji handlowej.
Ubiór
- na oficjalne spotkania najlepszy jest konserwatywny strój biznesowy ( można też założyć lekki garnitur),
- krój garnituru nie świadczy o statusie jego właściciela (nie należy oceniać człowieka po jego ubiorze),
- kobiety winny nosić suknie lub kostiumy w subtelnych kolorach (rzadko chodzą w spodniach),
- formalny strój nie zawsze obowiązuje w Grecji. Mężczyźni chodzą w koszulkach z odpiętym kołnierzykiem i w spodniach.