Zwyczaje w biznesie: Norwegia
Norwegia jest monarchią konstytucyjną i jej oficjalna nazwa brzmi „Królestwo Norwegii”. Oficjalnym językiem tego państwa jest norweski, który posiada dwie odmiany. Pierwszą jest „język książkowy” (Bokmål) używany w szkołach i stacjach radiowo - telewizyjnych, drugą powszechnie używany język, znany jako „Nynorsk”. Zgodnie z prawem Nynorsk musi być czasami używany w instrukcjach i w mediach. Językiem najważniejszej mniejszości jest lapoński, używany przez Lapończyków.
Spotkania w biznesie
- Norwegowie kładą duży nacisk na punktualność i precyzję,
- spóźnienie na umówione spotkanie w biznesie interpretuje się jako brak szacunku,
- punktualność obowiązuje również w odniesieniu do spotkań towarzyskich,
- jeżeli, z jakiegoś powodu, nie możesz dotrzymać pory spotkania, telefonicznie odwołaj je lub przełóż,
- w kontaktach z firmami norweskimi sekretarka jest tą osobą, która umówi spotkanie z tobą,
- kiedy piszesz list do norweskiej firmy, dobrze widziane jest użycie nazwiska kierownika działu, do którego pismo jest kierowane, nawet jeśli osobiście nie znasz tej osoby,
- unikaj wyjazdów służbowych w okresie świąt wielkanocnych (tj. w czasie 10 dni po Niedzieli Palmowej), a także w lipcu i na początku sierpnia (okres wakacji większości Norwegów),
- godziny pracy w urzędach: 9.00 - 16.00, od poniedziałku do piątku,
- godziny otwarcia banków: 8.30 - 15.30, od poniedziałku do piątku (w czwartki do 17.00),
- godziny otwarcia sklepów: 9.00 - 16.00/17.00, od poniedziałku do piątku,
- godziny pracy w biurach : 9.00 - 16.00, od poniedziałku do piątku.
Negocjacje
- język angielski jest szeroko znany w kręgach biznesu i w dużych miastach,
- Norwegowie są relatywnie nieoficjalni (o wiele bardziej aniżeli Szwedzi),
- możesz przedstawić się kierownikowi z którym się spotykasz - bez czekania, aż zrobi to sekretarka,
- dobrze jest ustalić czas trwania spotkania,
- kobiety w biznesie są traktowane jako równoprawny partner. Pełnią funkcje na wszystkich szczeblach struktury organizacyjnej i zarządzania firmą. Stąd Norwegia jest przyjaznym dla zagranicznych biznesmenek krajem do prowadzenia rozmów handlowych,
- prezentacja twojej oferty winna być oparta na faktach i dobrze przygotowana oraz przedstawiona,
- w trakcie rozmów bądź opanowany i profesjonalny; nadmierna serdeczność może być odebrana jako zbytnia poufałość lub fałsz,
- Norwegowie nie przywiązują tak dużej, jak np. Amerykanie, wagi do spraw prawnych. Pisemne potwierdzenie kontraktów jest wystarczające; jeśli musisz nadmienić o konieczności obecności prawnika, zrób to w miarę dyskretnie,
- kiedy kontrakt zostanie uzgodniony, rozmowa przejdzie na tematy towarzyskie, ale należy pamiętać, że mimo przyjacielskiego tonu, tutejsi negocjatorzy są nieustępliwi i przebiegli,
- nie należy w rozmowie „wrzucać do jednego worka” Danii, Szwecji i Norwegii. Każde z tych państw ma własną tożsamość i kulturę, a w rezultacie dumę narodową. Jeszcze bardziej komplikuje problem dodania do tego grona Finlandii. Trzy pierwsze z wymienionych państw to „kraje skandynawskie”, ale gdy dodamy Finlandię i Islandię, właściwym określeniem jest „państwa nordyckie”,
- unikaj błahych lub nieszczerych komplementów,
- unikaj w rozmowie takich osobistych tematów, jak praca gospodarza i członków jego rodziny, płace, status społeczny,
- unikaj krytyki innych ludzi i systemów. Norwegowie kładą nacisk na tolerancję,
- nie krytykuj Norwegów za wyrażanie zgody na odłów wielorybów (nie przysposobi to tobie przyjaciół),
- nie porównuj w rozmowie kosztów utrzymania. Norwegowie są znudzeni wysłuchiwaniem uwag na temat „życie w waszym kraju jest drogie”,
- dobrymi tematami rozmów są: polityka, sport, podróże hobby. Dumni są także ze swojej historii (spuścizny po Vikingach) i kultury,
- Norwegowie cenią naturę i są dumni ze swego czystego środowiska.
Przyjęcia biznesowe
- zwyczajowe godziny posiłków: śniadanie 7.30 - 9.00; lunch 11.00 - 13.00; obiad 18.00 - 22.00,
- Norwegowie są bardzo gościnni i lubią przyjęcia,
- przy zapraszaniu na lunch czy obiad i związanym z tym płaceniem rachunku, należy przed wyjściem jasno powiedzieć kto kogo zaprasza (płaci ten, kto zaprasza),
- jeśli jesteś umówiony na spotkanie późnym rankiem, możesz zaprosić swego norweskiego partnera na lunch,
- lunch jest posiłkiem bardzo lekkim, ale jeśli jest on powiązany z prowadzonymi rozmowami, zazwyczaj będzie to gorące danie a nie kanapki,
- w większości restauracji norweskich alkohol podaje się dopiero po 15.00 i tylko od poniedziałku do soboty,
- w trakcie posiłku można w każdej chwili poruszać sprawy biznesowe,
- w restauracjach, aby przywołać kelnera podnieś rękę,
- kiedy zostałeś zaproszony do norweskiego domu czekaj, aż poproszą ciebie abyś wszedł; będąc w środku czekaj, aż poproszą ciebie abyś usiadł. Przy stole czekaj, dopóki pani domu nie poprosi wszystkich aby zaczęli jeść,
- w niektórych domach podają przed obiadem cocktail, w niektórych nie podają. Jest zatem możliwe, że zostaniesz poproszony do stołu bezpośrednio po przyjściu (pamiętaj o punktualności),
- przy stole nie kładź rąk na kolanach,
- zaleca się opróżnić talerz do końca (nie zostawiać resztek),
- obiad w norweskim domu może składać się z licznych dań i trwać kilka godzin,
- toast, wyrażany słowem „Skoal” posiada swoją specyfikę. Wymawiasz to słowo patrząc prosto w oczy osobie, do której wznosisz toast. Gospodarz wznosi toast pierwszy, potem gość honorowy (często jest to osoba siedząca po lewej stronie pani domu). Kiedy masz wątpliwości, spytaj gospodarza lub gospodynię, czy i kiedy możesz wznieść toast,
- będąc zaproszonym do domu wyjdź, latem, około 23.00 (zimą około 22.00), nawet jeżeli gospodarz próbuje zatrzymać ciebie. Latem, kiedy zachód słońca jest bardzo późno (około północy) twój gospodarz może zasugerować spacer po obiedzie, zakończony ostatnim drinkiem,
- na zakończenie obiadu goście dziękują gospodyni mówiąc „takk for maten” lub „thank you for the food”. Sprawisz przyjemność swoim gospodarzom mówiąc to po norwesku,
- opłata za usługę jest zazwyczaj wliczona w cenę hotelu i rachunki w restauracjach, ale dodatkowy napiwek w wysokości 5% jest zwyczajowo wręczany,
- nie ma zwyczaju dawania napiwków kierowcom taksówek,
- portierom hotelowym wręcza się 5 - 10 koron szwedzkich.
Powitanie
- Uścisk dłoni jest podstawowym sposobem witania pań i panów,
- mieszkańcy pozdrawiają się nawzajem mówiąc „Morn” (co oznacza ranek) o każdej porze dnia,
- podaj rękę każdemu obecnemu na spotkaniu. Jednocześnie wymień swoje nazwisko,
- witając się po angielsku używaj zwrotów „How do you do ?” lub „It's a pleasure to meet you”, zamiast „How are you?” (ten ostatni zwrot mogą zrozumieć dosłownie). W języku norweskim nie ma odpowiedników tych zwrotów,
- wychodząc pożegnaj się również uściskiem dłoni