V. twierdzenia o funkcjach z pochodnymi
5.5 Rozwinięcie Taylora funkcji
Definicja (Wielomian Taylora)
Niech funkcja f ma w punkcie x0 pochodną właściwą k-tego rzędu dla k∈N∪{0}. Wielomian:
|
(5.5.1) |
nazywamy wielomianem Taylora rzędu k funkcji f w punkcie x0 i oznaczamy symbolem Pk(x).
Uwaga:
Wielomian P(x) jest jedynym wielomianem stopnia k, który spełnia warunki:
|
(5.5.2) |
Definicja (Wielomian Maclaurina)
Wielomian Taylora dla x0=0 jest wielomianem Maclaurina, który ma postać
|
(5.5.3) |
5.5 Rozwinięcie Taylora funkcji
Twierdzenie (Wzór Taylora z resztą Lagrange'a)
Jeżeli funkcja f ma:
ciągłą pochodną rzędu n-1 na przedziale [x0,x] |
(5.5.4) |
pochodną właściwą f(n) na przedziale (x0,x) |
(5.5.5) |
to istnieje punkt c∈(x0,x) taki, że
|
… (5.5.6) |
Uwaga:
Równość występująca w tezie twierdzenia nazywamy wzorem Taylora.
Definicja (Reszta Lagrange'a)
Wyrażenie:
|
(5.5.7) |
nazywamy n-tą resztą Lagrange'a.
Uwaga:
Resztę Lagrange'a można zapisać w postaci:
|
(5.5.8) |
gdzie 0<Θ<1 oraz Δx=x-x0.
5.5 Rozwinięcie Taylora funkcji
Rozwinięcie Maclaurina w otoczeniu zera
Przykład 1
Obliczyć przybliżoną wartość liczby e z dokładnością do 0,001.
Rozwiązanie:
1. Pochodne funkcji f(x)=ex:
2. W każdym przedziale o końcach skończonych funkcja ex oraz jej [pochodne są ograniczone. To oznacza, że Rn→0, gdy x→∞ i funkcja ex ma rozwinięcie Maclaurina.
3. Dla x=1 otrzymujemy:
Brook Taylor (1685 - 1731), matematyk angielski.
Colin Maclaurin (1698 - 1746), matematyk szkocki.
Joseph Louis de Lagrange (1736 - 1813), matematyk i astronom francuski.