Jasiński Motywowanie w przedsiębiorstwie (67)

^ 10 zaró\s 11 o cechy wrodzone jak i nabyte przez szkolenia i doświadczenie.

00    cech osobowościowych zalicza się na przykład: zdolności twórcze,

■ jłt^rpersonalne, dostosowania się do zmian, odporność na stresy, kwalifikacje » »^nnc-

Podstawą ocen behawioralnych są kryteria zachowań ludzkich w procesach pracy takie, jak: przestrzeganie dyscypliny pracy, dyspozycyjność, _ni_Caa»wodnośc w działaniu, operatywność, inicjatywność, samodzielność

1    inne.

Oceny osobowościowe i behawioralne są niezbędne dla uzyskania pełnego obrazu pracownika, chociaż są one zagrożone większym subiektywizmem niż oceny na bazie wyników (efektów) pracy osoby ocenianej, ć ryteria oceny osobowości i zachowań są bowiem mniej wymierne niż etekty pracy. Tym niemniej ocenianie wyłącznie efektów pracy nie zawsze wskazuje na możliwości wzrostu jej efektywności tkwiących w doskonaleniu ,-eeh osobowościowych i zachowań.

Oceny na podstawie wyników pracy (tzw. oceny efektywnościowe) (l^Sn ^T- reguły mniej kontrowersji, gdyż bazują na bardziej wymiernych )crvteriach. Jednakże mogą one być uznane za zasadniczy typ oceny tylko wówczas, gdy istnieje silna zależność między wynikami pracy osoby ocenianej, a jej wkładem pracy, zachowaniami i cechami osobowościowymi. Zależność ta jest w miarę silna na stanowiskach wykonawczych (robotniczych i nierobotniczych) natomiast słabnie na stanowiskach kierow-niczych. szczególnie tych na wyższych szczeblach hierarchii organizacyjnej przedsiębiorstwa. Dlatego właściwe może być zmniejszona rola ocen efektywnościowych, na takich stanowiskach, na rzecz oceny cech osobowościowych i zachowań.

HPOkresowych ocenach pracowników wykorzystywanych w przedsiębiorstwie dla celów motywowania, polityki kadrowej, rozwoju pracow-■Hp oraz doskonalenia organizacji i zarządzania przedsiębiorstwem, najczęściej wykorzystuje się mieszany typ ocen. Natomiast ocena cech osobowościowych i zachowań jest podstawą podjęcia decyzji o przyjęciu pracownika czy awansowaniu go.

Schemat ocen

Schemat ocen obejmuje wykaz kryteriów oceny pracowników oraz ich udział w ogólnej ilości punktów. ICryteria oceny są ujęte w postaci kryteriów węzłowych oraz składających się na nie kryteriów szczegółowych. Schemat ocen może być zróżnicowany dla poszczególnych grup pracowniczych.

W tabeli 5.2 przedstawiono dla przykładu schemat ocen dla jednego I przedsiębiorstw, dla którego opracowano i wdrożono system ocen pracowniczych.