3. Znieczulenie wziewne 41
Enfluran jest bardzo trwały chemicznie, odporny na zasady, nie zawiera dodatków stabilizujących. Nie reaguje z metalami, ale rozpuszcza się w gumie.
Wprowadzenie do znieczulenia ogólnego za pomocą enfluranu, dostosowanie głębokości znieczulenia do potrzeby i wybudzanie przebiegają umiarkowanie szybko.
Wprowadzenie do znieczulenia przeprowadza się najczęściej za pomocą anestetyku dożylnego. Aby osiągnąć znieczulenie chirurgiczne w ciągu 10 min, trzeba początkowo zastosować stężenie w powietrzu około 4%.
Do podtrzymania znieczulenia potrzebne są zwykle stężenia w powietrzu 1,5-3%.
W celu regulacji głębokości znieczulenia
uwzględnia się:
- ciśnienie tętnicze krwi i częstość akcji serca,
- reakcje na bodźce anestezjologiczne i chirurgiczne.
Krążeniowe działanie enfluranu jest bardzo podobne do działania innych anestetyków wziew-nych w postaci par (zob. pkt 7.1.3), istnieją jednak pewne różnice:
Częstość akcji serca nie ulega pod wpływem enfluranu zmianie lub nieco rośnie - w przeciwieństwie do halotanu. Zaburzenia rytmu serca są rzadsze niż po halotanie; przyjmuje się, że enfluran nie uczula mięśnia sercowego na aminy katecholowe lub uczula tylko w bardzo słabym stopniu.
Ciśnienie tętnicze. Średnie ciśnienie tętnicze obniża się proporcjonalnie do dawki z powodu ujemnego działania inotropowego, a także częściowo wskutek spadku oporu obwodowego.
Kurczliwość. Enfluran, podobnie jak inne aneste-tyki wziewne w postaci pary, ma bezpośrednie ujemne działanie inotropowe: dp/dtmax, objętość wyrzutowa i minutowa maleją, jednakże ujemne działanie inotropowe jest słabsze niż halotanu, mniejszy jest też spadek pojemności minutowej.
Przepływ wieńcowy i zużycie tlenu przez mięsień sercowy. Enfluran zmniejsza zużycie tlenu przez mięsień sercowy i jednocześnie przepływ wieńcowy; nasycenie tlenem kiwi żył wieńcowych nieznacznie wzrasta. Zmniejszenie przemiany w mięśniu sercowym polega na zmniejszeniu obciążenia hemodynamicznego serca i na zmniejszeniu kurczliwości.
Działanie jest bardzo podobne do działania halotanu:
- depresja oddychania z osłabieniem reakcji wentylacyjnej na hipoksję i hiperkapnię,
- rozszerzenie oskrzeli ze zwiększeniem napięcia mięśni oskrzeli (słabszym jednak niż po halotanie).
Przyspieszenie oddychania obserwuje się rzadziej niż po halotanie.
Enfluran powoduje odpowiednie do dawki zwiotczenie mięśni szkieletowych; działanie to jest mocniejsze niż po halotanie. W celu uzyskania odpowiedniego zwiotczenia mięśni w czasie zabiegu wystarczają zwykle małe dawki środków niedepolaryzujących.
Zwiotczenie mięśni przez enfluran polega na działaniu ośrodkowym oraz na bezpośrednim wpływie na płytkę motoryczną. Zwiotczeniu temu nie przeciwdziałają inhibitory cholinoesterazy.
Macica również ulega zwiotczeniu pod wpływem enfluranu (zob. rozdz. 21).
Działaniu większych stężeń enfluranu towarzyszą charakterystyczne zmiany w EEG, podlegające nasileniu pod wpływem hipei-wentylacji i hipokap-ni. Obserwowano wzmożoną aktywność EEG z lalami o wysokiej amplitudzie i dużej częstotliwości.
Ponadto pod wpływem enfluranu występują mioklonie i dyskinezy objawiające się skurczami i drgawkami mięśni szczęk, twarzy, szyi i kończyn. Zaburzeniom tym można zapobiec unikając dużych stężeń enfluranu i hiperwentylacji.
Wpływ enfluranu na krążenie i przemianę materii w mózgu oraz na ciśnienie śródczaszkowe opisano w rozdz. 33.
Wpływ enfluranu na nerki jest bardzo podobny do działania halotanu: następuje zmniejszenie ukrwie-nia nerek, przesączania kłębuszkowego i wydalania moczu.