3. Znieczulenie wziewne 47
Tabela 3.6 Porównanie wartości MAC desfluranu i sewofluranu w zależności od wieku i dodatku podtlenku azotu
0,5- |
•12 lat 18-30 lat |
31 - 65 lat |
70 - 80 lat | |
Desfluran |
8,5 |
MAC w 100% tlenie (%obj.) 7,25 |
6,0 |
5,2 |
Sewofluran |
2,5 |
2,4 |
2,0 |
1,4 |
Desfluran |
6-8 |
MAC w 50-70% tlenie (%obj.) 3,7 |
3,8 |
1.7 |
Sewofluran |
2,0 |
1,4 |
1,1 |
0,7 |
Częstość akcji serca. Desfluran wzmaga, podobnie jak izofluran, częstość akcji serca. W przeciwieństwie jednak do izofluranu efekt ten jest zależny od stężenia. Przy niskich stężeniach i płytkim znieczuleniu desfłuranowym z dodatkiem podtlenku azotu lub bez niego częstość akcji serca nie zmienia się, wyższe natomiast stężenia powodują nasilający się wzrost częstości, u niektórych pacjentów znaczną tachykardię.
Ciśnienie tętnicze. Desfluran odpowiednio do stężenia obniża ciśnienie tętnicze; wielkość tego spadku jest podobna jak po porównywalnych stężeniach izofluranu i jest on nieco silniejszy niż po halotanie. Przyczyną tego spadku ciśnienia jest przede wszystkim wpływ rozszerzający na naczynia ze zmniejszeniem oporu obwodowego; dodatkowymi czynnikami - zwłaszcza przy wyższych stężeniach - są zmniejszenie napięcia układu współczulnego i ujemne działanie inotropowe.
Ciśnienie w prawym przedsionku. W badaniach doświadczalnych na ludziach desfluran w większych stężeniach (>1 MAC) powoduje wzrost ciśnienia w prawym przedsionku.
Kurczliwość mięśnia sercowego. Desfluran odpowiednio do dawki działa ujemnie inotropowo, podobnie jak izofluran, jednak osłabienie kurczliwości mięśnia sercowego jest nieco słabsze, ponieważ pod działaniem desfluranu aktywność sympatoadrenergiczna utrzymuje się na wyższym poziomie. W skojarzeniu z podtlenkiem azotu ujemne inotropowe działanie desfluranu tylko nieznacznie jest wzmagane.
Pojemność minutowa serca. W doświadczeniach stwierdzono u ludzi brak istotnych zmian pojemności minutowej w zakresie 0,83-1,66 MAC desfluranu w tlenie.
Krążenie wieńcowe. Nie ma dotąd wyników badań na ludziach. Doświadczenia na zwierzętach wskazują na wpływ rozszerzający na naczynia wieńcowe desfluranu ze zwiększeniem przepływu wieńcowego, może w stopniu podobnym do izofluranu. W modelu zwierzęcym z obocznym krążeniem wieńcowym nie stwierdzono fenomenu podkradania. Nie ma co prawda wyników badań u chorych z ciężką niewydolnością wieńcową, nie można jednak wykluczyć z pewnością możliwości spowodowanego desflura-nem niedokrwienia mięśnia sercowego i fenomenu podkradania u niektórych spośród tych pacjentów.
Działanie arytmogenne. W doświadczeniach na zwierzętach próg działania arytmogennego (przedwczesne skurcze komorowe) infuzji adrenaliny odpowiada izofluranowi, jest zatem 4-krotnie wyższy niż w przypadku halotanu.
Choroba niedokrwienna serca. W badaniach na pacjentach operowanych z powodu zaburzeń krążenia wieńcowego wystąpiły w okresie indukcji znieczulenia liczne niedokrwienia mięśnia sercowego, tachykardię i wzrosty ciśnienia tętniczego oraz ciśnienia w tętnicy płucnej, gdy tymczasem w porównawczej grupie otrzymującej su-fentanyl takich zmian nie stwierdzono. W dalszym przebiegu znieczulenia desfluranowego hemodynamika pozostała jednak stabilna, nie stwierdzono także różnic pomiędzy obiema grupami pod względem komplikacji kardiologicznych i śmiertelności. Przyczyną początkowego niedokrwienia mięśnia sercowego mogłaby być stymulacja sympatoadrenergiczna spowodowana szybkim wzrostem stężenia desfluranu we wdychanym powietrzu. W innych badaniach porównawczych desfluranu i izofluranu stwierdzono także przy wolnym podwyższaniu stężenia we wdychanym powietrzu znaczny wzrost ciśnienia w tętnicy płucnej i ciśnienia zamknięcia kapila-rów płucnych pod wpływem desfluranu, ale nie pod wpływem izofluranu.