larsen0477

21. Intubacja dotchawicza i maska krtaniowa 477

zowej; pokryte są błoną śluzową. Rozciągają się one z przodu od chrząstek tarczowatych ku tyłowi do chrząstek nalewkowatych. Przestrzeń między strunami głosowymi to szpara głośni. Pojęciem głośnia określa się szparę głośni łącznie z fałdami głosowymi. Długość strun głosowych u mężczyzn wynosi 1,7-2,3 cm, u kobiet 1,3-1,7 cm. Ważne w przeprowadzeniu intubacji jest to, że:

8 U człowieka dorosłego szpara głośni jest najwęższym miejscem krtani, decydującym o rozmiarze rurki w przypadku intubacji przez usta.

Powyżej strun głosowych znajduje się zachyłek, zwany kieszonką krtaniową, który zawiera liczne gruczoły śluzowe, nawilżające krtań (zob. ryc. 21.2). Powyżej tego zachyłka znajdują się “struny głosowe rzekome”, które mogą znacznie zbliżać się do siebie i w ten sposób stanowić ochronę przed zachłyśnięciem.

Krtań jest unerwiona przez gałęzie nerwu błędnego: nerw krtaniowy górny i nerw krtaniowy wsteczny. Nerw krtaniowy wsteczny jest najważniejszym nerwem motorycznym krtani. Jego uszkodzenie powoduje porażenie strun głosowych. Włókna czuciowe zaopatrują śluzówkę krtani poniżej szpary głośni. Nerw krtaniowy górny zaopatruje czuciowo całą krtań, łącznie z nagłośnią, aż do strun głosowych oraz motorycznie mięsień pierścienno-tarczowy.

Do najważniejszych funkcji krtani należą:

-    doprowadzanie i odprowadzanie gazów oddechowych,

-    zamykanie tchawicy w czasie aktu połykania poprzez fałdy nalewkowo-nagłośniowe oraz struny głosowe rzekome i prawdziwe,

-    udział w powstawaniu głosu,

-    wyzwalanie odruchów, zwłaszcza z włókien nerwu błędnego, np. odruchu kaszlu.

Krtań dziecka różni się od krtani osoby dorosłej wyglądem, strukturą i lokalizacją. Światło krtani ma kształt lejka. Najwęższe miejsce znajduje się około 1 cm poniżej strun głosowych w przestrzeni podgłośniowej, tzn. w okolicy chrząstki pierścieniowatej. Ma to znaczenie praktyczne, gdyż u dzieci rurka przechodząca przez szparę głośni może się nie mieścić się w okolicy podgłośniowej. Należy pamiętać o tym, że:

BU dzieci rozmiar rurki intubacyjnej jest uwarunkowany wielkością przestrzeni podgłośniowej, a nie szerokością szpary głośni.

dołek nagjośniowy nagłośnia

nalewkowata    i guzek rożkowy

I

tchawica

Ryc. 21.3 Widok krtani podczas laryngoskopii.

Nagłośnia krtani dziecka jest węższa i dłuższa niż u dorosłych. Z tego powodu wejście do krtani jest mniejsze, co przy określonych schorzeniach może bardzo łatwo i szybko doprowadzać do obrzęku zagrażającego życiu. Chrząstki krtani są bardziej miękkie i giętkie, błona śluzowa luźna i podatna na uraz i infekcje. Przy nieuważnym wprowadzaniu laryngoskopu, cewnika do odsysania czy broncho-skopu może łatwo dojść do obrzęku zamykającego krtań, zwłaszcza w okolicy podgłośniowej. W praktyce ważne jest jeszcze to, że krtań u dzieci jest położona wyżej niż u ludzi dorosłych.

2.7 Tchawica

Tchawica rozpoczyna się w obrębie szyi poniżej chrząstki pierścieniowatej. Przebiega w linii po-środkowej szyi i klatki piersiowej do wysokości kręgu Th5-Th6, gdzie rozdziela się na lewe i prawe oskrzele główne (ryc. 21.4).

U ludzi dorosłych długość tchawicy wynosi 12-15 cm, u dzieci 6-8 cm, a średnica odpowiednio 1,5-2,5 cm i 5-8 mm. Dolny koniec tchawicy zbacza w prawo. Jej długość zmienia się w zależności od fazy oddechowej: wzrasta w czasie wdechu, maleje przy wydechu.

Ściany tchawicy są zbudowane z chrząstek w kształcie litery C, które otwarte są ku tyłowi. Od tyłu otwory zamyka przebiegająca wzdłuż błona