Integracja i symfonia w relacji rodzina szkoła
Dokonując ogólnej oceny gotowości rodziny do podejmowania zadań opiekuńczo-wychowawczych wobec własnych dzieci, obserwujemy następującą prawidłowość: tak w przypadku całej badanej populacji, jak i poszczególnych środowisk zdecydowanie dominują postawy określone w naszej skali jako przystosowawcze i inercyjne. Natomiast skrajne postawy partycypacji i opozycji dotyczą bardzo niewielu rodzin. Dość wyraźne różnice uwidaczniają się jednak w rozkładzie wymienionych wyżej kategorii powiązań opiekuńczo-wychowawczych rodziny i szkoły w odniesieniu do poszczególnych środowisk, wskazując na zależność liniową, tzn. im wyższy poziom rozwoju społeczno-gospodarczego środowiska, tym większa w nim koncentracja pozytywnych płaszczyzn powiązań i odwrotnie. I tak w środowisku wiejskim dominują wyraźnie postawy inercyjne, w małym miasteczku występuje względna równowaga postaw' akomodacyjnych i biernych, natomiast średnie miasto zdecydowanie charakteryzuje się przystosowaniem rodziców do wymagań opiekuńczo-wychowawczych stawdanych przez szkoły. Nie może to znaczyć jednakże, iż dominacja określonych postaw' w danym środowisku eliminuje możliwości i aktualne występowanie w' nim innych bardziej korzystnych postaw czy też określa proporcje ich rozkładu. Wykazany stopień i różnice nasycenia poszczególnych środowisk różnymi postawami opiekuńczo-wychowawczymi rodziców wobec własnych dzieci i zadań szkoły ma za zadanie jedynie wskazać na pewne generalne prawidłowości i tendencje w zakresie interesującego nas zagadnienia (tab.10).
Tabela 10. Rodzaje pow iązań opiekuńczo-wychowawczych rodziny i szkoły
(w %)
Typ środowiska |
Rodzaje powiązań |
Ogółem | |||
partycypacja |
przystosowanie |
inercja |
opozycja | ||
RW |
0,7 |
38,3 |
59,0 |
2,0 |
100,0 |
RM |
4,4 |
51,9 |
42,4 |
1,3 |
100,0 |
RS |
1,3 |
63,7 |
33,3 |
1,7 |
100,0 |
Ogółem |
1,9 |
54,6 |
41,8 |
1,7 . |
100,0 |
RW - rodziny wiejskie, RM - rodziny z małego miasta, RS - rodziny ze średniego miasta
Interesowało nas także zagadnienie poziomu powiązań opiekuńczo-wychowawczych rodziny i szkoły ze względu na typ szkoły, do której uczęszczają dzieci lub młodzież (tab. 11). Czy jest ono korzystniejsze w przypadku szkół ponadpodstawowych nie kończących się maturą, szkół dających młodzieży maturę czy też podstawowych?
213