Obraz (26)

Integracja i syntonia w relacji rodzina-szkoła

ćążenia do kierowania się wartościami ogólnoludzkimi (możliwymi do podzielania niezależnie od istniejących różnic), opartą na osiąganiu dobra wspólnego i osobistego zarazem oraz przejawianiem przez nich poczucia powinności wobec siebie nawzajem, jak też wobec samych siebie (A. W. Jankę - 1994, s. 54-55). Postulujemy więc postać stosunków rodziców, dzieci-uczniów i nauczycieli, bazujących na wielopłaszczyznowym wymiarze powiązań wspólnotowych: wspólnoty działania, wspólnoty wartości (w tym wspólnoty dobra) oraz wspólnoty powinności. Warstwa aksjologiczno-etyczna stanowi gwarancje zachowania humanistycznego fantropocentrycznego) współdziałania podmiotów współkreujących przestrzeń rodzinno-szkolną. Można tę przestrzeń zobrazować symbolicznie (schemat 10).

Spróbujmy więc zarysować względnie całą humanistyczną relację stosun-ków rodziny i szkoły w jej elementarnym (podstawowym) kształcie. Składają się na nią:

1)    obszar trójpodmiotowo-partnerskiej współpracy potencjalnych współuczestników (w), tj. rodziców, dzieci-uczniów i nauczycieli;

2)    obszar dwupodmiotowo-partnerskiej współpracy rodziców i nauczycieli (SRN);

3)    obszar dwupodmiotowo-partnerskiej współpracy rodziców i dzieci (SRD);

4)    obszar dwupodmiotowo-partnerskiej współpracy nauczycieli i uczniów (SNU); oraz trzy obrazy względnie autonomicznej egzystencji współuczestników stosunków:

5)    rodziców (R) - zespalającej osobiste egzystencje ojca i matki;

6)    dzieci-uczniów (DU) - kojarzącej występowanie jednego podmiotu w podwójnej roli, z których każda stawia odmienne wymagania, stwarza jakościowo różne sytuacje i wymaga należytego wypełniania;

7)    nauczycieli (N) - stawiającej osobę wobec wyzwania pogodzenia racji społecznych, pedagogicznych, osobistych i zgodnych z oczekiwaniami pozostałych partnerów, tj. rodziców i uczniów.

Wypełnienie treścią każdego z tych obszarów ma znaczenie istotne dla pojmowanej humanistycznie współpracy rodziny i szkoły. Ważne jest jednak to, by zachowany został kontekst wspólnotowy, wyrażający się we współdziałaniu, podzielaniu świata wartości i poczuciu powinności.

Prezentowana tu wizja stosunków rodziny i szkoły wyraża jednocześnie postulat dokonywania paralelnych i spójnych przeobrażeń, w każdym z zaznaczających swą odrębność segmentów. Nie można zhumanizować relacji międzyludzkich, jeśli nie sprzyjają temu zjawiska i procesy pojawiające się w przestrzeni ro-dzinno-szkolnej (PRS), edukacyjnej (PE), społeczno-kulturowej (PSK) i całym środowisku przyrodniczym (ŚP). Stąd tak ważną rolę w warunkach polskich ma przebieg transformacji społeczno-ustrojowej i jej konsekwencje w sferze edukacyjnej. Zatem urzeczywistnianiu modelu współpracy trójpodmiotowo-partnerskiej

223