Obraz (19)

Andrzej W. Jankę, Stanisław Kawula

Natomiast sprawy czasu i pory odrabiania zadań domowych przez dzieci, warunków do nauki w domu i poziomu aspiracji rodziców względem dziecka zostały w naszych badaniach ocenione jako średnio korzystne (około 1,6 punktu).

Najmniej korzystnym elementem środowiska rodzinnego uczniów-' przy rozpatrywaniu szans uczestnictwa rodziny w pracy opiekuńczo-wychowawczej szkoły podstawowej okazało się przygotowanie rodziców do roli wychowawców własnych dzieci. W badanych środowiskach występuje bardzo duży odsetek rodzin (54,6), które nie oczekują pomocy wychowawczej ze strony szkoły, innych instytucji lub osób kompetentnych.

Ogólna ocena analizowanych elementów środowiska rodzinnego kształtuje się na poziomie średnim i to we wszystkich badanych środowiskach.

W świetle przedstawionych przykładów i prób empirycznego ukazania wzajemnych powiązań rodziny i szkoły oraz innych instytucji, z którymi powinna ona dzielić swe funkcje opiekuńczo-wychowawcze; wynika, iż w tym względzie zarysowują się jeszcze określone trudności. Nie można bowiem stwierdzić pełnej partycypacji na poziomie szkoły podstawkowej lub różnych typów szkół ponadpodstawowych.

Można raczej zauważyć, iż trudności z tym związane mają po części charakter subiektywny (nastawienia i oczekiwania rodziców, względnie nauczycieli), a po części także obiektywmy (budżet czasu rodziców lub instytucji i form odpowiednich do wspomagania rodziny).

W dość umiarkowanym wymiarze zaznaczają się powiązania rodziny ze szkołą podstawową. I tu uwidaczniają się silne środowiskowo uwarunkowania różnych płaszczyzn powiązań (na wsi mniej korzystne). Z pewmym ożywieniem współpracy szkoły i domu rodzinnego w omawianym tu aspekcie mamy do czynienia w/ przypadkach uczęszczania młodzieży do szkół zawodowych. Wspólne oddziaływanie opiekuńczo-wychowawcze rodziny i szkoły układa się na ogół mało korzystnie.

W świetle uzyskanych wyników z badań empirycznych nad aktualnymi szansami współudziału rodziców-' w pracy opiekuńczo-wychowawczej szkoły podstawowej i ponadpodstawowej można przyjąć, że szanse te są zróżnicowane w zależności od typu środowiska. Również w każdym rejonie szkolnym mamy do czynienia z różnorodnymi rodzajami powiązań pracy szkoły i grup rodzin (od bardzo korzystnych do konfliktowyeh). Okazało się, że poszczególne rodziny i grupy rodzin nie stanowią integralnego związku ze środowiskowym systemem wychowaw-.. czym, którego ważnym składnikiem jest szkoła podstawowe lub. ponadpodstawo-, we. Tak więc w ówczesnych werunkach istnieją poważne trudności i bariery, zwłaszcza psychologiczne, społeczne, a także obiektywne, przy realizowaniu koncepcji wychowania integralnego w środowisku (F. Kowelewski - 1976).

216