psych rozw 9

chwiejność emocjonalną. Emocja małego dziecka, która jest odpowiedzią na aktualnie działający bodziec, gaśnie gdy bodziec ten znika lub gdy uwaga dziecka zwraca się w innym kierunku. Gdy w wywoływaniu emocji zaczynają brać udział wyobrażenia, nastawienia czy standardy, reakcje emocjonalne podtrzymywane czynnościami poznawczymi - mogą być bardziej trwałe. Wzrost trwałości emocji to nie tylko wydłużenie się czasu trwania reakcji, lecz również wzrost stałości ich powiązania z określonymi obiektami. Przejawem wzrastającej stałości reagowania emocjonalnego jest pojawienie się skłonności do przeżywania określonego rodzaju emocji. Skłonność ta stanowi o dominującym u człowieka typie samopoczucia czy nastroju, ogólnym tonie życia emocjonalnego.

11.Przejawy emocji i ich wpływ na zachowanie dzieci.

1.    Pobudzenie emocjonalne, za pośrednictwem tzw. autonomicznego układu nerwowego/ nazwanego też wegetatywnym/ wpływa na zmiany czynności narządów wewnętrznych np. powoduje zmiany rytmu oddychania, pracy serca, krążenia krwi, aktywności układu trawiennego.

2.    Doznania o charakterze fizjologicznym - bladnięcie skóry, czerwienienie się, pocenie.

3.    Emocje wyrażają się w różnego rodzaju reakcjach ruchowych - zmiana wyrazu twarzy, postawy ciała, pojawienie się ruchów mimowolnych, tików, drżeniu rąk, krzyk, śmiech..

4.    Zmiany w stanie świadomości, wyrażające się pod postacią pewnych procesów umysłowych - odruch źrenicowy/ rozszerzają się /; wydzielanie śliny, mało śliny; reakcja polimotoryczna / gęsia skórka /; napięcie mięśniowe.

Dziecko w toku rozwoju musi sobie przyswoić umiejętność kontrolowania swoich reakcji emocjonalnych / można zaobserwować od drugiej połowy wieku przedszkolnego/. Natomiast umiejętność dostosowania form i stopnia ekspresji do wymagań współżycia społecznego. Prawidłowo rozwijające się emocjonalnie dziecko opanowuje to już w wieku szkolnym.

Wpływ emocji na kierunek działania.

Emocje uczestniczą w wyznaczaniu motywów działania. Małe dziecko zajmuje się tylko tym co lubi, co sprawia mu przyjemność. Zmiany w tym kierunku pojawiają się pod koniec wieku przedszkolnego i w wieku szkolnym gdy dziecko staje się zdolne do wykonania „ z obowiązku’’ czynności, na które nie ma ochoty. Początkowo niezbędny jest przymus zewnętrzny co powoduje lęk przed karą. Stopniowo człowiek zaczyna z własnej woli podejmować trudne, nawet długotrwałe działania bez względu na ich znaczenie emocjonalne. W toku rozwoju wpływ emocji na kierunek działania zmniejsz się. Twierdzenie to dotyczy bezpośredniego wpływu aktualnie doznawanych emocji.

Ukierunkowujące oddziaływanie emocji ujawnia się też w funkcjonowaniu intelektualnym. Wywierają one selekcjonujący wpływ na czynności poznawcze: to co ma dla człowieka wartość emocjonalną jest przez niego łatwiej - w porównaniu z treściami obojętnymi - dostrzeganie, szczególnie dotyczy to obiektów czy informacji o wartości dodatniej. Człowiek maże mieć trudności w dostrzeganiu tego co wywołało u niego ujemną emocję, zjawisko to nosi nazwę obronności percepcyjnej.

Wpływ emocji na sprawność działania.

Wiąże się to z funkcją mobilizującą. Od stopnia pobudzenie emocjonalnego zależy wielkość energii, która może być wydatkowana na działanie. Jeśli mówimy o pozytywnym znaczeniu emocji dla sprawności działania to mamy na myśli emocje o znaku zgodnym z kierunkiem działania skłaniające do niego a nie odwrotnie zniechęcające. Jednak wpływ emocji nie zawsze jest korzystny. Emocją, której wpływ jest niekorzystny, jest lęk. W słabym nasileniu może podwyższyć sprawność działania.

Ważna jest troska o rozwój zdolności do wyrażania emocji za pomocą społecznie akceptowanych środków. Dla zapobiegania niekorzystnemu wpływowi emocji na sprawność działań jest pożądane ćwiczenie umiejętności pozwalających na regulowanie poziomu pobudzenia. Znalezienie optymalnych dla dziecka sposobów mobilizowania energii i rozładowywania nadmiernych napięć. Celowość zabiegów zmierzających do ukształtowania czy zmiany stosunku

9